Việt Nam đề nghị xây dựng lòng tin bằng hành động

Trưa 2-6, được sự ủy quyền của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam-Đại tướng Phùng Quang Thanh, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Trưởng đoàn Việt Nam tham dự Đối thoại Shangri-La 12 đã có bài phát biểu tại Phiên họp toàn thể thứ 5, cũng là phiên họp cuối cùng ở Diễn đàn lần này.

Trưa 2-6, được sự ủy quyền của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam-Đại tướng Phùng Quang Thanh, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Trưởng đoàn Việt Nam tham dự Đối thoại Shangri-La 12 đã có bài phát biểu tại Phiên họp toàn thể thứ 5, cũng là phiên họp cuối cùng ở Diễn đàn lần này.

Bài phát biểu có tựa đề, Hợp tác quốc phòng châu Á-Thái Bình Dương, phối hợp hành động hiệu quả vì hòa bình, ổn định và phát triển năng động của khu vực.
 
Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh nhận định, thế kỷ 21 là thế kỷ hợp tác, phát triển của châu Á - Thái Bình Dương, khu vực có những thay đổi lớn lao, có thời từng đối đầu, chia rẽ và chiến tranh, nhưng nay đã chuyển hướng mạnh sang hợp tác, phát triển năng động bậc nhất thế giới.

Với vị thế chiến lược và tiềm năng to lớn ấy, cùng với hòa bình, hợp tác và phát triển là xu thế chủ đạo, châu Á - Thái Bình Dương đang đứng trước vận hội lớn để đóng góp có tính chất quyết định vào sự phát triển của thế giới trong thế kỷ 21.

Tuy nhiên, Việt Nam chia sẻ sự quan ngại về tình hình khu vực chưa ổn định một cách đầy đủ và bền vững. Sự tăng cường hiện diện quân sự và tranh giành ảnh hưởng giữa các quốc gia có thể đưa khu vực đến những hệ lụy mới mà chạy đua vũ trang là một ví dụ.

Mặt khác, quy mô và tính chất phức tạp của các thách thức an ninh phi truyền thống ngày càng tăng. Vì vậy, thúc đẩy hợp tác quốc phòng, tạo ra sức mạnh tổng hợp để đối phó với những thách thức chung đang trở nên cần thiết hơn lúc nào hết.

Trong hợp tác quốc phòng châu Á - Thái Bình Dương, các nước Đông Nam Á đã đạt được một số nhận thức chung, quyết tâm, nỗ lực và hợp tác. Sau một thời gian từng bị chia rẽ, từ những năm cuối thế kỷ 20, ASEAN trở thành một ngôi nhà chung với đầy đủ 10 thành viên, và giờ đây đang hướng tới mục tiêu thành lập Cộng đồng ASEAN vào năm 2015.

Để duy trì hòa bình và an ninh khu vực, các quốc gia ASEAN mong muốn phải có một cơ chế hợp tác đủ mạnh làm công cụ. Vì thế, năm 2006, ASEAN đã tổ chức thành công Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN (ADMM) lần đầu tiên tại Ma-lai-xi-a. Sau khi được thiết lập, ADMM đã có những bước tiến đáng ghi nhận trong nỗ lực xây dựng lòng tin, củng cố đoàn kết và thúc đẩy hợp tác trên nhiều lĩnh vực.

Để thúc đẩy hợp tác quốc phòng trong khu vực, Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh đề nghị các nước tham gia các cơ chế, cam kết những nội dung hợp tác, bước đầu đã tạo được lòng tin, song cách tốt nhất để xây dựng và duy trì vẫn là hành động.

Các nước hãy bắt đầu hợp tác từng mặt, rồi từ kết quả hợp tác lại củng cố lòng tin để đi đến hợp tác sâu rộng, trên nhiều mặt, nhiều lĩnh vực hơn. Muốn vậy, phải thực tâm hợp tác, đặc biệt là các cường quốc, phải thể hiện rõ quyết tâm, có đầu tư thích đáng, thực hiện cam kết đi đôi với hành động, lấy hành động trên thực tế để chứng minh cho trách nhiệm của mình.

Trong quá trình hợp tác, cần lắng nghe dư luận, quyết định trên cơ sở Luật pháp quốc tế, có tính đến lợi ích chính đáng của các bên, thể hiện sự bình đẳng, tôn trọng lợi ích của nhau, cũng như tôn trọng lợi ích chung của khu vực. Làm được như vậy sẽ không tạo ra sự khu biệt và không đơn phương giải quyết các vấn đề mang tính khu vực và quốc tế.

ADMM+ đã thống nhất đưa ra 5 lĩnh vực ưu tiên hợp tác, đó là: Hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa; quân y; an ninh biển; gìn giữ hòa bình; chống khủng bố. Các nội dung hợp tác này đã được ADMM+ từng bước triển khai thông qua nhiều hình thức phong phú, như hội thảo, diễn tập sa bàn, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm kết hợp các nguồn lực.

