Kéo co ở SEA Games 33: Từ lễ hội đến đấu trường thể thao

Kéo co được đưa vào nội dung biểu diễn tại SEA Games 33. Điều này đánh dấu bước chuyển quan trọng khi một trò chơi truyền thống ở Đông Nam Á được nhìn nhận như môn thể thao hiện đại.

Đội tuyển kéo co Việt Nam tập luyện, chuẩn bị cho SEA Games 33 - Ảnh: THANH ĐỊNH

Gắn liền với văn hóa nhiều nước

Kéo co (Tug of War) là một môn thể thao mà trong đó hai đội thi đấu bằng cách kéo hai đầu dây đối diện, với mục tiêu đưa sợi dây đi một khoảng cách nhất định về phía mình. Bộ môn này phổ biến ở nhiều quốc gia với chiều dài lịch sử lâu đời, gắn với nhiều lễ hội địa phương.

Khi tham gia thi đấu, hai đội sẽ đối diện nhau, mỗi đội thường sẽ có từ 8 thành viên trở lên. Dây thừng thường được đánh dấu bằng một đường trung tâm và hai điểm hai bên cách đều tâm. Mục tiêu của hai đội là kéo điểm đánh dấu của đội đối phương qua đường trung tâm.

Hiện nay vẫn chưa có báo cáo chính thức nào về nguồn gốc trò chơi kéo co. Theo những ghi chép lịch sử của Trung Quốc, môn kéo co được thúc đẩy phát triển với quy mô lớn bởi vua nhà Đường. Còn với Ấn Độ, kéo co đã phổ biến vào thế kỷ 12.

Ở châu Âu, trò chơi kéo co đã xuất hiện từ thời Hy Lạp cổ đại với tên gọi helkystinda, được sử dụng để rèn luyện sức khỏe. Đến thế kỷ 16-17, trò kéo co trở nên phổ biến tại những giải đấu ở các khu vườn trong lâu đài của Pháp và sau đó là ở Anh.

Còn ở Việt Nam, kéo co là một trò chơi dân gian truyền thống hấp dẫn đông đảo người dân tham gia. Vào các dịp lễ tết, kéo co lại là một phần quan trọng trong các lễ hội cổ truyền.

Về bản chất, kéo co dựa trên sức mạnh tập thể, nhịp phối hợp và chiến thuật thi đấu. Mỗi đội cần duy trì lực kéo ổn định để tránh mất thăng bằng và bảo đảm an toàn trong lúc thi đấu.

Theo thời gian, kéo co dần được chuẩn hóa để phù hợp môi trường thi đấu thể thao hiện đại. Luật chơi, cách phân chia đội và tiêu chí chấm điểm được xây dựng rõ ràng, tạo cơ sở để môn này phát triển quốc tế.

Kéo co gắn liền với văn hóa nhiều quốc gia - Ảnh: SIAMSPORT

Kéo co trên đấu trường thể thao quốc tế

Kéo co từng là một phần chính thức trong các kỳ Olympic mùa hè vào những năm 1900-1920. Trong thời kỳ này, các đội ban đầu theo mô hình câu lạc bộ, sau đó theo quốc gia, thi đấu để giành huy chương.

Tuy nhiên, sau Olympic 1920, kéo co không còn được đưa vào chương trình thi đấu chính thức. Dù vậy, môn này vẫn tồn tại và phát triển qua các tổ chức quốc tế, dưới sự quản lý của Liên đoàn Kéo co Quốc tế (TWIF).

Sau đó, kéo co được đưa vào Đại hội Thể thao Thế giới, một giải quốc tế dành cho các môn không thuộc Olympic, và duy trì thường xuyên. Điều này cho thấy kéo co vẫn giữ được sức sống quốc tế dù không còn trong chương trình Olympic.

Đến năm 2025, tại SEA Games 33 tổ chức ở Thái Lan, kéo co chính thức xuất hiện dưới vai trò một môn thể thao biểu diễn. Việc góp mặt tại SEA Games 33 cho thấy kéo co được công nhận là môn thể thao, có quy định, chiến thuật rõ ràng và đòi hỏi tinh thần đồng đội cao.

Khi nghe kéo co ở SEA Games 33, nhiều người cho rằng kéo co thi đấu chuyên nghiệp sẽ tương tự như kéo co dân gian. Trái với suy nghĩ này, kéo co chuyên nghiệp sẽ dựa trên luật kéo co của Liên đoàn Kéo co Quốc tế - TWIF.

Theo đó, luật kéo co quy định rõ về số lượng thành viên, vị trí đứng và trang phục thi đấu khi tham gia thi đấu kéo co. Đồng thời, TWIF còn quy định về chất lượng, độ dài dây được dùng trong thi đấu chuyên nghiệp và các quy tắc kỹ thuật, tư thế kéo.

Việc kéo co có mặt ở SEA Games 33 cũng mở ra cơ hội để môn này được khán giả và vận động viên quốc tế biết đến rộng rãi hơn, tạo đà cho quá trình chuyên nghiệp hóa trong tương lai.

Theo Anh Hào/tuoitre.vn