"Gạo Việt xanh phát thải thấp": Xuất khẩu lô hàng đầu tiên sang Nhật Bản

Xuất khẩu lô hàng “Gạo Việt xanh phát thải thấp” đầu tiên sang Nhật Bản

Ngày 5/6, Hiệp hội Ngành hàng lúa gạo Việt Nam (VIETRISA) phối hợp với Công ty CP Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An (TP Cần Thơ) tổ chức lễ xuất khẩu lô hàng “Gạo Việt xanh phát thải thấp” đầu tiên sang Nhật Bản.

Đây là sự kiện đánh dấu sản phẩm gạo từ Đề án “Phát triển bền vững 1 triệu hecta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng ĐBSCL đến năm 2030” (Đề án 1 triệu hecta), mang nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp” được đưa vào thị trường xuất khẩu.

Công ty CP Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An xuất khẩu 500 tấn Gạo Việt xanh phát thải thấp đầu tiên sang thị trường Nhật Bản.

Đưa gạo phát thải thấp ra thị trường

Nhằm phục vụ kịp thời cho Đề án 1 triệu hecta, VIETRISA được sự khích lệ của Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã tiến hành xây dựng nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp” có sự phối hợp và hỗ trợ của các cơ quan của bộ và các tổ chức quốc tế bao gồm Viện Nghiên cứu lúa quốc tế (IRRI), Tổ chức Phát triển Hà Lan (Dự án Chuyển đổi chuỗi giá trị lúa gạo- TRVC) và Ngân hàng Thế giới (WB). VIETRISA đã hoàn tất việc xây dựng và ban hành Quy chế sử dụng nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp” vào ngày 16/4/2025.

Nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp” được VIETRISA cấp cho sản phẩm gạo sản xuất theo Quy trình kỹ thuật của Đề án 1 triệu hecta được chính quyền/ngành nông nghiệp địa phương (cấp xã) hoặc tổ chức quốc tế chuyên ngành xác nhận, đảm bảo nguồn gốc (nơi sản xuất lúa, tên giống lúa, mùa vụ) và việc tuân thủ quy trình kỹ thuật sản xuất lúa chất lượng cao và phát thải thấp của Đề án 1 triệu hecta.

Sau khi ban hành Quy chế sử dụng nhãn hiệu, VIETRISA được sự phối hợp của Dự án TRVC cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp” cho 7 doanh nghiệp với tổng lượng gạo 19.200 tấn. Trong đó, Công ty CP Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An được sự hợp tác của Tập đoàn Murase (Nhật Bản) là doanh nghiệp đầu tiên xuất khẩu lô hàng mang nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp” sang thị trường Nhật Bản.

Công ty CP Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An đã xuất khẩu 500 tấn gạo. Ông Phạm Thái Bình- Chủ tịch Hội đồng quản trị, Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An cho biết: Để xuất khẩu được vào thị trường này, đơn vị đã liên kết với Tập đoàn Murase (Nhật Bản), theo đó, tập đoàn này đưa giống, kỹ sư sang Việt Nam hướng dẫn quy trình canh tác. Nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp” mang theo thông điệp về trách nhiệm môi trường- xã hội- chuỗi giá trị xanh. Việc đưa vào thị trường số lượng gạo đầu tiên lên đến vài chục ngàn tấn mang nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp”, trong đó có lô gạo xuất khẩu đầu tiên vào Nhật Bản minh chứng Việt Nam là nước đầu tiên trên thế giới đưa gạo phát thải thấp ra thị trường, kể cả xuất khẩu.

Việc xuất khẩu lô gạo xanh đầu tiên được coi là một cột mốc quan trọng.

Hướng đến thương hiệu gạo Việt Nam cac-bon thấp

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Đề án 1 triệu hecta đã thực hiện nhiều mô hình thí điểm thành công trong năm 2024. Từ 2025, đề án bước vào giai đoạn mở rộng trong sản xuất. Những cánh đồng lúa chất lượng cao phát thải thấp sẽ ngày càng lan rộng, song song đó, từ sự khởi đầu của nhãn hiệu “Gạo Việt xanh phát thải thấp” sẽ tiến đến phát triển nhãn hiệu chứng nhận và thương hiệu quốc gia gạo Việt Nam cac-bon thấp theo mục tiêu của Đề án 1 triệu hecta, vì sự bền vững và thịnh vượng của ngành lúa gạo và nâng cao vị thế, hình ảnh lúa gạo Việt Nam trên thế giới.

TS Cao Đức Phát- Nguyên Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp-PTNT, Nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị IRRI cho biết: “Từ những ngày đầu khi IRRI và Việt Nam bắt tay hợp tác nghiên cứu về kỹ thuật canh tác phát thải thấp trong khuôn khổ chương trình Đề án 1 triệu hecta, chúng tôi đã tin rằng nông nghiệp Việt Nam không chỉ cần sản xuất nhiều, mà còn phải sản xuất sạch, sản xuất bền vững.

Và quan trọng hơn cả, phải đặt nông dân ở trung tâm của mọi chính sách, công nghệ. Những năm qua, khi đi thực địa tại các tỉnh ĐBSCL, tôi đã chứng kiến sự chuyển biến tích cực của bà con nông dân. Từ những lo lắng ban đầu về việc thay đổi tập quán canh tác, đến sự tin tưởng và hào hứng khi thấy hiệu quả thiết thực- thu nhập tăng, chi phí giảm, và quan trọng là góp phần bảo vệ môi trường.

Hôm nay, câu trả lời đã rõ ràng. Nông dân không chỉ được tăng thu nhập, mà còn tự hào là những người góp phần bảo vệ môi trường toàn cầu. Họ không chỉ là người sản xuất lương thực, mà còn là những “chiến sĩ xanh” trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Thành công của hôm nay chỉ là khởi đầu. Trong tương lai, hy vọng từ thành công này, chúng ta sẽ tiếp tục mở rộng quy mô sản xuất xanh, không chỉ phục vụ thị trường Nhật Bản mà còn các thị trường khắt khe khác trên thế giới”.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam cho biết: Đây là lần đầu tiên lô gạo xanh của Việt Nam được xuất khẩu, đánh dấu một thành công lớn của chương trình Đề án 1 triệu hecta trong việc thay đổi cách tiếp cận sản xuất. Việc xuất khẩu lô gạo này không chỉ đảm bảo chất lượng mà còn đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về bền vững. Đồng thời, thể hiện sự chuyển đổi của ngành lúa gạo Việt Nam. Đó là chuyển từ tập trung vào sản lượng sang chú trọng chất lượng, giá trị sản phẩm và thương hiệu; nâng cao năng suất, giảm chi phí sản xuất và tăng giá bán cho nông dân; đáp ứng các yêu cầu về môi trường, giảm phát thải.

“Để đạt được những thành quả này, đã có sự nỗ lực của nông dân, HTX, doanh nghiệp và cán bộ ngành nông nghiệp trong suốt hơn một năm qua. Việc xuất khẩu lô gạo xanh đầu tiên được coi là một cột mốc quan trọng, đánh dấu sự chuyển mình của ngành lúa gạo Việt Nam hướng tới phát triển bền vững và tăng giá trị gia tăng, thể hiện cam kết mạnh mẽ của ngành lúa gạo Việt Nam đối với tiêu chuẩn phát triển bền vững toàn cầu”- Thứ trưởng Trần Thanh Nam nhấn mạnh.

Bài, ảnh: THẢO LY