GIÁO DỤC QUỐC PHÒNG VÀ AN NINH

Hành trang quan trọng cho thế hệ trẻ

Trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực còn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp, giáo dục quốc phòng và an ninh trở thành nội dung then chốt nhằm xây dựng thế hệ trẻ có bản lĩnh chính trị, hiểu biết pháp luật, có ý thức trách nhiệm đối với Tổ quốc.

Những năm qua, công tác giáo dục quốc phòng và an ninh cho học sinh, sinh viên trên địa bàn tỉnh đã được triển khai ngày càng bài bản, hiện đại và phù hợp với đặc điểm từng bậc học, qua đó tạo chuyển biến rõ nét trong nhận thức và thái độ học tập của các em.

Giờ học lý thuyết môn Giáo dục quốc phòng và an ninh của sinh viên Trường ĐH Trà Vinh. Ảnh: TẤN CƯỜNG

Nâng chất dạy và học

Nhận thức rõ vai trò của giáo dục quốc phòng và an ninh trong hệ thống giáo dục quốc dân, hội đồng giáo dục quốc phòng và an ninh các cấp ở tỉnh đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đổi mới nội dung, chương trình, phương pháp dạy học theo hướng khoa học, trực quan và sát thực tiễn.

Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh phối hợp với các sở, ngành kịp thời tham mưu ban hành nhiều văn bản hướng dẫn, thống nhất triển khai thực hiện, đồng thời chỉ đạo các cơ sở giáo dục thực hiện đầy đủ nội dung chương trình theo quy định của Bộ GD-ĐT.

Tại các trường THPT, nội dung giáo dục quốc phòng và an ninh được tổ chức linh hoạt, gắn với điều kiện cụ thể của từng trường.

Nhiều đơn vị đã mạnh dạn áp dụng mô hình dạy học tích hợp, lồng ghép kiến thức quốc phòng và an ninh vào các môn Ngữ văn, Lịch sử, Giáo dục kinh tế- pháp luật và các hoạt động ngoại khóa.

Thầy Tăng Văn Khánh- Phó Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Thông, cho biết: Nhà trường chú trọng đan xen kiến thức quốc phòng và an ninh vào các tiết học, buổi sinh hoạt chuyên đề và CLB.

Qua đó, học sinh có thể tiếp cận vấn đề về bảo vệ Tổ quốc, chủ quyền biển đảo hay an ninh môi trường một cách tự nhiên và sinh động hơn.

Thực hành tháo lắp súng tiểu liên AK của học sinh Trường THPT Nguyễn Thông. Ảnh: TẤN CƯỜNG

Giáo viên quốc phòng và an ninh của trường đều được bồi dưỡng thường xuyên, có kỹ năng thực tế nên chất lượng giảng dạy được nâng lên rõ rệt.

Nhiều trường đầu tư trang thiết bị, học cụ, mô hình trực quan; kết hợp nhuần nhuyễn giữa lý thuyết và thực hành như kỹ thuật, chiến thuật, kỹ năng xử lý tình huống.

Một số trường bố trí cho học sinh tham gia bắn đạn thật nhằm tạo sự hào hứng, giúp các em rèn luyện bản lĩnh và tác phong quân sự.

Không chỉ bậc THPT, các trường trung cấp chuyên nghiệp, trung cấp nghề trên địa bàn tỉnh đều duy trì tốt chương trình học quốc phòng và an ninh. Giáo viên được đào tạo bài bản, nội dung chương trình được thực hiện đúng tiến độ, hình thức đánh giá đuợc đổi mới theo hướng phát triển năng lực người học.

Học sinh được tham gia nhiều hoạt động rèn luyện thực tế, giúp quá trình học trở nên gần gũi và hấp dẫn hơn. Ở cấp quản lý, Sở GD-ĐT tỉnh đã triển khai đồng bộ các giải pháp thực hiện Thông tư số 46/2020 và Thông tư số 08/2024 của Bộ GD-ĐT.

Bà La Thị Thúy- Giám đốc Sở GD-ĐT chia sẻ: “Chúng tôi chỉ đạo các trường tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đẩy mạnh chuyển đổi số và khuyến khích đổi mới phương pháp kiểm tra đánh giá theo năng lực học sinh.

Với bậc tiểu học và THCS, việc lồng ghép quốc phòng và an ninh được thực hiện phù hợp thực tế, bảo đảm khoa học và hiệu quả”.

