Cu-ba: Hành động do thám toàn cầu của Mỹ là vi phạm nhân quyền

“Kẻ lộ mật” Ét-uốt Xnâu-đân (Edward Snowden) tiếp tục khiến Mỹ điên đầu khi những thông tin mật do cựu nhân viên CIA này tiết lộ tiếp tục được công bố. Chưa hết, việc nhân vật tạo ra vụ “WikiLeak thứ hai” này chưa thể quyết định sẽ đến tị nạn tại nước nào trong khi vẫn đang bị mắc kẹt ở sân bay Nga ngày càng gây thêm những hệ lụy ngoài ý muốn cho quan hệ giữa một số nước

“Kẻ lộ mật” Ét-uốt Xnâu-đân (Edward Snowden) tiếp tục khiến Mỹ điên đầu khi những thông tin mật do cựu nhân viên CIA này tiết lộ tiếp tục được công bố. Chưa hết, việc nhân vật tạo ra vụ “WikiLeak thứ hai” này chưa thể quyết định sẽ đến tị nạn tại nước nào trong khi vẫn đang bị mắc kẹt ở sân bay Nga ngày càng gây thêm những hệ lụy ngoài ý muốn cho quan hệ giữa một số nước trên thế giới...

Ngày 7-7, Tạp chí Tấm gương (Đức) đã đăng trả lời phỏng vấn của Ét-uốt Xnâu-đân, trong đó tiết lộ, Cơ quan An ninh quốc gia Mỹ (NSA) đã cộng tác mật thiết với Cơ quan tình báo đối ngoại Đức (BND) và bắt tay với nhiều quốc gia châu Âu khác trong các vụ gián điệp. Cuộc phỏng vấn này được thực hiện khi Ét-uốt Xnâu-đân trốn tới Hồng Công (Trung Quốc) hồi tháng 5 vừa qua.

Ét-uốt Xnâu-đân tiết lộ, tình báo Đức đã biết rất rõ về các hoạt động của NSA tại Đức tới mức người Đức cũng không thể ngờ. Chính BND cũng thừa nhận là một đối tác của NSA trong việc cung cấp các công cụ phân tích để giúp BND giám sát dữ liệu nước ngoài tại Đức.

Trước đó, Tạp chí Tấm gương cũng dẫn các tài liệu mật do Ét-uốt Xnâu-đân tiết lộ cho biết, tình báo Mỹ đã theo dõi các cuộc đàm thoại và kết nối internet tại Đức, cũng như do thám trụ sở các cơ quan của Liên minh châu Âu (EU) và Văn phòng EU tại Oa-sinh-tơn, LHQ. Những tiết lộ này đã khiến dư luận ở Đức vốn rất nhạy cảm trước những vụ xâm phạm đời tư, hết sức phẫn nộ.

Trong tiết lộ mới được công bố này, Ét-uốt Xnâu-đân cho biết, NSA có cả một Ban điều hành các vấn đề đối ngoại, chịu trách nhiệm về hợp tác của NSA với các nước khác. Ét-uốt Xnâu-đân cáo buộc mối quan hệ hợp tác này đã vi phạm nghiêm trọng tới sự riêng tư toàn cầu.

Những tiết lộ này của Ét-uốt Xnâu-đân tiếp tục khiến Oa-sinh-tơn phải bối rối trong khi vẫn chưa tìm được cách gì để bịt miệng “Kẻ lộ mật” cũng như ngăn chặn các thông tin tiếp tục bị phát tán. Hiện Ét-uốt Xnâu-đân đang mắc kẹt tại một sân bay ở Nga nhưng Mỹ vẫn chưa thể làm gì được cựu nhân viên CIA này bởi Nga đã từ chối thẳng thừng đề xuất dẫn độ của Mỹ.

Hiện Nga đang thúc giục Ét-uốt Xnâu-đân sớm chọn một đích đến và theo nước này, hiện Vê-nê-xu-ê-la là lựa chọn phù hợp nhất đối với “Kẻ lộ mật”. Hiện ba nước châu Mỹ La-tinh cánh tả là: Bô-li-vi-a, Vê-nê-xu-ê-la và Ni-ca-ra-goa đã ngỏ ý sẵn sàng cho Ét-uốt Xnâu-đân tới tị nạn.

Tuy nhiên, Ét-uốt Xnâu-đân không có nhiều lựa chọn bởi hầu hết các chuyến bay tới Mỹ La-tinh sẽ đều phải quá cảnh ở Cu-ba, nước hiện vẫn chưa bày tỏ liệu có tiếp nhận nhân vật đang chạy trốn khỏi sự săn đuổi của Mỹ hay không. Hơn nữa, máy bay chở Ét-uốt Xnâu-đân cũng có thể sẽ bị các nước châu Âu chặn lại như đã từng xảy ra đối với chuyên cơ chở Tổng thông Bô-li-vi-a do bị tình nghi chở “Kẻ lộ mật”.

Vụ việc trên đang gây rắc rối lớn cho quan hệ giữa Bô-li-vi-a với 4 nước đã chặn chuyên cơ của Tổng thống Ê-vô Mô-ra-lết (Evo Morales) là: Pháp, Tây Ban Nha, I-ta-li-a và Bồ Đào Nha. Ngoại trưởng Bô-li-vi-a Đa-vít Chô-kê-hoan-ca (David Choquehuanca) đã cảnh báo, Bô-li-vi-a sẽ xem xét lại các hiệp ước quốc tế nếu các nước này không xin lỗi và giải thích rõ vụ việc.

Quan hệ giữa Mỹ với các nước Mỹ La-tinh cũng đang gia tăng căng thẳng sau khi Bra-xin và Cu-ba ngày 7-7 đồng loạt phản đối chương trình do thám của NSA. Báo chí Bra-xin đã dẫn các tài liệu mật mà Ét-uốt Xnâu-đân tiết lộ cho rằng, Bra-xin là nước bị Mỹ theo dõi nhiều thứ hai trên thế giới, chỉ sau chính nước Mỹ.

Cu-ba mặc dù chưa bày tỏ lập trường có cho phép “Kẻ lộ mật” tị nạn hay không nhưng đã khẳng định ủng hộ các nước trong khu vực trao quy chế tị nạn cho “những người bị truy tìm do theo đuổi lý tưởng và đấu tranh vì quyền dân chủ” như Ét-uốt Xnâu-đân.

Phát biểu tại phiên bế mạc kỳ họp thứ nhất, Quốc hội Cu-ba khóa VIII, Chủ tịch Cu-ba Ra-un Ca-xtơ-rô (Raul Castro) khẳng định, những tiết lộ của Ét-uốt Xnâu-đân đã giúp dư luận thế giới “nhận biết chân tướng” chương trình do thám toàn cầu của Mỹ, một hành động vi phạm nhân quyền và chủ quyền của các quốc gia, kể cả các đồng minh của chính nước Mỹ.

Đây là lần đầu tiên chính phủ Cu-ba chính thức đề cập tới trường hợp của Ét-uốt Xnâu-đân, người được cho là cũng đã nộp đơn xin tị nạn tại nước này.

Theo QĐND Online