Các căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại

Tôi vừa bị người cùng xóm gây thiệt hại về sức khỏe, kể cả danh dự, nhưng khi tôi lên tiếng, họ nói rằng họ không cố ý. Tôi lại nghĩ không như thế, đó là cách nói để họ né tránh lỗi của mình. Trường hợp họ vi phạm như thế nào thì tôi mới được yêu cầu họ bồi thường và cách bồi thường như thế nào?

Tôi vừa bị người cùng xóm gây thiệt hại về sức khỏe, kể cả danh dự, nhưng khi tôi lên tiếng, họ nói rằng họ không cố ý. Tôi lại nghĩ không như thế, đó là cách nói để họ né tránh lỗi của mình. Trường hợp họ vi phạm như thế nào thì tôi mới được yêu cầu họ bồi thường và cách bồi thường như thế nào?

N.T.A.M. (TP Cần Thơ)

Trả lời: Để có thể thực hiện yêu cầu bồi thường thiệt hại, chị tham khảo Điều 604 Bộ luật Dân sự. Điều luật này quy định căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại, như sau:

1. Người nào do lỗi cố ý hoặc lỗi vô ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của cá nhân, xâm phạm danh dự, uy tín, tài sản của pháp nhân hoặc chủ thể khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường.

2. Trong trường hợp pháp luật quy định người gây thiệt hại phải bồi thường cả trong trường hợp không có lỗi thì áp dụng quy định đó.

Về nguyên tắc bồi thường thiệt hại Điều 605 Bộ luật Dân sự quy định:

1. Thiệt hại phải được bồi thường toàn bộ và kịp thời. Các bên có thể thỏa thuận về mức bồi thường, hình thức bồi thường bằng tiền, bằng hiện vật hoặc thực hiện một công việc, phương thức bồi thường một lần hoặc nhiều lần, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

2. Người gây thiệt hại có thể được giảm mức bồi thường, nếu do lỗi vô ý mà gây thiệt hại quá lớn so với khả năng kinh tế trước mắt và lâu dài của mình.

3. Khi mức bồi thường không còn phù hợp với thực tế thì người bị thiệt hại hoặc người gây thiệt hại có quyền yêu cầu tòa án hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác thay đổi mức bồi thường.

Luật sư TRẦN VĂN SỸ