Nâng cao ý thức pháp luật cho học sinh, sinh viên

Những năm gần đây, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong học sinh, sinh viên (HS, SV) đã có nhiều đổi mới cả về nội dung lẫn hình thức. Nhiều trường học và đơn vị đã linh hoạt tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên đề, phiên tòa giả định, hướng dẫn kỹ năng pháp lý trên nền tảng số… Qua đó, giúp HS, SV tiếp cận pháp luật một cách trực quan, sinh động, dễ hiểu và dễ vận dụng vào thực tế.

Học sinh Trường THPT Phạm Thái Bường tham dự tuyên truyền pháp luật về phòng, chống bạo lực học đường.

“Mềm hóa” những quy định khô khan của pháp luật

Vừa qua, tại Trường CĐ Nghề Trà Vinh, Đoàn Thanh niên UBND tỉnh phối hợp các đơn vị tổ chức phiên tòa giả định với chủ đề “Phòng, chống tội phạm ma túy trong học đường”. Hoạt động thu hút đông đảo HS, SV Trường CĐ Y tế Trà Vinh; Trường CĐ Trà Vinh; Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp- Hướng nghiệp dạy nghề Trà Vinh
tham dự.

Điểm đặc biệt của phiên tòa là việc “mềm hóa” các quy định pháp luật bằng hình thức sân khấu hóa sinh động, gần gũi. Kịch bản được xây dựng dựa trên 1 vụ án có thật tại địa phương về hành vi mua bán và sử dụng trái phép chất ma túy của một nhóm thanh niên. Trong đó các “thẩm phán”, “kiểm sát viên” và “luật sư” đều là cán bộ các ngành nội chính trực tiếp đảm nhận vai diễn.

Từng lời khai, bản án, hay phần nhận định của HĐXX trong phiên tòa đều được trình bày rõ ràng, dễ hiểu, khiến người xem thấy được tính nghiêm minh của pháp luật và nhận thức được hậu quả nặng nề khi dính líu đến ma túy, không chỉ đối với bản thân người phạm tội mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến gia đình và xã hội.

Em Huỳnh Bảo Ngọc- SV Trường CĐ Y tế Trà Vinh chia sẻ: Phiên tòa giúp em hiểu thêm về quy trình xét xử, vai trò của từng người trong một phiên tòa. Từ đó, em thấy pháp luật không xa vời, mà là thứ bảo vệ mình nếu sống và hành động đúng.

Trong buổi tuyên truyền, SV còn được giao lưu, trả lời câu hỏi trắc nghiệm về Bộ luật Hình sự, nhất là những quy định liên quan đến ma túy và tội phạm trong lứa tuổi vị thành niên. Không khí sôi nổi, hào hứng cho thấy sự quan tâm và tiếp nhận tích cực của HS, SV đối với hình thức tuyên truyền này.

Thầy Nguyễn Chí Linh- Bí thư Đoàn Trường CĐ Nghề Trà Vinh, chia sẻ: Không còn là những bài giảng khô khan, những điều luật khó nhớ, phiên tòa giả định mang đến cho HS, SV một trải nghiệm trực tiếp, được “học luật bằng mắt và tai”.

Việc được chứng kiến quá trình xét xử, lắng nghe lời khai, bản án giúp các em nhận thức sâu hơn về giá trị của tự do và trách nhiệm của bản thân. Đây là một phương pháp giáo dục pháp luật hiệu quả, phù hợp với lứa tuổi HS, SV hiện nay.

Pháp luật đi vào cuộc sống

Tại Trường THPT Phạm Thái Bường (phường Trà Vinh), vừa qua, trong buổi sinh hoạt dưới cờ đầu tuần, nhà trường phối hợp với Công an phường Trà Vinh tổ chức tuyên truyền phòng, chống bạo lực học đường, đồng thời hướng dẫn HS cài đặt và sử dụng ứng dụng định danh điện tử VNeID cùng sổ sức khỏe điện tử.

Bằng hình thức trao đổi trực tiếp, cán bộ tuyên truyền đã chia sẻ nhiều câu chuyện thực tế về tình hình bạo lực học đường, phân tích nguyên nhân, tác hại, cùng những quy định pháp luật liên quan. HS còn được hướng dẫn kỹ năng kiểm soát cảm xúc, giải quyết mâu thuẫn ôn hòa và cách ứng xử phù hợp khi gặp tình huống bạo lực.

Em Nguyễn Hoài An, HS lớp 12A2, cho biết: Buổi sinh hoạt giúp em nhận ra pháp luật không xa xôi mà rất gần với đời sống. Chỉ cần một hành động thiếu kiềm chế cũng có thể vi phạm pháp luật. Em học được cách cư xử bình tĩnh và tôn trọng người khác hơn.

HS còn được hướng dẫn cài đặt ứng dụng định danh điện tử VNeID. Với nhiều tiện ích như thay thế thẻ CCCD, giấy phép lái xe, thẻ BHYT hay đăng ký xe… Ứng dụng này giúp người dân tiết kiệm thời gian và chi phí khi thực hiện thủ tục hành chính. Đặc biệt, với công dân từ 14 tuổi trở lên, việc chủ động đăng ký định danh điện tử không chỉ phục vụ học tập mà còn thể hiện ý thức pháp lý và tinh thần hội nhập số.

Ngoài ra, sổ sức khỏe điện tử tích hợp trên VNeID cũng giúp HS dễ dàng quản lý thông tin y tế, theo dõi lịch tiêm chủng, khám, chữa bệnh mà không cần mang theo giấy tờ như trước đây. Những ứng dụng này không chỉ góp phần hiện đại hóa quản lý công dân, mà còn giúp hình thành tư duy “công dân số hiểu luật- sống văn minh” ngay trong môi trường học đường.

Anh Nguyễn Minh Thiện- Bí thư Đoàn Thanh niên UBND tỉnh cho biết: Việc tổ chức các mô hình tuyên truyền như phiên tòa giả định, nói chuyện chuyên đề, hay các hội thi đã khẳng định hiệu quả trong việc đưa pháp luật đến gần giới trẻ.

Thời gian tới, Ban Thường vụ Đoàn Thanh niên UBND tỉnh tiếp tục tổ chức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho thanh thiếu niên với nhiều hình thức trực quan, sinh động ở các đơn vị trường học. Mục tiêu là giúp thanh thiếu niên hiểu rõ “pháp luật không xa rời cuộc sống”, từ đó hình thành ý thức tự bảo vệ mình và sống có trách nhiệm với cộng đồng.

Thực tế cho thấy, khi được trang bị đầy đủ kiến thức pháp luật cùng những kỹ năng sống an toàn, HS, SV sẽ hình thành khả năng tự bảo vệ bản thân, biết nhận diện và tránh xa các tệ nạn xã hội, nhất là ma túy và bạo lực học đường. Đó cũng là bước đi vững chắc hướng đến một xã hội văn minh, ổn định và thượng tôn pháp luật.

Bài, ảnh: SƠN TUYỀN