Gia đình tôi có 3 anh em. Tất cả đều đi làm ăn ở xa nên khi ba mẹ tôi mất, đất đai, nhà cửa không ai quản lý. Trước mắt, anh em tôi cũng muốn để lại căn nhà kỷ niệm, khi muốn về sum họp có chỗ để về nên chưa chia thừa kế.
Gia đình tôi có 3 anh em. Tất cả đều đi làm ăn ở xa nên khi ba mẹ tôi mất, đất đai, nhà cửa không ai quản lý. Trước mắt, anh em tôi cũng muốn để lại căn nhà kỷ niệm, khi muốn về sum họp có chỗ để về nên chưa chia thừa kế.
Do vậy, chúng tôi có nhờ người anh họ quản lý nhà và chăm sóc vườn cây, khi có hoa lợi cho anh thu hoạch. Nhưng gần đây, tôi nghe nói người anh họ vì cần tiền trang trải cuộc sống gia đình, anh muốn thế chấp phần đất vườn của gia đình tôi một thời gian. Trường hợp này, anh họ tôi có quyền làm việc này không?
L.V.G. (TP Vĩnh Long)
Trả lời:
Anh G. thân mến! Theo khoản 1, Điều 616 Bộ luật Dân sự (BLDS): Người quản lý di sản là người được chỉ định trong di chúc hoặc do những người thừa kế thỏa thuận cử ra. Trường hợp này, người anh họ được anh em của anh nhờ quản lý, trông coi đất đai và nhà cửa, được xem là người quản lý di sản của ba mẹ anh để lại.
Việc người anh họ định thế chấp đất vườn được anh em của anh nhờ quản lý, là không thể thực hiện được. Bởi, theo khoản 1, Điều 617 BLDS, người quản lý di sản quy định tại khoản 1 và khoản 3, Điều 616 BLDS có nghĩa vụ sau đây:
a) Lập danh mục di sản; thu hồi tài sản thuộc di sản của người chết mà người khác đang chiếm hữu, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;
b) Bảo quản di sản; không được bán, trao đổi, tặng cho, cầm cố, thế chấp hoặc định đoạt tài sản bằng hình thức khác, nếu không được những người thừa kế đồng ý bằng văn bản;
c) Thông báo về tình trạng di sản cho những người thừa kế;
d) Bồi thường thiệt hại nếu vi phạm nghĩa vụ của mình mà gây thiệt hại;
đ) Giao lại di sản theo yêu cầu của người thừa kế.
Bên cạnh đó, theo khoản 1, Điều 317 BLDS, thế chấp tài sản là việc một bên (bên thế chấp) dùng tài sản thuộc sở hữu của mình để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ và không giao tài sản cho bên kia (bên nhận thế chấp). Do vậy, trường hợp này anh họ của anh không thể thế chấp tài sản của gia đình anh vì anh ấy không có quyền sở hữu, mà chỉ là người được anh em anh nhờ quản lý tài sản.
HT tư vấn