Phát triển các chuỗi giá trị nông nghiệp chủ lực của tỉnh

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu (BĐKH) ngày càng tác động mạnh mẽ đến sản xuất nông nghiệp (NN), việc nâng cấp các chuỗi giá trị chủ lực được xem là giải pháp quan trọng, giúp nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững kinh tế NN của tỉnh.

Bưởi da xanh là 1 trong 8 sản phẩm nằm trong kế hoạch nâng cấp chuỗi giá trị của dự án.

Tăng cường liên kết

Dự án Phát triển chuỗi giá trị NN thông minh thích ứng BĐKH tại Trà Vinh (CSAT Trà Vinh) do Quỹ Quốc tế về phát triển NN (IFAD) tài trợ, đang được Ban Quản lý Dự án CSAT Trà Vinh tập trung triển khai, đồng thời tích cực chuẩn bị các dự án ODA mới nhằm thúc đẩy phát triển NN bền vững và thích ứng BĐKH.

Dự án có vốn đầu tư 31,6 triệu USD, triển khai trong giai đoạn 2022-2026, hướng đến phát triển các chuỗi giá trị NN thông minh, nâng cao thu nhập và giảm rủi ro cho các đối tượng dễ bị tổn thương, trong đó ưu tiên phụ nữ, thanh niên nông thôn và đồng bào dân tộc thiểu số.

Ông Lâm Hữu Dũng- Phó Giám đốc Dự án CSAT Trà Vinh cho biết: Thời gian qua, Ban Quản lý dự án đã rà soát, nâng cấp 8 chuỗi giá trị NN chủ lực; đồng thời tổ chức các lớp tập huấn, hội thảo nâng cao năng lực cho HTX, tổ hợp tác và doanh nghiệp; xây dựng và đưa vào vận hành nền tảng đối tác công- tư- nhà sản xuất (4P) nhằm tăng cường liên kết chuỗi và nâng cao hiệu quả quản trị.

Cùng với Dự án CSAT, tỉnh chuẩn bị triển khai Dự án “Khuyến khích tài chính đổi mới để tạo sinh kế thích ứng ở vùng đất ngập nước” (IFIA) Trà Vinh và Dự án Hỗ trợ kinh tế tuần hoàn xanh do KOICA tài trợ. Các dự án này được kỳ vọng mở rộng cơ hội sinh kế thích ứng, thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, tăng cường liên kết chuỗi giá trị NN vùng ĐBSCL, góp phần phát triển kinh tế- xã hội bền vững trong giai đoạn tới.

Các nhóm giải pháp trọng tâm

8 chuỗi giá trị NN chủ lực của tỉnh đang được định hướng nâng cấp toàn diện nhằm thích ứng BĐKH, nâng cao giá trị gia tăng và cải thiện sinh kế cho người dân nông thôn. Theo kế hoạch, việc nâng cấp các chuỗi giá trị triển khai đồng bộ theo 4 nhóm giải pháp trọng tâm: cải tiến, đổi mới sản phẩm, đầu tư gắn với tạo việc làm, giảm chi phí sản xuất và cải thiện kênh phân phối.

Trọng tâm phát triển vùng nguyên liệu đạt chuẩn GAP, hữu cơ; đẩy mạnh chế biến sâu, đa dạng hóa sản phẩm giá trị gia tăng; ứng dụng công nghệ số, tưới tiêu tự động và các mô hình sản xuất thích ứng BĐKH.

Bên cạnh đó, việc tăng cường liên kết ngang- dọc giữa nông dân, tổ hợp tác, HTX và doanh nghiệp được xác định giải pháp then chốt nhằm ổn định đầu ra, giảm rủi ro thị trường. Đẩy mạnh hỗ trợ xây dựng thương hiệu, bao bì, nhãn mác và đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử.

Khi 8 chuỗi giá trị được nâng cấp hiệu quả, nâng cao thu nhập cho người dân, thúc đẩy kinh tế nông thôn phát triển bền vững và gia tăng sức cạnh tranh cho nông sản địa phương.

Theo ông Lâm Hữu Dũng, các chuỗi giá trị trọng tâm được xác định như tôm sú, lúa, dừa uống nước, dừa lấy dầu, đậu phộng, ớt, bưởi da xanh và cam sành. Đây là những ngành hàng giữ vai trò then chốt trong cơ cấu kinh tế NN, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng, tạo việc làm và sinh kế cho người dân nông thôn. Việc triển khai kế hoạch nâng cấp chuỗi giá trị theo hướng nâng cao hiệu quả liên kết sản xuất, giá trị gia tăng nông sản, tiêu thụ, ứng dụng khoa học- kỹ thuật, thích ứng với BĐKH và đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường trong bối cảnh hội nhập.

Quỹ IFAD cũng vừa chính thức khởi động Dự án “Khuyến khích tài chính đổi mới để tạo sinh kế thích ứng ở vùng đất ngập nước” (IFIA), do Quỹ Thích ứng tài trợ khoảng 5 triệu USD, triển khai tại khu vực Trà Vinh- Bến Tre (cũ). Việc triển khai dự án IFIA thông qua CSAT Trà Vinh được kỳ vọng bổ sung thêm nguồn lực cho địa phương.

Dự án tập trung hỗ trợ kỹ thuật, nâng cao năng lực cho các bên liên quan, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, nhân rộng các mô hình sinh kế thích ứng với BĐKH. Thông qua dự án, hiệu quả phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước, tổ chức hỗ trợ phát triển, doanh nghiệp và người dân được tăng cường, góp phần lan tỏa các mô hình phát triển bền vững tại khu vực đất ngập nước.

Thời gian tới, Dự án CSAT Trà Vinh phối hợp chặt chẽ với Sở Nông nghiệp và Môi trường cùng các đơn vị liên quan triển khai các hoạt động ưu tiên theo lộ trình giai đoạn 2026-2030, hướng đến phát triển NN bền vững, thích ứng và nâng cao thu nhập cho người dân.

Xây dựng nền nông nghiệp hiện đại, bền vững

Theo ông Lê Văn Đông- Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường: Với mục tiêu xây dựng nền NN hiện đại, bền vững, thích ứng BĐKH; hình thành các chuỗi liên kết ổn định, minh bạch, bảo đảm lợi ích hài hòa giữa doanh nghiệp, HTX, nông dân, tạo ra sản phẩm chủ lực có giá trị cao, truy xuất nguồn gốc, đủ sức cạnh tranh thị trường trong nước và hướng tới xuất khẩu.

Ngành NN với vai trò thực hiện nhiệm vụ quy hoạch, chính sách hỗ trợ và cơ chế khuyến khích liên kết; đầu tư hạ tầng thiết yếu về hệ thống thủy lợi, giao thông nội đồng, số hóa quản lý sản xuất; hỗ trợ chuyển giao khoa học- công nghệ, đào tạo kỹ thuật, mở rộng thị trường.

Đồng thời là “cầu nối” giữa doanh nghiệp với nhà sản xuất nhằm gắn kết lợi ích dài hạn, hài hòa giữa các bên, đóng góp vào mục tiêu chung là nâng cao đời sống người dân và phát triển nền NN xanh, sạch, bền vững.

Ngành NN cam kết đồng hành, hỗ trợ tối đa, tạo môi trường thuận lợi cho hợp tác; lắng nghe ý kiến các bên liên quan để điều chỉnh chính sách phù hợp thực tiễn, nhằm phát triển các chuỗi giá trị NN chủ lực của tỉnh trong thời gian tới.

Bài, ảnh: MẪN QUÂN