Để “thương hiệu” của tuổi trẻ mãi vang xa

Hoạt động tình nguyện phải phát huy được chuyên môn của đoàn viên, thanh niên và phù hợp với tình hình thực tế.

Thời gian qua, phong trào thanh niên tình nguyện (TN) là phong trào chủ lực của các cấp bộ đoàn, hội. Từ phong trào này, rất nhiều những công trình, phần việc mang “thương hiệu” thanh niên đã để lại dấu ấn tốt đẹp, khẳng định tinh thần xung kích, tình nguyện của tuổi trẻ cũng như vai trò, vị thế của tổ chức đoàn, hội. Tuy nhiên, để phong trào đạt hiệu quả cao và tiếp tục lan tỏa hơn nữa thì cần thêm những giải pháp mang tính lâu dài, bền vững.
 

Nhìn nhận từ thực tế

Trong những năm qua, ngày càng có nhiều các phong trào, hoạt động tình nguyện do tổ chức đoàn, hội khởi xướng đã mang nhiều giá trị thiết thực. Trong đó, phải kể đến phong trào thanh niên TN tham gia xây dựng NTM, đô thị văn minh và bảo vệ môi trường. Mỗi năm, hàng trăm công trình thanh niên từ làm đường, xây nhà nhân ái, thắp sáng tuyến đường quê, các tuyến đường hoa đã được thực hiện, góp phần đáng kể trong tạo diện mạo mới cho quê hương. Cùng với đó, các hoạt động đảm bảo an sinh xã hội, vì cuộc sống cộng đồng cũng mang lại hiệu quả tích cực. 

Thực tế cho thấy, hiệu quả của các phong trào thanh niên TN thời gian qua đã “ghi điểm” trong lòng người dân về thế hệ trẻ sống có trách nhiệm, nghĩa tình. Song, cũng cần nhìn nhận rằng vẫn còn nhiều bất cập, hạn chế đòi hỏi có sự đổi mới cho phù hợp. Đó là tính chất và nội dung hoạt động của phong trào thanh niên TN có phần khô cứng; các phong trào có lúc, có nơi còn mang tính bề nổi; hoạt động TN còn tập trung chủ yếu vào các đợt, ngày phát động cao điểm; chưa chú trọng nhiều đến phát huy lợi thế “chất xám”, tinh thần sáng tạo của đoàn viên, thanh niên; ý thức của một số đoàn viên, thanh niên chưa cao... 

Chẳng hạn, ra quân chiến dịch thanh niên TN hè rầm rộ, triển khai phần việc làm đẹp mỹ quan đô thị rất thiết thực nhưng dụng cụ lao động thì thiếu, nên chỉ vài đoàn viên, thanh niên tham gia. Trong hoạt động khởi động mùa hè xanh vừa qua, hàng chục chiến sĩ TN tham gia trồng hoa nhưng thực tế chỉ có một số bạn nhiệt huyết làm, còn vài nhóm khác thì tìm nơi tránh nắng; còn với hoạt động trồng trụ đèn thắp sáng, chỉ vài bạn là “xắn tay” trong khi những bạn trẻ khác thì lại đứng nhìn vì… sợ dơ.

Bên cạnh đó, có không ít tổ chức đoàn ở địa phương sôi nổi ra quân khơi thông cống rãnh, dòng chảy, làm cỏ, thu gom rác, nhưng sau một thời gian các công trình trở lại như ban đầu, do không được duy trì thực hiện thường xuyên. Điều đó dẫn đến “có làm mà cũng như chưa”...

Là một trong những cá nhân năng nổ trong các hoạt động TN, sinh viên Nguyễn Duy Đ.- nhìn nhận: Vẫn còn trường hợp các hoạt động tổ chức chạy theo chỉ tiêu mà chưa nắm sát được nhu cầu thực tế, cũng như chưa quan tâm nhiều đến công tác bố trí phương tiện làm việc. Như trong chương trình tiếp sức mùa thi vừa qua, TN viên đón ngay cổng trường để gửi nước uống, nhưng nhiều thí sinh đã từ chối không nhận. Hay tại một số điểm thi, xe ôm TN đón, đưa miễn phí nhưng ít thí sinh có nhu cầu…

