Để hoạt động tình nguyện ngày càng lan tỏa

Những năm qua, phong trào thanh niên tình nguyện (TNTN) trong tỉnh sôi nổi với hàng loạt công trình, phần việc ý nghĩa và để lại dấu ấn rõ nét trong đời sống xã hội như: tiếp sức mùa thi, hiến máu tình nguyện, ra quân làm đường, xây nhà nhân ái…

Những năm qua, phong trào thanh niên tình nguyện (TNTN) trong tỉnh sôi nổi với hàng loạt công trình, phần việc ý nghĩa và để lại dấu ấn rõ nét trong đời sống xã hội như: tiếp sức mùa thi, hiến máu tình nguyện, ra quân làm đường, xây nhà nhân ái…

Hoạt động tình nguyện phải phù hợp nhu cầu địa phương và phải duy trì thường xuyên thì mới hiệu quả.

Phong trào TNTN không chỉ mang lại lợi ích thiết thực cho cộng đồng, mà còn phát huy mạnh mẽ giá trị trong thu hút, tập hợp, giáo dục đoàn viên thanh niên (ĐVTN).

Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng còn nhiều bất cập, hạn chế đòi hỏi có sự đổi mới về hình thức hoạt động của phong trào này cho phù hợp.

Vẫn còn “hạt sạn”

Hiệu quả của các phong trào tình nguyện là không thể phủ nhận nhưng hiện nay, hoạt động tình nguyện vẫn tồn tại hạn chế như: còn nặng về giao lưu văn hóa, văn nghệ, tặng quà, chưa phát huy được tính sáng tạo, khả năng chuyên môn của TNTN… Và nhất là tính bền vững của kết quả hoạt động tình nguyện chưa cao.

Có dịp đi ngang qua một số con kinh, rạch đã được ĐVTN khơi thông ở Phường 8, Phường 2 (TP Vĩnh Long) mới thấy chúng… đã trở về trạng thái ban đầu.

Hay những công trình trồng cây xanh, trồng hoa ở các địa phương, hàng chục, hàng trăm cây được trồng nhưng sau khoảng thời gian chỉ còn đếm được trên đầu ngón tay…

Phát huy tinh thần tình nguyện vì cộng đồng, một số cơ sở Đoàn tổ chức ra quân rầm rộ để cải tạo kinh mương bị ô nhiễm, trồng cây xanh, khơi thông cống rãnh… nhưng sau một thời gian các công trình trở lại nguyên trạng ban đầu do không được giữ gìn cũng như duy trì thường xuyên hoạt động bảo vệ, cải tạo...

Nói về vấn đề này, anh Kim Ngọc Thân- Bí thư Đoàn Khối doanh nghiệp tỉnh nhìn nhận: Hoạt động tình nguyện hay đã không còn dàn trải mà tập trung theo chủ đề.

Thực tế các hoạt động tình nguyện như trồng cây xanh, thu gom rác thải sau khi ra quân thực hiện thì tốt, nhưng sau đó thì lại “bỏ ngỏ” trở về trạng thái chưa làm. Điều đó dẫn đến tình trạng “có làm mà cũng như chưa”.

Gần đây, người dân ở Phường 2 (TP Vĩnh Long) không khỏi phàn nàn khi hàng chục ĐVTN tình nguyện tham gia rong cây, phát quang bụi rậm mà thực tế chỉ có vài bạn “xắn tay” vào làm trong khi những bạn trẻ khác thì lại đứng nhìn, vài nhóm khác thì tìm nơi tránh nắng.

Một cán bộ Đoàn trần tình: vì giao cho địa phương chuẩn bị chưa chu đáo nên chỉ có vài dụng cụ để làm công trình mà thôi.

