Mất tiền vì mua đất tái định cư không đúng quy định

Chuyển nhượng đất tái định cư khi chưa hoàn tất các nghĩa vụ tài chính dẫn đến giao dịch không được pháp luật thừa nhận nên bên mua phải trả lại đất và mất tiền.

(VLO) Chuyển nhượng đất tái định cư khi chưa hoàn tất các nghĩa vụ tài chính dẫn đến giao dịch không được pháp luật thừa nhận nên bên mua phải trả lại đất và mất tiền.

Ngày 21/7/2014, UBND TP Vĩnh Long có quyết định cấp và giao đất nền tái định cư diện tích 90m2 cho ông N.V.B. (ở TP Vĩnh Long). Khi nhận đất, ông B. giữ các giấy tờ liên quan nhưng đến lúc ông B. mất thì các con ông không tìm thấy giấy tờ, cũng không biết vị trí đất ở đâu.

Qua tìm hiểu, các con ông B. biết phần đất của gia đình đã được vợ chồng anh N.H.A. xây căn nhà cấp 4, được cấp số nhà và quyền sử dụng đất (QSDĐ).

Khi biết sự việc trên, anh N.P.H. (con ông B.) đã yêu cầu chính quyền địa phương giải quyết. Tại buổi hòa giải, vợ chồng anh A. cho rằng đã mua phần đất trên từ ông N.V.T. (ở huyện Long Hồ) nên không đồng ý trả lại.

Do đó, anh H. đại diện những người đồng thừa kế gửi đơn khởi kiện yêu cầu vợ chồng anh A. trả lại đất và tự nguyện trả giá trị nhà bằng tiền cho vợ chồng anh A. là 200 triệu đồng.

Ngày 12/7/2021, vợ chồng anh A. có đơn phản tố yêu cầu tòa công nhận nền tái định cư thuộc quyền sử dụng của vợ chồng anh vì đất đó ông B. đã bán cho ông T. lúc còn sống.

Sau đó, vợ chồng anh mua lại đất của ông T. và cất căn nhà cấp 4 trên đất. Từ khi xây nhà, xin cấp điện nước, gia đình anh H. không ngăn cản, không ai tranh chấp nên không đồng ý trả lại đất.

Quá trình giải quyết vụ án, vợ chồng anh A. có đưa ra các tờ giấy viết tay chứng minh đã mua nền tái định cư từ ông T. và phần đất này được ông T. mua lúc ông B. còn sống.

Tuy nhiên, theo quy định của Luật Đất đai thì người sử dụng đất chỉ được thực hiện quyền chuyển nhượng, cho thuê khi đã có giấy chứng nhận QSDĐ và hợp đồng chuyển nhượng, tặng cho QSDĐ phải được công chứng hoặc chứng thực.

Đối với nền tái định cư thì trong thời gian chưa được cấp QSDĐ, hộ dân được cấp đất không được trao đổi, tặng cho hay chuyển nhượng.

Trường hợp đã hoàn tất các nghĩa vụ tài chính với Nhà nước, được cấp giấy chứng nhận QSDĐ thì trong thời gian 10 năm, kể từ ngày có quyết định cũng không được mua bán, chuyển nhượng phần đất được cấp.

Căn cứ quy định trên thì thời điểm ông B. còn sống, ông B. chưa hoàn thành các nghĩa vụ tài chính với Nhà nước và cũng chưa được cấp giấy chứng nhận QSDĐ nên việc chuyển nhượng nền tái định cư là vi phạm pháp luật.

Vợ chồng anh A. cho rằng đã chuyển nhượng lại nền tái định cư từ ông T. nhưng ông T. được tòa triệu tập hợp lệ nhiều lần vẫn không đến.

Vợ chồng anh A. cũng không có căn cứ chứng minh tính hợp pháp về việc chuyển nhượng QSDĐ giữa ông B. với ông T..

Đối với các giấy tờ mà vợ chồng anh A. đưa ra để chứng minh đều không có công chứng hoặc chứng thực, vi phạm điều cấm của luật về mặt hình thức cũng như điều kiện bắt buộc khi giao dịch dân sự nên không đủ cơ sở để HĐXX công nhận.

Từ những nhận định trên, HĐXX xác định việc chuyển nhượng QSDĐ tái định cư giữa các bên là trái quy định nên yêu cầu tòa công nhận nền tái định cư thuộc quyền sử dụng của vợ chồng anh A. là không có căn cứ chấp nhận.

Do đó, HĐXX đã chấp nhận yêu cầu khởi kiện của anh H. buộc vợ chồng anh A. trả lại QSDĐ tái định cư, công nhận căn nhà cấp 4 gắn liền trên đất cho anh H. và những người đồng thừa kế.

Theo định giá tài sản, căn nhà trên đất hiện có giá trị hơn 186,9 triệu đồng, các bên không có yêu cầu định giá lại, cũng không yêu cầu định giá thị trường nên ghi nhận sự tự nguyện của anh H. cùng những người đồng thừa kế trả giá trị căn nhà cho vợ chồng anh A. bằng 200 triệu đồng là phù hợp.

DIỄM PHƯỢNG