Và giờ là thời điểm phù hợp để ADMM+ đi đến các hành động cụ thể và thiết thực hơn. Theo đó, với tư cách là đồng chủ trì nhóm Công tác chuyên gia của ADMM+ về hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa với Trung Quốc, Việt Nam sẽ cử lực lượng quân đội tham gia diễn tập trên thực địa về hỗ trợ nhân đạo-cứu trợ thảm họa và quân y vào tháng 6 này tại Bru-nây.
 
Đây là lần đầu tiên ADMM+ phối hợp hành động trên thực địa; và cũng là lần đầu tiên Việt Nam cử lực lượng quân đội ra nước ngoài tham gia các hoạt động đa phương.

Ngoài 5 lĩnh vực hợp tác trên, Việt Nam đã đưa ra sáng kiến mới là thành lập Nhóm chuyên gia của ADMM+ về Hành động mìn nhân đạo.
 
Đây là nội dung hợp tác thứ 6 trong ADMM+. Sáng kiến của Việt Nam đã được ADMM-7 đồng thuận, nhất trí thông qua tại Bru-nây vào tháng 5 vừa qua. Ấn Độ đã cam kết đồng chủ trì với Việt Nam triển khai sáng kiến, sau khi sáng kiến này được ADMM+ lần thứ 2 thông qua tại Bru-nây vào tháng 8 tới.

Cũng tại diễn đàn Shangri-La này, Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh tiếp tục đề nghị các nước cần tăng cường hợp tác về hoạt động của hải quân, cảnh sát biển, biên phòng; thiết lập đường dây nóng giữa Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN. Trên Biển Đông, các nước ASEAN có lực lượng đóng quân trên Quần đảo Trường Sa nên giao lưu văn hóa, thể thao.
 
Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN có thể xem xét ký cam kết không sử dụng vũ lực trước để tăng cường tin cậy trong ASEAN, từ đó rút kinh nghiệm mở rộng với các nước khu vực châu Á - Thái Bình Dương

Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh cho rằng, Việt Nam không khỏi lo ngại trước những thách thức đang diễn ra ngày càng phức tạp trong khu vực. Đứng trước nhiều thách thức chung đó, cần có sự nhận thức đầy đủ và hành động thống nhất của tất cả các nước. Với nhận thức như vậy, Việt Nam đã tham gia tích cực vào nhiều cơ chế hợp tác quốc phòng, an ninh khu vực.
 
Cùng với đó, Việt Nam còn chủ động đề xuất các giải pháp trong giải quyết tranh chấp, cam kết thực hiện đầy đủ Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), ủng hộ việc sớm có Bộ quy tắc ứng xử của các bên trên Biển Đông (COC) giữa các nước ASEAN và Trung Quốc; đồng thời luôn sẵn sàng hợp tác với tất cả các bên có liên quan để tìm kiếm một giải pháp cơ bản và lâu dài cho vấn đề Biển Đông trên cơ sở Luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982.

Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh cũng thông báo, là quốc gia ven biển, Việt Nam nhận rõ trách nhiệm của mình trong việc đảm bảo an ninh hàng hải trong khu vực. Thời gian qua, các lực lượng của Việt Nam đã cứu được rất nhiều ngư dân gặp nạn trên biển, trong đó có ngư dân nước ngoài.

Đặc biệt, tháng 11-2012, Cảnh sát biển Việt Nam đã bắt giữ được một vụ cướp biển gồm 11 tên có vũ trang trên Biển Đông, điều đó khẳng định quyết tâm và trách nhiệm của Việt Nam bảo đảm tự do, an ninh an toàn trên đường hàng hải quốc tế nằm trong thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam theo Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển 1982, đóng góp cho hoà bình, ổn định, hợp tác, phát triển trong khu vực.

Qua đây, Việt Nam đề nghị các bên có liên quan đến Biển Đông tôn trọng và bảo vệ ngư dân, tuyệt đối không sử dụng vũ lực với ngư dân dưới bất kỳ hình thức nào, cả quân sự và phi quân sự. Hành xử vô nhân đạo với ngư dân là không thể chấp nhận được, đó là quy định chung của Luật pháp quốc tế và là đạo lý của thế giới hiện đại.

Kết thúc bài phát biểu, Thứ trưởng Nguyễn Chí Vịnh bày tỏ tin tưởng rằng, với thông điệp Xây dựng lòng tin chiến lược mà Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã phát biểu khai mạc, các nước trong khu vực sẽ có bước thúc đẩy hợp tác quốc phòng thực chất hơn trên tinh thần hiểu biết, bình đẳng, giúp đỡ và tôn trọng lẫn nhau. Đó là cách tốt nhất để duy trì hòa bình, ổn định và phát triển trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Theo QĐND Online