Rèn luyện bản lĩnh và kỹ năng quân sự

Đối với các trường CĐ, ĐH trên địa bàn tỉnh, giáo dục quốc phòng và an ninh không chỉ là môn học bắt buộc mà còn là nội dung rèn luyện toàn diện về kỹ năng, tác phong, tính kỷ luật.

Nhiều cơ sở giáo dục đã đầu tư mạnh mẽ cơ sở vật chất, thao trường, bãi tập, trang bị mô hình giảng dạy hiện đại nhằm tạo môi trường học tập tiêu chuẩn, an toàn và tiết kiệm.

Tại Trường ĐH Trà Vinh, Trung tâm Giáo dục kiến thức quốc phòng và an ninh được xem là một trong những mô hình tiêu biểu về đổi mới. Trung tâm không chỉ được đầu tư đồng bộ mà còn có đội ngũ giảng viên dày dạn kinh nghiệm, thường xuyên được bồi dưỡng chuyên môn.

ThS Trương Minh Khải- Phó Giám đốc Trung tâm, cho biết: “Nhà trường chú trọng xây dựng đội ngũ giảng viên chất lượng cao, đồng thời ứng dụng mạnh công nghệ mô phỏng, công nghệ thông tin vào giảng dạy một số nội dung chuyên biệt.

Chúng tôi cũng ký kết hợp tác với 12 trường ĐH, CĐ để chia sẻ kinh nghiệm, nâng cao chất lượng đào tạo và công tác quản lý sinh viên”.

Nhờ đó, sinh viên được trải nghiệm môi trường học tập thực tế với mô hình vũ khí, khí tài huấn luyện, hệ thống mô phỏng chiến thuật, thao trường chiến thuật đa chức năng. Các lớp học lý thuyết được trang bị màn hình, tài liệu trực quan, giúp sinh viên tiếp thu kiến thức thuận lợi và có sự liên hệ tốt hơn với thực tiễn quốc phòng.

Em Lê Thị Cẩm Tiên- sinh viên Trường ĐH Trà Vinh, cho biết: “Khi được học trong môi trường hiện đại, có sân bãi và thiết bị mô phỏng đầy đủ, chúng em tiếp thu bài rất nhanh. Học qua thực hành khiến kiến thức dễ nhớ, dễ hiểu, tạo sự hào hứng”.

Còn em Lê Thị Mỹ Trân- sinh viên Trường ĐH Sư phạm kỹ thuật Vĩnh Long, chia sẻ ấn tượng với hệ thống trường bắn ảo và mô hình chiến thuật hiện đại: “Những thiết bị này giúp chúng em rèn luyện tác phong quân sự, phản xạ và kỹ năng xử lý tình huống. Đây là những trải nghiệm rất bổ ích mà trước đây em chỉ thấy qua sách báo”.

Thực hành môn Giáo dục quốc phòng và an ninh của sinh viên Trường ĐH Trà Vinh. Ảnh: TẤN CƯỜNG

Bên cạnh đó, các trường còn tổ chức hoạt động ngoại khóa, thao diễn thực hành, hội thao quốc phòng và an ninh để sinh viên trực tiếp quan sát, thao tác và tham gia các tình huống giả định.

Qua đó, sinh viên hiểu rõ hơn vai trò của lực lượng vũ trang trong bảo vệ Tổ quốc, nắm được tính năng của một số loại vũ khí thông dụng, biết thực hiện các động tác kỹ thuật, chiến thuật cơ bản và có thêm kỹ năng xử lý tình huống theo tinh thần khoa học, sáng tạo.

Sự phối hợp giữa Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh và các trường đã góp phần đưa môn học Quốc phòng và an ninh trở thành môi trường rèn luyện tác phong, kỷ luật, tinh thần đoàn kết cho sinh viên, đồng thời giúp các em hình thành bản lĩnh công dân trong thời đại số.

Có thể thấy, công tác giáo dục quốc phòng và an ninh cho học sinh, sinh viên tỉnh thời gian qua đã có bước chuyển biến rõ rệt về quy mô, chất lượng và chiều sâu.

Từ cấp quản lý đến các nhà trường đều chú trọng đổi mới nội dung, phương pháp dạy học; kết hợp hài hòa giữa lý thuyết và thực hành; tăng cường trải nghiệm, rèn luyện kỹ năng quân sự phù hợp từng bậc học. Qua đó, học sinh, sinh viên ngày càng yêu thích môn học, nâng cao ý thức trách nhiệm với quê hương, đất nước.

TRẦN ĐƯỢC