Kỳ cuối: Thiếu kiểm tra, nhiều cán bộ bị “vạ lây”

Hành vi lừa đảo của các bị cáo không chỉ làm bị hại mất đất, mất tiền mà nhiều cán bộ địa phương do thiếu kiểm tra đã “bút phê” dẫn đến “vạ lây”.

>> Kỳ 1: Nhiều người điêu đứng vì cả tin

Hành vi lừa đảo của các bị cáo không chỉ làm bị hại mất đất, mất tiền mà nhiều cán bộ địa phương do thiếu kiểm tra đã “bút phê” dẫn đến “vạ lây”.

Các bị cáo cúi đầu nghe HĐXX tuyên án.

Sau vụ làm giả giấy ủy quyền chuyển nhượng toàn bộ diện tích đất của anh Lê Minh Sơn (Khóm 5, Phường 5) chiếm đoạt 53 triệu đồng, 2 nguyên nhân viên bảo vệ dân phố (BVDP) Phường 5 là Mai Quốc Khải (SN 1970) và Lê Văn Minh Thành (SN 1981) tiếp tục cấu kết với Nguyễn Chí Hùng (SN 1977- cùng ngụ Phường 5) và Lê Trọng Minh (SN 1964- ngụ Phường 4) làm giả chứng minh nhân dân (CMND) của ông Khưu Văn Tỷ (cậu anh Sơn) lừa những người cho vay chiếm đoạt hàng trăm triệu đồng.

Khải thừa nhận: Tháng 6/2012, bà Khưu Thị Lầu (em gái ông Tỷ) mang giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (QSDĐ) cùng sổ hộ khẩu, CMND của ông Tỷ thế chấp ngân hàng vay tiền. Do ảnh trên CMND của ông Tỷ bị mờ, ngân hàng không cho vay nên bà Lầu tìm Khải nhờ giới thiệu người vay 20 triệu đồng. Khải giới thiệu Thành và bà Lầu đã giao toàn bộ giấy tờ trên cho Thành.

Được Hùng môi giới, Thành gặp anh Cao Minh Tâm (Khóm 4, thị trấn Long Hồ) là người cho vay. Qua thỏa thuận, Tâm đồng ý cho Thành vay với điều kiện phải có chủ đất đứng ra ký tên chuyển nhượng QSDĐ nên Thành và Khải bàn với Hùng rủ Lê Trọng Minh (anh trai của Hùng) làm giả giấy tờ lừa anh Tâm chiếm đoạt tiền.

“Bữa đó, Khải, Thành, Hùng rủ tôi ra quán cà phê ở Phường 1 nhờ tôi ký dùm tờ hợp đồng. Tôi thắc mắc “ký có sao không” thì tụi nó nói “không sao đâu”. Nghĩ em út không làm gì bậy bạ nên tôi ký 3 hợp đồng mà không xem trong đó ghi gì.

Ký xong tôi đi làm hồ, đâu nhận đồng bạc nào. Tới lúc anh Tâm kiếm tôi đòi tiền quá, tôi mới nói thiệt tôi chỉ ký dùm và giả tên ông Tỷ chứ tôi không phải chủ đất. Lúc đó, mới “lòi” ra chuyện tụi nó gạt người ta. Tôi mà biết ký vậy là phạm pháp, có cho mấy trăm triệu tôi cũng không làm”- ông Minh kể.

Ông Minh bảo mình vô tình phạm tội, nhưng từ lời khai của Khải, Thành, Hùng và những người có liên quan, cơ quan điều tra có đủ cơ sở khẳng định ông Minh biết rõ “kế hoạch” Khải và đồng bọn đã bàn tính.

Cụ thể, lúc gặp nhau tại quán cà phê, Khải bảo ông Minh giả mạo ông Tỷ và dặn “anh Tâm có hỏi thì nói ông Tỷ là anh em cùng cha khác mẹ với Khải, cho Khải mượn giấy đất để vay tiền”. Khi anh Tâm đến, Minh đã trả lời y như bàn bạc.

Anh Tâm tưởng thật lấy hồ sơ đất của Khải đến phòng công chứng soạn hợp đồng để ký nhưng do ảnh trên CMND của ông Tỷ bị mờ, không công chứng được nên anh Tâm trả hồ sơ cho Khải kêu làm lại CMND rồi ký hợp đồng sau.

Do chưa ký được hợp đồng nên Khải, Thành, Hùng bàn làm lại CMND tên Khưu Văn Tỷ nhưng bằng ảnh của ông Minh vì “gương mặt ông Minh và ông Tỷ hơi giống nhau”. Sau đó, Khải kêu ông Minh chụp ảnh làm CMND, còn Thành đến Công an Phường 5 xin mẫu đơn đề nghị cấp lại CMND rồi đưa ông Minh ký với họ tên là Khưu Văn Tỷ. Sau khi dán ảnh ông Minh vào, Khải cầm mẫu đơn đến gặp cảnh sát khu vực là Nguyễn Văn Chưa nhờ xác nhận.

Anh Chưa kiểm tra thấy tên và địa chỉ trong đơn đề nghị trùng với tên và địa chỉ trong sổ hộ khẩu nên trình lãnh đạo xác nhận, đóng dấu. Khải và đồng bọn mang đơn đến Phòng PC64 Công an Vĩnh Long đề nghị cấp giấy CMND cho Minh với tên Khưu Văn Tỷ.

