Đẩy mạnh sàng lọc trước sinh và sơ sinh

(VLO) Hội thảo sàng lọc (SL), chẩn đoán trước sinh (TS) và sơ sinh (SS) khu vực ĐBSCL lần thứ 10 đánh dấu quá trình nỗ lực không ngừng của ngành y tế TP Cần Thơ nói chung và bệnh viện (BV) phụ sản nói riêng trong việc bảo vệ và nâng cao sức khỏe cho thế hệ tương lai.

Đây là điểm đến đáng tin cậy cho người dân trong việc chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em, góp phần nâng cao chất lượng dân số và phát triển giống nòi của vùng ĐBSCL.

Cùng với sàng lọc trước sinh, các cơ sở y tế triển khai sàng lọc sơ sinh qua xét nghiệm lấy máu gót chân để phát hiện sớm nhiều bệnh lý nguy hiểm.

Giảm tối đa trẻ sinh ra mắc dị tật bẩm sinh

Tại hội thảo, ông Lê Thanh Dũng- Cục trưởng Cục Dân số, nhấn mạnh Bộ Y tế rất quan tâm đến chương trình SL TS và SS. Mục tiêu là SL phát hiện và can thiệp sớm các dị tật, dị dạng thai nhi thông qua SL TS, đồng thời phát hiện và điều trị sớm các bệnh chuyển hóa di truyền thông qua SL SS.

Ông Lê Thanh Dũng cũng ghi nhận, biểu dương BV Phụ sản TP Cần Thơ trong 10 năm qua triển khai thực hiện rất tốt nhiệm vụ SL, chẩn đoán TS và SS cho khu vực ĐBSCL thông qua kỹ thuật xét nghiệm, siêu âm, chọc ối… đáp ứng tốt nhu cầu của Nhân dân trong khu vực.

Riêng Trung tâm SL- Chẩn đoán TS và SS Cần Thơ được Cục Dân số (Bộ Y tế) giao nhiệm vụ phụ trách công tác SL, chẩn đoán TS và SS tại ĐBSCL.

Trải qua 13 năm hình thành và phát triển, trung tâm đã không ngừng mở rộng mạng lưới, đào tạo nâng cao năng lực chuyên môn cho các đơn vị, ứng dụng những kỹ thuật tiên tiến để SL, chẩn đoán, giúp phát hiện sớm và can thiệp kịp thời hàng ngàn trường hợp dị tật bẩm sinh.

BS.CK2 Nguyễn Xuân Thảo- Giám đốc Trung tâm SL, chẩn đoán TS và SS BV Phụ sản TP Cần Thơ, thông tin năm 2024, công tác SL TS và SS tại ĐBSCL đạt nhiều kết quả tích cực. Toàn vùng SL TS cho 68.959/124.482 thai phụ, đạt 55,4%, vượt chỉ tiêu 50% do Tổng cục Dân số đề ra. Tại BV Phụ sản TP Cần Thơ, tỷ lệ này đạt 97%.

Về SL SS, khu vực đã thực hiện xét nghiệm cho 102.182/144.836 trẻ SS, đạt 70,5%, vượt chỉ tiêu 60%. Tại BV Phụ sản TP Cần Thơ, 100% trẻ SS được SL đầy đủ.

Theo BS Xuân Thảo, để đạt được kết quả này, ngoài chỉ tiêu SL SS miễn phí 5 bệnh nằm trong dự án, trung tâm đẩy mạnh công tác SL SS xã hội hóa. Hiện có 80 đơn vị thuộc 12 tỉnh, thành vùng ĐBSCL ký kết SL SS, tạo cơ hội trẻ sinh ra được sàng lọc phát hiện 53 bệnh lý rối loạn chuyển hóa bẩm sinh.

Những trẻ bị mắc bệnh, Trung tâm SL, chẩn đoán TS và SS thuộc BV Phụ sản TP Cần Thơ đã phối hợp chặt chẽ với chi cục dân số- kế hoạch hóa gia đình các tỉnh, thành nằm trong dự án quản lý và theo dõi điều trị.

Phát huy vai trò trung tâm vùng

Thời gian qua, Vĩnh Long đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của SL TS và SS, giúp điều trị sớm những dị tật từ giai đoạn còn nằm trong bụng mẹ và ngay sau khi ra đời giúp cải thiện chất lượng sống của trẻ trong tương lai.

Năm 2024, tỉnh SL TS cho hơn 6.650 phụ nữ mang thai, đạt gần 100% kế hoạch, trong đó, có 12 thai phụ thuộc nhóm nguy cơ cao. Có hơn 9.794 trẻ được SL SS, đạt vượt kế hoạch đề ra; trong đó, 43 trẻ được miễn phí. Qua SL, có 6 trẻ có nguy cơ cao; 1 trẻ thiếu men G6PD; 2 trẻ bị suy giáp và tất cả trẻ đều được can thiệp kịp thời.

Theo BS.CK2 Nguyễn Thụy Thúy Ái- Giám đốc BV Phụ sản TP Cần Thơ, công tác SL, chẩn đoán TS và SS đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc phát hiện sớm, can thiệp kịp thời các bệnh lý di truyền, dị tật bẩm sinh, giúp giảm thiểu tỷ lệ trẻ sinh ra bị ảnh hưởng bởi các bệnh lý nghiêm trọng.

Những tiến bộ y học, kỹ thuật hiện đại trong lĩnh vực này không chỉ góp phần nâng cao hiệu quả chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em mà còn mang lại hy vọng cho nhiều gia đình.

BS Nguyễn Thụy Thúy Ái cho biết, năm 2024, dù gặp nhiều khó khăn nhưng nhiều tỉnh, thành khu vực ĐBSCL nỗ lực và hoàn thành tốt công tác SL TS và SS. Sự góp mặt của các chuyên gia y tế đầu ngành không chỉ mang đến cơ hội cập nhật kiến thức và kỹ thuật tiên tiến, mà còn tạo điều kiện cho sự trao đổi kinh nghiệm chuyên sâu, học hỏi lẫn nhau, góp phần nâng cao chất lượng SL, chẩn đoán và điều trị TS và SS tại khu vực ĐBSCL, hướng đến mục tiêu giảm tối đa tỷ lệ trẻ sinh ra mắc dị tật bẩm sinh và bệnh lý di truyền.

Trong thời gian tới, Trung tâm SL, chẩn đoán TS và SS Cần Thơ sẽ tập trung củng cố và nâng cao chất lượng các kỹ thuật xét nghiệm hiện có, đồng thời mở rộng triển khai các kỹ thuật tiên tiến như: SL TS không xâm lấn (NIPT), xét nghiệm chẩn đoán Microarray và các kỹ thuật can thiệp bào thai.

Đồng thời, trung tâm sẽ đẩy mạnh công tác đào tạo, nghiên cứu khoa học, tăng cường mở rộng dịch vụ SL hợp tác với các đơn vị và hợp tác quốc tế nhằm không ngừng nâng cao năng lực chuyên môn và cập nhật những tiến bộ khoa học kỹ thuật mới nhất.

Bài, ảnh: SÔNG TRĂNG