Mỹ-Trung đối đầu căng thẳng vì Biển Đông

Cuối tuần vừa qua, người ta đã chứng kiến một cuộc đối đầu căng thẳng giữa hai cường quốc hàng đầu thế giới Mỹ-Trung về vấn đề Biển Đông. Washington đã có phản ứng mạnh mẽ hiếm hoi trước một số động thái của Bắc Kinh ở Biển Đông gần đây. Đáp lại, Bắc Kinh cũng phản pháo sự chỉ trích của Washington một cách quyết liệt.

Cuối tuần vừa qua, người ta đã chứng kiến một cuộc đối đầu căng thẳng giữa hai cường quốc hàng đầu thế giới Mỹ-Trung về vấn đề Biển Đông. Washington đã có phản ứng mạnh mẽ hiếm hoi trước một số động thái của Bắc Kinh ở Biển Đông gần đây. Đáp lại, Bắc Kinh cũng phản pháo sự chỉ trích của Washington một cách quyết liệt.
 
Hôm 3/8, Mỹ đã lên tiếng chỉ trích Trung Quốc về việc lập một đơn vị quân đội đồn trú ở cái mà nước này gọi là “thành phố Tam Sa”, miêu tả đây là hành động làm leo thang căng thẳng trong khu vực.
 
"Chúng tôi rất quan ngại trước tình hình căng thẳng leo thang ở Biển Đông và đang giám sát chặt chẽ tình hình ở đây", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ - ông Patrick Ventrell đã cho biết như vậy trong một tuyên bố. Theo ông Ventrell, "hành động cụ thể của Trung Quốc trong việc thành lập cái gọi là ‘thành phố Tam Sa’ và thiết lập một đơn vị quân đội đồn trú ở đây đi ngược lại hoàn toàn với những nỗ lực ngoại giao chung trong việc giải quyết các bất đồng. Hành động đó có nguy cơ làm leo thang căng thẳng trong khu vực”.
 
Đây là phản ứng mạnh mẽ hiếm hoi của Mỹ trước những động thái thách thức dư luận quốc tế của Trung Quốc ở Biển Đông gần đây. Trong suốt nhiều tháng qua, khi Biển Đông nổi sóng bởi những cuộc đối đầu quyết liệt giữa Trung Quốc và các nước láng giềng ở Biển Đông, đặc biệt là cuộc đối đầu giữa Manila và Bắc Kinh hiện nay, Mỹ nhiều lần tuyên bố đứng trung lập trong vấn đề này. Điều đó được thể hiện rất rõ qua các hành động của Mỹ. Nước này chỉ có một số động thái giúp đỡ đồng minh Philippines và bày tỏ sự quan ngại về tình hình căng thẳng ở Biển Đông chứ hầu như không trực diện đối mặt với Trung Quốc. 
 
Mỹ được cho là lúng túng trong việc đưa ra phản ứng thích hợp với Trung Quốc. Cường quốc số 1 thế giới muốn nhận cơ hội tình hình Biển Đông, can thiệp vào để khẳng định vị thế cường quốc Châu Á-Thái Bình Dương mà họ đang muốn tại lập lại ở đây đồng thời loại bỏ dần ảnh hưởng của Trung Quốc. Tuy nhiên, Washington cũng e ngại rằng, nếu làm mạnh với Trung Quốc, họ sẽ bị ảnh hưởng lớn bởi hai nước đang có ràng buộc về kinh tế. Vì thế, Mỹ đã cố giữ một thái độ “cân bằng” nhất có thể trong các cuộc đối đầu ở Biển Đông hiện nay dù cho rất nhiều quan chức nước này hối thúc thậm chí là gây sức ép để chính phủ của ông Obama phải thể hiện thái độ mạnh mẽ với Trung Quốc.
 
