Giao thông kết nối vùng- Mở không gian phát triển mới 

Việc sáp nhập 3 tỉnh Vĩnh Long, Trà Vinh, Bến Tre không chỉ là sự kiện hành chính mang tính cải cách, mà còn mở ra một không gian phát triển rộng lớn cho tỉnh Vĩnh Long (mới). Trong đó, hạ tầng giao thông đóng vai trò then chốt để liên kết không gian, khai thác tiềm năng và thúc đẩy phát triển kinh tế- xã hội.

Tuyến đường Võ Văn Kiệt khi được hoàn thành đấu nối vào cao tốc Mỹ Thuận- Cần Thơ sẽ là cửa ngõ quan trọng thông thương với các tỉnh, thành khác trong khu vực.

Khai thác tiềm năng phát triển

Theo Sở Xây dựng, Vĩnh Long được bao bọc bởi hệ thống sông Tiền và sông Hậu cùng nhiều kênh rạch lớn nhỏ. Đây là lợi thế lớn cho vận tải đường thủy, giúp giảm tải cho đường bộ và có chi phí vận chuyển thấp. Các cảng sông như cảng Vĩnh Long, Bình Minh có vai trò quan trọng trong việc bốc xếp hàng hóa. Ngoài ra, hệ thống giao thông đường bộ, đường thủy phát triển khá đồng bộ, đáp ứng tốt nhu cầu phát triển ngày càng cao của tỉnh và khu vực.

Kết nối với các tỉnh trong khu vực ĐBSCL và các vùng kinh tế trọng điểm phía Nam bằng các tuyến giao thông huyết mạch như: QL1, QL53, QL53B, QL57, QL57B, QL57C, QL60, QL54, QL80; cùng các cây cầu: Mỹ Thuận (1, 2), Rạch Miễu (1, 2), Cổ Chiên, Hàm Luông, Đại Ngãi (1, 2), Cần Thơ... Các tuyến cao tốc Trung Lương- Mỹ Thuận, Mỹ Thuận- Cần Thơ đã được kết nối thông suốt, tạo điều kiện thuận lợi để giao lưu, phát triển du lịch, thương mại, hợp tác đầu tư trong và ngoài nước.

Hiện nay, Vĩnh Long có các dự án công trình giao thông trọng điểm mang tầm quốc gia đi qua như: dự án cao tốc Bắc- Nam phía Đông đoạn Cần Thơ- Cà Mau. Các tuyến cao tốc này có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc kết nối Vĩnh Long với các tỉnh, thành phố lớn trong khu vực ĐBSCL và cả nước.

Hay dự án nâng cấp QL1 sẽ được tiếp tục nâng cấp và mở rộng đoạn qua Vĩnh Long tăng cường năng lực thông hành, đảm bảo ATGT trên tuyến đường huyết mạch này. Trong khi đó, các tuyến giao thông thủy sông Tiền, sông Cổ Chiên, sông Hàm Luông đóng vai trò quan trọng trong vận chuyển hàng hóa, đặc biệt là nông sản và vật liệu xây dựng.

Về địa lý hành chính, tỉnh Vĩnh Long mới có đặc điểm “ba mặt giáp sông, một mặt giáp biển”. Sự hiện diện của sông Tiền, sông Hậu cùng hệ thống nhánh sông phụ cổ như Cổ Chiên, Ba Lai, Hàm Luông, Măng Thít… cho thấy tầm quan trọng đặc biệt của tỉnh trong việc liên kết giao thông đường thủy và tương tác kinh tế trong vùng. 

Theo PGS.TS Nguyễn Ngọc Vinh (ĐH Kinh tế TP Hồ Chí Minh), với lợi thế hệ thống sông ngòi chằng chịt bao phủ là một lợi thế cao về giao thông thủy, có tiềm năng khai thác vận chuyển hàng hóa rẻ và khối lượng lớn. Cùng các tuyến giao thông đường bộ tăng khả năng kết nối liên vùng. Tỉnh Vĩnh Long có đủ điều kiện trở thành trung tâm logistics của khu vực. 

“Đáng lưu ý, sau sáp nhập, tỉnh Vĩnh Long sẽ là tỉnh ven biển với đường bờ biển dài hơn 130km, bao gồm các cửa sông quan trọng như: Định An, Cung Hầu, Ba Lai. Điều này mở ra khả năng lớn trong phát triển kinh tế biển, logictics, cảng biển, điện gió và đồng thời là bắt đầu cho việc tái định vị chiến lược toàn vùng ven biển ĐBSCL”- PGS.TS Nguyễn Ngọc Vinh cho biết. Ngoài ra, trong định hướng quy hoạch vùng, Chính phủ xác định khu vực này giữ vai trò trọng yếu trong hành lang kinh tế ven biển phía Nam, trục động lực từ TP Hồ Chí Minh- Tiền Giang- Vĩnh Long- Trà Vinh- Bến Tre- Sóc Trăng- Cà Mau. 

Để giao thông tạo động lực tăng trưởng

Tuy nhiên hiện nay, hệ thống giao thông kết nối giữa các địa phương trong tỉnh Vĩnh Long vẫn còn nhiều bất cập. Trong khi hạ tầng đường bộ chưa đồng bộ, nhiều tuyến đường tỉnh, đường huyện có chất lượng kém, tải trọng thấp, chưa đáp ứng được nhu cầu vận tải ngày càng cao. 

Dự án cầu Rạch Miễu 2 hoàn thành sẽ tăng cường kết nối với Đồng Tháp và TP Hồ Chí Minh.

Theo các chuyên gia, việc sáp nhập 3 tỉnh tạo điều kiện xây dựng một quy hoạch giao thông tổng thể, thống nhất từ cấp tỉnh, giúp liên kết các đô thị, khu công nghiệp, cụm du lịch và vùng sản xuất nông nghiệp. “Tỉnh Vĩnh Long mới sẽ hình thành một thực thể hành chính- kinh tế chiến lược nằm ở trung tâm vùng ĐBSCL.

Với việc kết nối sông- biển- đất liền và hội tụ các tiểu vùng sinh thái đặc thù, tỉnh mới có đầy đủ điều kiện để định hình một cực tăng trưởng mới, năng động và toàn diện. Những tiềm năng nổi bật về kinh tế biển, logistics, nông nghiệp công nghệ cao, du lịch sinh thái và năng lượng tái tạo là các trụ cột quan trọng tạo động lực phát triển cho Vĩnh Long”- PGS.TS Nguyễn Ngọc Vinh nhấn mạnh.

Theo Sở Xây dựng, để tạo thuận lợi cho kết nối giao thông nội tỉnh, phục vụ phát triển kinh tế- xã hội, cần có những giải pháp đồng bộ và chiến lược. Trong đó, tập trung vào các giải pháp gồm: nâng cấp và mở rộng các tuyến quốc lộ trọng điểm; đầu tư xây dựng các tuyến đường kết nối ngang; phát triển kết nối ven biển; phát triển hạ tầng giao thông thủy, tăng cường kết nối các phương thức vận tải,… 

Đặc biệt, thời gian tới cần đồng bộ hóa và nâng cấp hạ tầng giao thông kết nối giữa Vĩnh Long, Trà Vinh và Bến Tre không chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế, xã hội của 3 địa phương mà còn góp phần quan trọng vào sự phát triển chung của vùng ĐBSCL, tạo ra một không gian kinh tế thống nhất và sức mạnh cạnh tranh lớn hơn. 

Bài, ảnh: KHÁNH DUY