Tuổi teen cần trang bị kỹ năng sống

Kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm, xử lý tình huống,… là một trong những kỹ năng sống cần thiết cho tuổi teen, giúp các bạn tự tin hơn trong học tập, giao tiếp và vững tin hơn khi bước vào đời. Thế nhưng thực tế hiện nay, các teen "học nhiều nhưng kỹ năng sống thì thiếu".

Kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm, xử lý tình huống,… là một trong những kỹ năng sống cần thiết cho tuổi teen, giúp các bạn tự tin hơn trong học tập, giao tiếp và vững tin hơn khi bước vào đời. Thế nhưng thực tế hiện nay, các teen “học nhiều nhưng kỹ năng sống thì thiếu”.

Tham gia Học kỳ trong quân đội góp phần trang bị kỹ năng sống cho học sinh.

“Hổng” kỹ năng sống

Hiện nay có rất nhiều bạn trẻ học rất giỏi, có thể sử dụng thành thạo thiết bị điện tử thông minh nhưng lại rất vụng về trong cuộc sống. Chị Trần Thị Cẩm Hằng (xã Trường An- TP Vĩnh Long) cho biết, con gái lớn của chị học lớp 11.

Vì con học trường chuyên nên chị dành nhiều sự ưu ái, không cho con “đụng móng tay” vào việc nhà. Mọi việc ăn uống hay quần áo, chị đều lo cho con chu đáo.

Thế nhưng, gần đây chị giật mình khi thấy con “ngoài việc học chẳng biết làm gì”. Chẳng hạn con gái ngủ dậy không biết xếp mùng mền ngay ngắn, khi chị đi vắng cũng không biết nấu cơm.

Thậm chí có khách đến nhà con gái cũng không biết chào hỏi mà chỉ trốn trong phòng. “Cưng chiều, bảo bọc quá thành ra hại con mình, như thế cũng không hay”- chị nói.

Có rất nhiều học sinh chỉ mải miết vùi vào sách vở mà quên đi cuộc sống bên ngoài. Bạn Nguyễn Thị Thúy Vy- học sinh lớp 6 (Phường 5, TP Vĩnh Long)- thừa nhận: Mỗi ngày, ngoài việc học ra em cũng chẳng biết làm việc gì khác. Vì, “học sinh thì chỉ cần học tốt là được rồi, còn các kỹ năng khác thì khi lớn hơn sẽ tự biết mà thôi”.

Suy nghĩ ấy của Vy cũng là suy nghĩ của không ít teen. Bởi quỹ thời gian của một bộ phận không nhỏ học sinh là học ở trường, đi học thêm mà ít tham gia hoạt động ngoại khóa. Còn những việc trong gia đình như dọn nhà, rửa chén, giặt quần áo… cũng lại do cha mẹ làm.

Chính những “ưu tiên” này vô tình làm cho rất nhiều bạn trẻ dù “mỗi năm học mỗi cao nhưng lại vẫn không tích lũy được bao nhiêu vốn sống”.

Không chỉ vậy, nhiều teen còn có thái độ sống dựa dẫm, thụ động và thiếu kỹ năng ứng phó khi đối mặt với những tình huống bất thường... Đây là vấn đề đáng lo ngại.

Theo thầy Bùi Tiến Hưng- Giám đốc Công ty Thiên Niên Kỷ (TP Hồ Chí Minh) thì: Chính vì thiếu kỹ năng sống mà các bạn trẻ có hành vi ứng xử thiếu văn hóa, thiếu lễ độ với cha mẹ người lớn tuổi, thầy cô giáo; chưa có ý thức bảo vệ môi trường.

Các em chưa biết nói lời cảm ơn khi được giúp đỡ, chưa biết nói lời xin lỗi khi mắc phải sai lầm, cũng như chưa biết cách để xử lý tình huống từ “nhỏ thành không”… Điều đó sẽ dễ đẩy các em tới những khó khăn, mâu thuẫn, va vấp… trong cuộc sống một cách không đáng có.

Trang bị kỹ năng sống 
là cần thiết

Có không ít teen chia sẻ rằng: Bản thân rất ngại trò chuyện với người lớn, cũng không biết cách hòa giải những vấn đề xung đột với bạn bè hay không dám nhắc bạn bè khi làm điều không tốt… vì sợ “mất lòng”.

“Đó là do em không có kỹ năng giao tiếp, ứng xử tình huống tốt. Nhưng làm thế nào mới có được những kỹ năng này?”- bạn Nguyễn Phúc Kiên băn khoăn.

Trong khi đó, các trung tâm kỹ năng sống “mọc lên” không ít ở các thành phố lớn. Nhiều phụ huynh cũng chịu khó chi tiền để cho con mình học “kỹ năng sống”… Thế nhưng hiệu quả như thế nào cũng chưa thể biết được.

Theo chị Hồ Thị Út Em- Giám đốc Trung tâm Hoạt động thanh thiếu niên tỉnh, hiện nay các bạn học sinh phổ thông vẫn còn rụt rè.

Nhiều bạn hành vi ứng xử chưa phù hợp, chưa có kỹ năng giao tiếp, hòa nhập và kỹ năng làm việc tập thể…

Việc thiếu kỹ năng sống khiến các em gặp lúng túng trong việc giải quyết các vấn đề của bản thân từ đó dẫn đến trạng thái khủng hoảng tâm lý hay dẫn đến những hậu quả đáng tiếc.

Không thể phủ nhận rằng sự nuông chiều xuất phát từ sự yêu thương con cái, mong muốn con mình được sống trong những điều kiện tốt nhất của các bậc phụ huynh chính là một trong những nguyên nhân hình thành nên sự ỷ lại, thụ động nơi các teen.

Thực tế đã có không ít bạn trẻ, vì thiếu kỹ năng sống đã trở thành nạn nhân của những tệ nạn xã hội, thành những đứa con hư...

Nói như thầy Bùi Tiến Hưng, mỗi người sinh ra đều là chủ thể độc lập nên phải tự mình học hỏi, trang bị những kỹ năng sống cần thiết cho bản thân.

Chẳng hạn như các em phải tự làm những việc mà mình có thể làm được như giặt đồ, học nấu ăn, tích cực tham gia các hoạt động ngoại khóa, các hoạt động xã hội…

Có rất nhiều kỹ năng mà các em phải trang bị, đó là kỹ năng giao tiếp, cách ứng xử hàng ngày trong gia đình, bạn bè và xã hội; kỹ năng giải quyết xung đột, làm việc độc lập, làm việc nhóm, tự phòng vệ…

Nếu các em cứ phụ thuộc, ỷ lại và mãi sống trong “tổ kén” thì không thể nào tiến xa về phía trước được. Giống như loài bướm vậy, suốt ngày cứ cuộn mình trong những chiếc kén ấm áp. Do vậy đã phải từ bỏ cơ hội được chiêm ngưỡng những vẻ đẹp cuộc sống bên ngoài.

Bài, ảnh: PHƯƠNG VY