Tại đây, cán bộ nhận hồ sơ là Trần Vũ Phương kiểm tra thấy tên, địa chỉ trong đơn phù hợp với hộ khẩu và CMND cũ nên không tra cứu tàng thư đối chiếu hình ảnh mà tiến hành thủ tục cấp lại CMND.

Ngày 5/6/2012, có được CMND tên Khưu Văn Tỷ, Khải và Minh đến phòng công chứng gặp anh Tâm và ông Cao Văn Sáu (cha anh Tâm) ký hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ và nhận tiền, còn Thành và Hùng đến quán cà phê trên đường 2 Tháng 9 chờ.

Ký xong hợp đồng, ông Sáu giao 120 triệu đồng nhưng Tâm lấy tiền lãi tháng đầu 6 triệu đồng và tiền “cò” 6 triệu đồng, còn lại 108 triệu đồng Tâm giao cho Khải. Khải đem đến quán cà phê chia Thành 35 triệu đồng, Hùng 20 triệu đồng, mang về đưa bà Lầu là 20 triệu đồng như đã hứa, còn lại 33 triệu đồng Khải giữ tiêu xài, không chia cho Minh.

Ngày 12/7/2012, Khải tiếp tục đến gặp anh Tâm xin nâng hợp đồng thêm 50 triệu đồng nữa. Khải kêu ông Minh đến phòng công chứng ký văn bản hủy hợp đồng ngày 5/6/2012 và ký lại hợp đồng lần hai với giá chuyển nhượng nâng lên là 170 triệu đồng. Khi giao tiền, Tâm trừ lại 5 triệu đồng tiền “cò”, Khải nhận 45 triệu đồng, chia Hùng 18 triệu đồng, còn 27 triệu đồng tiêu xài và trả nợ.

Do Khải, Thành và Hùng không trả lãi và vốn theo hợp đồng miệng nên ngày 26/1/2013, anh Tâm làm thủ tục chuyển nhượng QSDĐ của ông Tỷ sang tên ông Sáu. Sau đó, anh Tâm tiếp tục gặp Minh, Khải, Thành, Hùng đòi tiền nhiều lần nhưng không được.

Bị anh Tâm đòi tiền “xiết” quá, Minh đã thú nhận chuyện đóng giả chủ đất và làm CMND giả tên Khưu Văn Tỷ cho Khải, Thành, Hùng lừa anh Tâm chiếm đoạt tiền.

Cái giá phải trả

Trước tòa, Khải và đồng bọn đã khai nhận toàn bộ hành vi lừa đảo của mình, xin HĐXX giảm nhẹ hình phạt. Tuy nhiên, theo HĐXX: Các bị cáo thực hiện hành vi phạm tội có sự bàn bạc, phân công vai trò, trách nhiệm cụ thể, có sự cấu kết chặt chẽ nên thuộc trường hợp đồng phạm có tổ chức.

Xét hành vi phạm tội của các bị cáo là nghiêm trọng, đã trực tiếp xâm phạm sở hữu tài sản người khác. Trong đó, bị cáo Khải có vai trò chính đã rủ các bị cáo khác cùng thực hiện tội phạm, trực tiếp nhận tiền và chia tiền cho các bị cáo khác với tổng số tiền chiếm đoạt của chị Thúy và ông Sáu là 256,5 triệu đồng. Trong số này, bị cáo Khải chiếm đoạt 141,5 triệu đồng; Thành 48 triệu đồng; Hùng 38 triệu đồng.

Bị cáo Minh không có hưởng lợi nhưng biết rõ mục đích của các bị cáo nhờ giả ông Tỷ để ký hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ nhằm chiếm đoạt tài sản của ông Sáu nhưng vẫn tích cực giúp sức bằng cách làm giả giấy CMND và giả chữ ký của ông Tỷ, tạo điều kiện cho Khải, Thành, Hùng phạm tội nên cần xử nghiêm để răn đe.

Tương tự, bị cáo Thành và Hùng cũng đã tích cực tham gia bàn bạc và trực tiếp làm các giấy tờ giả nhằm mục đích lừa đảo chiếm đoạt tài sản người khác và thực hiện nhiều lần nên các bị cáo phải chịu thêm tình tiết tăng nặng là phạm tội nhiều lần và phạm tội có tổ chức.

Theo đó, HĐXX của TAND TP Vĩnh Long đã tuyên án sơ thẩm phạt Khải 7 năm tù giam, Thành 4 năm tù giam, Hùng và Minh mỗi người 2 năm tù giam tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Đối với những cán bộ liên quan trong vụ án, bản án sơ thẩm nhận định: Những cán bộ này không có mục đích vụ lợi và hoàn toàn không biết việc phạm tội của Khải và đồng bọn nên không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Tuy nhiên, việc thiếu trách nhiệm, không kiểm tra tư cách người ký ủy quyền, không xác minh làm rõ tên người và ảnh trong đơn đề nghị cấp CMND có phải cùng một người, không tra cứu tàng thư căn cước để đối chiếu,… khi xác nhận, cấp lại CMND đã tạo điều kiện cho Khải và đồng bọn thực hiện hành vi phạm tội.

Bài học trên đã được những cán bộ có liên quan rút kinh nghiệm và là lời nhắc nhở những người thực thi trọng trách nâng cao hơn nữa tinh thần trách nhiệm khi làm việc để tránh vấp phải những sai lầm tương tự.

Bài, ảnh: DIỄM PHƯỢNG