Tuy nhiên, việc Mỹ đưa ra tuyên bố chỉ trích nhằm thẳng vào Trung Quốc hôm 3/8 đã đánh dấu một sự thay đổi trong phản ứng của cường quốc số 1 thế giới với tình hình Biển Đông hiện nay. Có vẻ như Washington đã không còn “nhịn” nổi trước những hành động hiếu chiến, hung hăng liên tiếp gần đây của Bắc Kinh.
 
Trung Quốc phản pháo Mỹ
 
Ngay sau khi Mỹ đưa ra những lời chỉ trích thẳng thắn và trực diện nhằm vào Trung Quốc, Bộ Ngoại giao nước này đã bày tỏ thái độ “bất mãn và kịch liệt phản đối” hành động của Mỹ.

Trung Quốc cho rằng, tuyên bố của Mỹ “hoàn toàn phớt lờ sự thật, lẫn lộn đúng sai và phát đi những tín hiệu sai lầm, không có lợi cho nỗ lực bảo vệ hòa bình và ổn định ở Biển Đông cũng như khu vực châu Á-Thái Bình Dương”. Bắc Kinh còn trắng trợn tuyên bố, việc nước này thành lập cái gọi là “thành phố Tam Sa” là “hoàn toàn thuộc chủ quyền của Trung Quốc và có cơ sở lịch sử để chứng minh điều đó".
 
Chưa dừng lại ở đó, Trung Quốc tiếp tục triệu tập một nhà ngoại giao Mỹ đến để phản đối về việc họ bị lên án về việc phá hoại các nỗ lực làm dịu căng thẳng ở Biển Đông.
 
Cuộc đối đầu trực diện hiếm hoi giữa Trung Quốc và Mỹ ở Biển Đông diễn ra chưa đầy 2 tuần sau khi Trung Quốc ngang nhiên thông báo thành lập cái gọi là “thành phố Tam Sa" với phạm vi quản lý bao gồm huyện đảo Trường Sa (tỉnh Khánh Hòa, Việt Nam) và huyện đảo Hoàng Sa (thành phố Đà Nẵng, Việt Nam). Động thái này của Bắc Kinh là nhằm củng cố khả năng kiểm soát các khu vực tranh chấp ở Biển Đông. Không chỉ Việt Nam mà cộng đồng quốc tế và bản thân nhiều người Trung Quốc đã lên tiếng phản đối gay gắt hành động vô lý này.
 
Tuy nhiên, bất chấp phản ứng của Việt Nam và dư luận quốc tế, hôm 17/7, Trung Quốc lại tiếp tục tiến hành những bước đi nhằm dựng lên một chính quyền ở cái gọi là "thành phố Tam Sa". Trắng trợn hơn nữa, hôm 20/7, tờ Tân Hoa xã đưa tin, giới lãnh đạo quân sự trung ương của Trung Quốc vừa mới thông qua kế hoạch thành lập và triển khai một đơn vị quân đội đồn trú ở cái mà nước này gọi là “thành phố Tam Sa” trên quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa của Việt Nam. Động thái mới trên của Trung Quốc tiếp tục là hành động vi phạm nghiêm trọng chủ quyền không thể tranh cãi của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.
 
Rõ ràng, trong thời gian qua, Trung Quốc đã liên tiếp có những hành động hiếu chiến, gây hấn, bất chấp luật pháp quốc tế và dư luận thế giới trong các cuộc tranh chấp lãnh thổ với các nước láng giềng ở Biển Đông. Điều này đã gây lo ngại cho không chỉ người dân thế giới mà cả người dân ở chính đất nước Trung Quốc. Những hành động của Trung Quốc là không thể chấp nhận được ngay cả với chính người dân của nước này.
 
Hồi tháng trước, biên tập viên Chu Phương của Tân Hoa xã thẳng thắn bày tỏ quan điểm: “Việc thiết lập ‘thành phố Tam Sa’ là một trò cười quốc tế điển hình. Chính phủ Trung Quốc cần sớm nhận sõ sai lầm to lớn của mình, sớm có hành động sửa chữa sai sót”.

Theo VnMedia