''Nâng cao chuỗi giá trị ngành sản xuất gốm đỏ tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2021-2025”

(VLO) Với mong muốn giữ gìn, bảo tồn làng nghề sản xuất gốm truyền thống, tỉnh Vĩnh Long tiếp tục triển khai đề án ''Nâng cao chuỗi giá trị ngành sản xuất gốm đỏ tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2021-2025”.

Theo đó, tập trung tăng cường đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực nhằm nâng cao nhận thức, năng lực của doanh nghiệp để đáp ứng yêu cầu trong thời kỳ hội nhập quốc tế, giúp doanh nghiệp chủ động tìm kiếm và mở rộng thị trường; nâng cao chất lượng sản phẩm, đa dạng mẫu mã đáp ứng nhu cầu, thị hiếu ngày càng cao của người tiêu dùng.

Tập trung hỗ trợ thiết bị nâng cao chất lượng mẫu mã, bao bì.

Tập trung hỗ trợ thiết bị, nâng cao chất lượng mẫu mã, bao bì

Ngành sản xuất gốm ở Vĩnh Long ra đời vào năm 1983 và phát triển mạnh trong khoảng thời gian từ năm 1997-2007. Số lò gốm chủ yếu tập trung tại huyện Mang Thít và huyện Long Hồ.

Thiên nhiên ban tặng nguồn nguyên liệu, cùng bàn tay tài hoa của người thợ nghề nên sản phẩm gạch, gốm ở đây khi ra lò luôn có mẫu mã, kiểu dáng độc đáo khác nhau, được người dùng ưa chuộng và xuất khẩu sang các thị trường nước ngoài như Hoa Kỳ, Đài Loan và Hồng Kông (Trung Quốc), Hàn Quốc, Nhật Bản…

Thời hoàng kim, ngành gạch gốm có gần 3.000 miệng lò hoạt động xuyên suốt quanh năm, giá trị ngành gạch gốm chiếm gần 50% giá trị sản xuất công nghiệp của tỉnh, giải quyết việc làm cho rất nhiều lao động nông thôn.

Tuy nhiên, từ những năm 2010 đến nay, các cơ sở gặp nhiều khó khăn khi phải đổi mới công nghệ từ lò nung tròn sang lò nung liên hoàn, chi phí sản xuất cao, giá bán sản phẩm đầu ra thấp, do đó quy mô và công suất hoạt động không còn lớn như trước đây.

Hiện tại, toàn tỉnh còn hơn 20 doanh nghiệp sản xuất gốm, sản lượng trung bình đạt khoảng 5 triệu sản phẩm, ước giá trị mang lại khoảng 400 tỷ đồng/năm.

Giữ gìn, bảo tồn làng nghề là sứ mệnh đặt ra bằng những việc làm cụ thể. Vĩnh Long tiếp tục triển khai đề án ''Nâng cao chuỗi giá trị ngành sản xuất gốm đỏ tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2021-2025”.

Theo đó, tập trung tăng cường đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực nhằm nâng cao nhận thức, năng lực của doanh nghiệp để đáp ứng yêu cầu trong thời kỳ hội nhập quốc tế, giúp doanh nghiệp chủ động tìm kiếm và mở rộng thị trường; nâng cao chất lượng sản phẩm, đa dạng mẫu mã đáp ứng nhu cầu, thị hiếu ngày càng cao của người tiêu dùng.

Trong năm 2024, đã hỗ trợ ứng dụng máy móc, thiết bị tiên tiến vào sản xuất gốm và thuê tư vấn thiết kế mẫu mã sản phẩm cho 7 doanh nghiệp sản xuất gốm với tổng chi phí 712.000.000 đồng, từ nguồn sự nghiệp kinh tế năm 2024.

Theo bà Lư Thị Hồng Ly- Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp Vĩnh Long, gốm đỏ là một sản phẩm rất đặc trưng của tỉnh. UBND tỉnh đã có chỉ đạo Sở Công thương và sở cũng đã có tham mưu ban hành đề án ''Nâng cao chuỗi giá trị ngành sản xuất gốm đỏ tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2021-2025”.

Tuy nhiên, đến năm 2023  mới bắt đầu triển khai đề án. “Riêng trong  năm 2024, tập trung hỗ trợ máy móc thiết bị và hỗ trợ thiết kế mẫu mã sản phẩm gốm.

Cụ thể, đã hỗ trợ các loại máy phục vụ cho việc sản xuất gốm, như: máy xây caclip, máy bơm trấu tự động, máy bơm trấu kết hợp với cân tự động hoặc là máy trộn đất,...”

Trợ lực giúp doanh nghiệp đầu tư, cải tiến quy trình sản xuất

Từ sự đồng hành, hỗ trợ kịp thời của Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp Vĩnh Long, các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất gốm có thêm trợ lực để có thể đầu tư, cải tiến quy trình sản xuất thích nghi với các quy định đảm bảo các yêu cầu về môi trường và thích ứng với thị trường.

Trợ lực giúp doanh nghiệp đầu tư, cải tiến quy trình sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm.

Tiếp chúng tôi tại cơ sở sản xuất gạch, ngói Tân Hiệp Phát II,  ông Nguyễn Văn Buôi không giấu được niềm vui khi vừa được nhận hỗ trợ 2  máy xây caclip.

Ông cho hay, kể từ khi đưa 2 chiếc máy này vào sản xuất giúp tăng năng suất gấp 10 lần so với in tay, sản phẩm làm ra còn đẹp và chắc chắn hơn.

Chính vì vậy, ông sẽ tập trung đầu tư sản xuất mạnh các sản gốm phẩm mỹ thuật trang trí sân vườn, nhà Nam Bộ theo định hướng phát triển của doanh nghiệp. 

