“Thiếu nợ... người chết!”

Chuyện như đùa nhưng lại có thật trong vụ tranh chấp đất đai và bồi thường thiệt hại xảy ra tại xã Hiếu Phụng (Vũng Liêm).

Chuyện như đùa nhưng lại có thật trong vụ tranh chấp đất đai và bồi thường thiệt hại xảy ra tại xã Hiếu Phụng (Vũng Liêm).

Nguyên đơn là anh Nguyễn Quang Khải và chị Nguyễn Thị Xuân Hương (2 anh em ruột), còn bị đơn là bà Nguyễn Thị Cẩm Vân cùng ở xã Hiếu Phụng. Nguyên đơn kiện bị đơn ra tòa đòi lại quyền sử dụng đất và bồi thường thiệt hại mà phía bị đơn chiếm dụng.

Bị đơn thừa nhận có chuyển nhượng quyền sử dụng đất và lấy lại đất sử dụng, nhưng không chấp nhận trả lại hoặc bồi thường, vì cho rằng “chỉ thiếu nợ… người chết” (tức cha mẹ của nguyên đơn đã qua đời).

Theo trình bày của anh Khải và chị Hương: Vào năm 1995, cha mẹ của họ là ông Nguyễn Văn Nghĩa và bà Lê Thị Hoàng có nhận chuyển nhượng 3.600m2 đất ruộng tọa lạc tại ấp Quang Huy (Hiếu Phụng) của bà Nguyễn Thị Cẩm Vân, với giá trị là 27 chỉ vàng 24K. 2 bên chuyển nhượng có làm thủ tục chứng thực địa phương.

Sau đó, ông Nghĩa và bà Hoàng chính thức canh tác phần đất trên. Đến năm 1997, ông Nghĩa, bà Hoàng bị tai nạn giao thông đột ngột qua đời. Đáng lẽ, khi cha mẹ qua đời thì phần tài sản phải do con cái trong gia đình quản lý, sử dụng.

Tuy nhiên, sau khi ông Nghĩa và bà Hoàng chết, thì bà Cẩm Vân tự ý canh tác trên phần đất đã chuyển nhượng trước đó. Tranh chấp xảy ra giữa anh Khải, chị Hương và bà Cẩm Vân trong thời gian dài, cấp cơ sở giải quyết không thành.

Anh Khải, chị Hương kiện bà Cẩm Vân ra tòa đòi lại đất và bồi thường 3.000kg lúa do bà Cẩm Vân canh tác 1 năm trên phần đất đã chuyển nhượng cho cha mẹ họ.

Tại tòa, bà Cẩm Vân cũng thừa nhận có chuyển nhượng quyền sử dụng diện tích 3.600m2 đất ruộng cho ông Nghĩa và bà Hoàng. Tuy nhiên, ông Nghĩa và bà Hoàng qua đời, phần đất trên không ai sử dụng nên bà lấy lại canh tác. Tuy nhiên, bà Cẩm Vân không đồng ý yêu cầu của nguyên đơn bồi thường 3.000kg lúa. Bà Cẩm Vân cho rằng, chuyển nhượng đất là giữa bà với ông Nghĩa và bà Hoàng cho nên bà chỉ thiếu nợ… người chết (tức ông Nghĩa và bà Hoàng).

Những biện minh của bị đơn không có cơ sở, bởi khi cha mẹ qua đời thì tài sản thuộc về con cháu trong gia đình. Bà Cẩm Vân tự ý lấy lại đất đã chuyển nhượng là vi phạm pháp luật.

Tại phiên tòa, HĐXX xem xét những chứng cứ trong hồ sơ và lời khai nhận của các đơn sự, HĐXX chấp nhận yêu cầu khởi kiện của phía nguyên đơn. Theo hợp đồng chuyển nhượng giữa cha mẹ của nguyên đơn với bị đơn, sau này có điều kiện sẽ cho bà Cẩm Vân chuộc lại phần đất đã chuyển nhượng trước đó. Phía nguyên đơn cũng chấp nhận thực hiện theo hợp đồng chuyển nhượng của cha mẹ với bà Cẩm Vân.

HĐXX quyết định, phía bị đơn là bà Cẩm Vân phải có trách nhiệm trả lại giá trị đất chuyển nhượng là 27 chỉ vàng 24K (3,4 triệu đồng/chỉ) thì mới có quyền sử dụng phần đất 3.600m2.

Tuy vụ việc được giải quyết hợp tình, hợp lý và đúng pháp luật nhưng sau những vụ việc tranh chấp luôn đọng lại sự rạn nứt tình làng nghĩa xóm. Kết thúc phiên tòa, nguyên đơn và bị đơn không đi về một hướng... Đất đai là tài sản, công cụ sản xuất quan trọng với người dân nông thôn. Tuy nhiên, nếu sự tranh chấp đất được giải quyết trên tình làng nghĩa xóm thì có lẽ mọi việc sẽ tốt hơn.

HOÀI NAM- TRUNG HƯNG