Nông thôn mới- những vấn đề cần quan tâm

Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Văn Ninh đánh giá: “Sau gần 2 năm triển khai thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới (NTM), đã huy động được cả hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương vào cuộc...”.

Phó Thủ tướng cho rằng, sự hưởng ứng của người dân đang trở thành một phong trào nung nấu làm sao đạt các mục tiêu đã đề ra. Tại các xã thí điểm đã hình thành được những mô hình NTM, các địa phương rút ra được một số bài học kinh nghiệm hay. Hệ thống cơ chế chính sách đã cơ bản được ban hành và có sự điều chỉnh phù hợp với thực tiễn. Nhân dân và cả hệ thống chính trị đang nỗ lực chung tay xây dựng NTM, bước đầu đạt kết quả rất tích cực.

Vừa làm vừa rút kinh nghiệm

Qua thực tế, BCĐ Trung ương cũng đã thấy những bất cập, vướng mắc từ các chủ trương, chính sách cần được tháo gỡ. Và nhiệm vụ đặt ra cho năm 2012 này là phải tập trung nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất xã, ấp. Các tỉnh, thành phố rà soát, đánh giá xác định tỷ lệ xã phù hợp để tập trung chỉ đạo đạt chuẩn NTM vào năm 2015. Trong đó hết sức tập trung chỉ đạo công tác quy hoạch và lập đề án NTM cấp xã có chất lượng, đúng tiến độ và có tầm nhìn dài hạn. Về phía các bộ ngành, khẩn trương hoàn thành đồng bộ hệ thống văn bản hướng dẫn thực hiện; điều chỉnh, sửa đổi những gì chưa phù hợp, đồng thời làm rõ vai trò trách nhiệm của Nhà nước cũng như người dân, cộng đồng dân cư nông thôn; sửa đổi, bổ sung một số điểm trong bộ tiêu chí quốc gia NTM.

Nâng cao công tác tuyên truyền, gắn liền với cuộc vận động lớn liên quan đến xây dựng NTM do Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam và Thủ tướng Chính phủ phát động. Chú trọng các giải pháp huy động tối đa các nguồn lực cho xây dựng NTM. Ngoài ngân sách nhà nước, cần quan tâm các nguồn lực từ doanh nghiệp, xã hội và cộng đồng dân cư. Đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp gắn với thị trường và ứng dụng khoa học, sản xuất tập thể và liên kết tiêu thụ nông sản có lợi cho nông dân. Đào tạo nghề cho lao động nông thôn gắn với nhu cầu điều kiện cụ thể và lợi thế sản xuất của mỗi địa phương, tăng thu nhập cho nông hộ. Về xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu cấp xã, cần tập trung phát triển các công trình gắn với phát triển sản xuất, đời sống hàng ngày, phục vụ thiết thực nhân dân. Đẩy mạnh phát triển giáo dục, y tế và xây dựng cơ sở vật chất văn hóa, kết hợp ưu tiên chỉ đạo điểm và triển khai diện rộng, trong đó cần ưu tiên hỗ trợ phát triển hạ tầng thiết yếu phục vụ phát triển sản xuất cho số xã đã đăng ký và có khả năng phấn đấu hoàn thành đạt chuẩn NTM vào năm 2015. Triển khai ngay các nội dung không cần nhiều kinh phí như chăm sản xuất, cải tạo vườn tạp, cải tạo nhà ở, các công trình vệ sinh gia đình, nâng cao đời sống văn hóa nông thôn, tình làng nghĩa xóm,… Tăng cường kiểm tra đôn đốc việc thực hiện ở các cấp, coi trọng công tác thi đua khen thưởng để kích thích phong trào, tạo điều kiện cho cán bộ và người dân tìm tòi phát huy và nhân rộng cách làm mới sáng tạo, hiệu quả, phấn đấu đạt mục tiêu kế hoạch đề ra hàng năm.

Nâng cao nhận thức- giải pháp cho sự thành công

Xây dựng trụ sở xã- một trong những tiêu chí quan trọng của nông thôn mới.

Theo Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT, Phó Trưởng Ban Thường trực BCĐ Trung ương Cao Đức Phát: Để đạt các mục tiêu đã đề ra, BCĐ các cấp phải phối hợp đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức gắn liền với các cuộc vận động về xây dựng NTM để các địa phương, đảng bộ các cấp và người dân hiểu rõ mục đích, lợi ích, cách làm, cơ chế, chính sách trong xây dựng NTM, đồng thời tăng cường tuyên truyền về NTM nhất là các mô hình, điển hình tiên tiến, những bài học kinh nghiệm và những khó khăn vướng mắc cần tháo gỡ. Theo ông, việc bồi dưỡng kiến thức về xây dựng NTM cho các cán bộ làm công tác xây dựng NTM các cấp, ban quản lý các xã NTM và đội ngũ cán bộ tư vấn quy hoạch là điều cần ưu tiên kinh phí đầu tư. BCĐ các cấp tăng cường kiểm tra đôn đốc nhắc nhở các địa phương triển khai chậm và còn vướng mắc khó khăn cần giúp đỡ tháo gỡ; nghiên cứu kiến nghị điều chỉnh và bổ sung cơ chế chính sách về NTM. Ngoài những chính sách phù hợp đã có, cần hoàn thiện và bổ sung thêm một số cơ chế, chính sách cần thiết để đẩy nhanh tiến độ thực hiện chương trình. Điều chỉnh chính sách hỗ trợ ngân sách Trung ương 100% đối với 7 loại công việc xây dựng NTM theo Quyết định số 800 của Chính phủ. Nay sẽ sửa đổi theo nguyên tắc là hỗ trợ vốn từ ngân sách Trung ương 100% cho 3 loại công việc: quy hoạch, xây dựng trụ sở xã, đào tạo đội ngũ cán bộ vận hành chương trình. Còn các nội dung khác, Nhà nước chỉ hỗ trợ một phần, ngoại trừ một số xã thuộc các huyện nghèo cũng chỉ được hỗ trợ 95% cho xây dựng các hạ tầng thiết yếu.

Nhiệm vụ trước mắt cũng như lâu dài rất cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động nâng cao nhận thức người dân chủ động tích cực tham gia đóng góp vào xây dựng NTM. Qua đó người dân hiểu được mục đích ý nghĩa, quyền lợi và trách nhiệm của mình trong việc xây dựng NTM, đảm bảo dân chủ, công khai, minh bạch trong thực hiện, tiếp tục động viên khích lệ tạo không khí phấn khởi trong cán bộ và nhân dân cũng như cộng đồng doanh nghiệp tích cực đóng góp nguồn lực tham gia xây dựng NTM.

Bài, ảnh: TRẦN ÚT