“Được trung tâm tạo điều kiện giúp đỡ vậy tôi rất mừng vì tiết giảm được phần nào chi phí đầu tư, cải tiến quy trình sản xuất và tạo thêm động lực để doanh nghiệp của tôi phát triển hơn nữa.

Trong thời gian tới, tôi cũng mong muốn trung tâm sẽ hỗ trợ cho tôi các máy thủy lực hiện đại hơn, để có thể làm ra các loại ngói chắc chắn, bền đẹp phục vụ nhu cầu ngày càng cao của khách hàng”- ông Nguyễn Văn Buôi chia sẻ thêm.

Theo bà Đoàn Thị Ngọc Diệp- Chủ tịch Hiệp hội Gạch gốm mỹ nghệ Vĩnh Long, những năm qua, hiệp hội luôn nhận được sự quan tâm, hỗ trợ tích cực từ các cấp ban ngành trong tỉnh, trong đó, Đề án “Nâng cao chuỗi giá trị ngành sản xuất gốm đỏ tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2021-2025” mang lại ý nghĩa hết sức quan trọng, giúp các doanh nghiệp sản xuất gốm thay đổi công nghệ sản xuất, nâng cao khả năng cạnh tranh và phát triển lên tầm cao mới. Năm 2024, đơn hàng gốm tăng khoảng 20% so với năm 2023.

“Được sự hỗ trợ từ  Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp Vĩnh Long, chúng tôi đã đầu tư máy trộn đất và máy xay chậu cỡ lớn.

Đồng thời, thiết kế thêm nhiều mẫu mã mới như: bình dạng lớn, chậu mới…Qua đó, giúp các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất gốm giảm được lao động, tiết kiệm chi phí và nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm. Đó là niềm vinh dự cho các doanh nghiệp và cũng là động lực để thúc đẩy các doanh nghiệp mạnh dạng đầu tư, cải tạo các vấn đề trong sản xuất”- bà Đoàn Thị Ngọc Diệp nhấn mạnh.

Cùng với đó, Hiệp hội Gạch gốm mỹ nghệ Vĩnh Long cũng đã liên kết với Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh nghiên cứu tạo ra các sản phẩm gốm mang nét đặc trưng của tỉnh gắn với hình ảnh các vị anh hùng dân tộc, các vị lãnh đạo Đảng, Nhà nước có xuất thân từ tỉnh Vĩnh Long; các sản phẩm đặc trưng khác như cam sành Tam Bình, bưởi năm roi Mỹ Hòa, khoai lang Bình Tân...; phối hợp thực hiện mô hình trưng bày, giới thiệu sản phẩm gốm đỏ nghệ thuật tỉnh Vĩnh Long tại chợ Hoa Xuân “Trên bến dưới thuyền tết Giáp Thìn năm 2024” tại Quận 8, TP Hồ Chí Minh; tham gia trưng bày gian hàng gốm đỏ với hơn 500 sản phẩm các loại tại Hội chợ đặc sản vùng miền khu vực ĐBSCL- Vĩnh Long năm 2024 (thuộc khuôn khổ các hoạt động Festival Gạch Gốm đỏ- Kinh tế xanh tỉnh Vĩnh Long lần thứ I năm 2024);....

Để phát triển và bảo tồn làng nghề cũng như nâng cao giá trị sản phẩm, quảng bá nhãn hiệu “gạch nung Vĩnh Long” và “gốm đất đỏ Vĩnh Long”, hiệp hội sẽ tiếp tục nghiên cứu, cải tiến công nghệ nung để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, tạo ra các sản phẩm mới, phấn đấu có ít 80% hội viên sử dụng công nghệ nung cải tiến giúp hạn chế ô nhiễm môi trường.

Song song đó, cũng mong muốn tiếp tục nhận được sự đồng hành từ các ban ngành, chính quyền địa phương trong việc tháo gỡ khó khăn về vốn và nguồn nguyên liệu đất sét phục vụ sản xuất.

Bà Lư Thị Hồng Ly- Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp cho hay: “Trong năm 2025, trung tâm sẽ tiếp tục triển khai những  nhiệm vụ đã được Sở Công thương giao trong đề án là hỗ trợ máy móc thiết bị và hỗ trợ thiết kế mẫu mã dành cho sản phẩm gốm.

Đặc biệt, sẽ định hướng mở nhiều lớp tập huấn cho ngành gốm và liên quan đến việc xuất khẩu. Chúng tôi cũng chú trọng việc phối hợp với Sở Văn hóa-TT-DL để vừa  sản xuất, vừa kết hợp phát triển du lịch”.

Từ những kết quả đạt được đã mở ra tiền đề thuận lợi để trung tâm phấn đấu hoàn thành các mục tiêu cụ thể trong Đề án ''Nâng cao chuỗi giá trị ngành sản xuất gốm đỏ tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2021-2025” thời gian tới là nâng cao tay nghề, năng lực sản xuất, quản lý thông qua các lớp đào tạo, tập huấn nhằm trang bị kiến thức, kỹ năng cho các cơ sở, doanh nghiệp gốm; hỗ trợ 12 cơ sở, doanh nghiệp gốm ứng dụng máy móc thiết bị tiên tiến vào sản xuất gốm; hỗ trợ 20 cơ sở, doanh nghiệp gốm thuê tư vấn thiết kế mẫu mã sản phẩm gốm; hỗ trợ cơ sở, doanh nghiệp tham gia 8 cuộc hội chợ triển lãm, kết nối cung cầu trong và ngoài tỉnh, kể cả thị trường nước ngoài; hỗ trợ 10 doanh nghiệp xây dựng website thương mại điện tử; hỗ trợ 24 cơ sở doanh nghiệp tham gia sàn giao dịch thương mại điện tử