Đi vào thực chất, có chiều sâu

Đâu là giải pháp để phong trào thanh niên TN ngày càng đi vào chiều sâu và tạo hiệu ứng sâu rộng, thu hút sự vào cuộc tích cực của đoàn viên, thanh niên và toàn xã hội? Nói về vấn đề này, hầu hết các ý kiến đều cho rằng tổ chức đoàn cần phải tạo bước chuyển mạnh mẽ cả về chất và lượng. Theo đó, không chỉ tăng cường nâng cao nhận thức của cán bộ, đoàn viên, thanh niên về vai trò, ý nghĩa quan trọng của các hoạt động TN mà các hoạt động TN của đoàn cần hướng tới khoa học trong chỉ đạo, đổi mới về phương thức, chuyên nghiệp về đội hình và phù hợp về cơ chế. 

Đồng thời, chú trọng các hoạt động TN gắn với chuyên môn, giúp đoàn viên, thanh niên phát huy sức trẻ, trí tuệ và tâm huyết của mình. Ngoài ra, trong tổ chức từng hoạt động phải hướng đến tính thiết thực, sát với điều kiện, nhu cầu thực tế của địa phương…

Để phong trào TN ngày càng mang lại hiệu quả và phát huy được lợi thế của đoàn viên, thanh niên, thời gian qua, Đoàn Trường ĐH Xây dựng Miền Tây đã duy trì hoạt động của đội hình chuyên xây dựng tham gia làm và sửa chữa đường, hỗ trợ xây nhà hỗ trợ các hoàn cảnh khó khăn. 

Còn Đoàn Khối Cơ quan và Doanh nghiệp tỉnh thì trong các hoạt động TN luôn tạo điều kiện cho đoàn viên, thanh niên phát huy kiến thức chuyên môn, song song với việc nắm bắt nhu cầu của địa phương để triển khai các hoạt động như: hỗ trợ chuyển đổi số, chuyển giao khoa học kỹ thuật, tư vấn sức khỏe và khám, chữa bệnh miễn phí hỗ trợ người dân…

Bác sĩ trẻ Võ Thị Thúy Ngân- BVĐK tỉnh Vĩnh Long, chia sẻ: Những chuyến thăm hỏi, khám, chữa bệnh miễn phí hỗ trợ bà con, tôi được phục vụ, chăm sức khỏe người dân lại vừa nâng cao tay nghề. Vì thế mỗi khi nghe tổ chức đoàn phát động là tôi tranh thủ tham gia”.

Là đơn vị tiêu biểu trong phong trào thanh niên TN, Xã Đoàn Thành Trung (huyện Bình Tân) đã thường xuyên đảm nhận các hoạt động sửa chữa đường, chăm sóc tuyến đường hoa, kết nối hỗ trợ quà cho các hoàn cảnh khó khăn… 

Theo anh Nguyễn Văn Lợi- Phó Bí thư Xã Đoàn Thành Trung, TN không chỉ dừng lại ở từng lúc, từng thời điểm mà cần phải liên tục và dựa trên nhu cầu thực tế, khi người dân và địa phương “cần thì đoàn thanh niên có mặt”. Cùng với đó, tăng cường ứng dụng chuyển đổi số trong điều phối, quản lý các hoạt động TN để phù hợp với xu thế hiện nay.

Ðể phong trào thanh niên TN tiếp tục phát triển bền vững, sâu rộng, thiết nghĩ các cấp bộ đoàn, hội cần khắc phục những hạn chế, tránh phô trương, hình thức mà tập trung nâng cao chất lượng, hiệu quả và tính thiết thực của phong trào. Đồng thời, cần khẳng định vai trò nòng cốt để khơi dậy và xây dựng tinh thần “xã hội TN” của tuổi trẻ. 
Riêng đoàn viên, thanh niên, cần nhận thức và tích cực tham gia các hoạt động TN.

Bởi qua đó, đoàn viên, thanh niên không chỉ mang lại giá trị cho cộng đồng, mà còn trang bị cho mình những bài học, kỹ năng quý báu. Đó là giúp bản thân phát triển năng khiếu; được gặp gỡ, kết giao với những người bạn mới; có cái nhìn bao quát hơn về cuộc sống, nhân lên những giá trị nhân văn cao cả trong tâm hồn. Và đặc biệt là cơ hội tốt để trui rèn bản thân trưởng thành và hoàn thiện hơn về mọi mặt.
Bài, ảnh: CẨM HUỆ