Hay có một vài trường hợp ĐVTN tham gia hỗ trợ đào hố rác tự hoại cho các hộ dân nhưng khi đến nhà dân thì họ lại không cho đào vì “không báo trước và không có nhu cầu”…

Từ đó cho thấy một số “nhà tổ chức” các công trình, phần việc thanh niên còn tình trạng chạy theo chỉ tiêu mà chưa nắm sát được nhu cầu thực tế địa phương, cũng như chưa quan tâm nhiều đến công tác bố trí phương tiện làm việc…

Đó là chưa kể ý thức trong các hoạt động tình nguyện của một số ĐVTN chưa cao, các bạn tham gia “cho vui” vì muốn biết hoạt động tình nguyện là như thế nào hay chỉ vì “bị điều động nên phải tham gia”… Chính vì thế cũng ít nhiều làm ảnh hưởng đến hiệu quả và năng suất công việc.

Để phong trào không là bề nổi

Làm thế nào để hoạt động tình huyện ngày càng đi vào chiều sâu và lan tỏa? Hầu hết cán bộ Đoàn khi được hỏi đều đồng tình cho rằng: phải tăng cường nâng cao nhận thức của cán bộ, ĐVTN về vị trí, vai trò quan trọng của các hoạt động tình nguyện.

Song song với đó là chú trọng bố trí công việc tình nguyện gắn với chuyên môn, giúp họ phát huy vai trò, sức lực, trí tuệ của mình. Bên cạnh đó, hoạt động tình nguyện phải thiết thực, gắn với nhu cầu thực tế địa phương.

Hoạt động tình nguyện phải tạo điều kiện cho ĐVTN phát huy được chuyên môn.

Phát huy hiệu quả phong trào TNTN, Đoàn Trường ĐH Xây dựng Miền Tây luôn khảo sát và nhận “đặt hàng” của địa phương để tổ chức hoạt động. Không chỉ vậy, Đoàn trường còn thành lập đội hình chuyên để thu hút các sinh viên tham gia xây nhà nhân ái cho các hộ nghèo, khó khăn.

Bạn Nguyễn Công Danh- sinh viên trường chia sẻ: Đây là hoạt động vừa có ích cho địa phương lại vừa nâng cao tay nghề cho bản thân nên hễ trường có tổ chức hoạt động tình nguyện xây nhà là em tham gia.

Theo Bí thư Xã Đoàn Tân Hạnh Phan Thành Nghĩa, tình nguyện là không đợi mùa, không đợi dịp, mà cần dựa trên nhu cầu đòi hỏi thực tế của đời sống để đi vào thực chất.

Ðó có thể là tham gia sửa chữa đường giao thông nông thôn, xây mới nhà nhân ái cho hộ nghèo, gia đình chính sách, hay vận động, giúp đỡ học sinh nghèo…

Chính vì thế cũng cần phải có sự tình nguyện, nhiệt huyết vào cuộc của các tầng lớp ĐVTN. Tuy nhiên, cũng “cần có sự chung tay của địa phương và nhân dân thì hiệu quả hoạt động mới có thể duy trì và phát huy lâu dài”.

Tình nguyện vì lợi ích cộng đồng là phẩm chất cao quý, là khát vọng của tuổi trẻ, là một giá trị quan trọng trong xã hội cần phải được phát huy và tôn vinh.

Ðể tiếp tục phát triển bền vững các hoạt động TNTN, thiết nghĩ Đoàn các cấp cần có cách làm mới và có chính sách để thu hút, tập hợp ĐVTN tham gia các hoạt động tình nguyện.

Song song đó, hoạt động tình nguyện cần phải đề cao yêu cầu thiết thực và hiệu quả, tránh hình thức. Mỗi mô hình, hoạt động cần tạo ra những công trình, phần việc, sản phẩm có ích cho cộng đồng, có ý nghĩa cho xã hội.

Mặt khác, trong và sau các hoạt động tình nguyện, cũng cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đồng thời có cơ chế, quy định cụ thể để xác định trách nhiệm của người được giao thực hiện nhiệm vụ này…

Bài, ảnh: CẨM HUỆ