Đưa công nghệ số vào công tác dạy và học

Từ những khó khăn ban đầu, các trường học trong tỉnh đã mạnh dạn “số hóa”, đưa công nghệ trở thành người bạn đồng hành trong công tác dạy và học, đổi mới giáo dục.

Giờ thực hành tin học của học sinh Trường THPT Nguyễn Huệ.

Khơi dậy tinh thần đổi mới

Những tiết học online, mô hình lớp học ảo, bài giảng sinh động bằng AI không chỉ là xu thế, mà là minh chứng cho sự chuyển mình mạnh mẽ, sáng tạo của ngành giáo dục tỉnh trong kỷ nguyên 4.0.

Tại Trường THCS Long Hồ (xã Long Hồ), Hiệu trưởng Nguyễn Quốc Trung chia sẻ, chuyển đổi số (CĐS) là một quá trình tích hợp công nghệ số vào mọi hoạt động nhằm thay đổi cách thức làm việc để nâng cao chất lượng giáo dục.

Theo ông, nhà trường bắt đầu đẩy mạnh CĐS từ năm học 2024-2025, sau khi Bộ Chính trị và Chính phủ ban hành nghị quyết và chương trình hành động quốc gia về đột phá CĐS.

“Áp lực cạnh tranh toàn cầu, sự phát triển của công nghệ, cùng nhu cầu nâng cao hiệu quả quản trị là động lực mạnh mẽ thúc đẩy chúng tôi bước vào hành trình này. Giáo viên, học sinh và cả phụ huynh đều rất quan tâm, ủng hộ công tác CĐS vì những lợi ích mà nó mang lại”, ông Trung nói.

Nhà trường đã ứng dụng các công cụ hiện đại như ChatGPT, Gemini, Google AI Studio, NotebookLM vào dạy học và quản lý. Dù vậy, quá trình thực hiện không tránh khỏi những trở ngại ban đầu: từ thay đổi thói quen làm việc, tâm lý e ngại công nghệ của giáo viên, học sinh cho đến hạn chế về hạ tầng và ngân sách.

“CĐS không chỉ là câu chuyện của máy tính và phần mềm, mà là sự thay đổi tư duy- văn hóa của một tổ chức”, thầy Trung nhấn mạnh.

Giáo viên Lê Thị Thúy Hằng- Trường THCS Long Hồ chia sẻ thêm: “Trước đây, bài giảng của tôi chủ yếu theo cách giáo viên nói- học sinh nghe. Nhưng từ khi áp dụng công cụ số, bài học trở nên sinh động hơn rất nhiều. Học sinh được tham gia tương tác qua Padlet, Google Form, chủ động và hào hứng hơn”.

Tuy nhiên, cô Hằng cũng cho biết: “Cơ sở vật chất chưa đồng đều, thiết bị đôi khi hư hỏng hoặc mất kết nối, học sinh còn thiếu thiết bị học tập, đó là những khó khăn không nhỏ”.

Cô mong muốn ngành giáo dục có thêm các lớp tập huấn chuyên sâu, trang bị thiết bị đồng bộ, xây dựng kho học liệu số chung và có cơ chế khích lệ giáo viên đổi mới phương pháp để việc ứng dụng công nghệ lan tỏa mạnh mẽ hơn.

Học sinh Mai Quốc Bình thì bộc bạch: “Lúc đầu em hơi e dè, nhưng sau khi tìm hiểu và trải nghiệm, em thấy thật thú vị. Học qua nền tảng số giúp em dễ dàng tìm kiếm tài liệu, kích thích khả năng khám phá, vận dụng hiệu quả công nghệ AI. Nhưng đôi khi hệ thống mạng không ổn định, thiết bị cũ khiến việc học bị gián đoạn”.

Cùng thay đổi để vươn xa

Tại Trường THPT Nguyễn Huệ (xã Phú Túc), thầy Phan Trọng Hải- Phó Hiệu trưởng trường nhớ lại giai đoạn khởi đầu của CĐS: “Từ năm 2021, khi đại dịch COVID-19 bùng phát, toàn trường phải chuyển sang dạy học trực tuyến. Giáo viên gặp nhiều khó khăn, tiến độ chậm; các vấn đề phần mềm, kiểm tra và lưu trữ học liệu toàn trường cũng là thách thức không nhỏ”.

Việc đổi mới phương pháp dạy- học theo hướng phát triển phẩm chất, năng lực học sinh là bước đi quan trọng trong thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW.

Nhưng chính trong khó khăn ấy, tinh thần đổi mới lại được khơi dậy. Trường sử dụng hệ thống vnEdu LMS kết hợp YouTube để giảng dạy, đánh giá; áp dụng phương pháp Blended Learning (học kết hợp trực tuyến và trực tiếp). Cả giáo viên, học sinh và phụ huynh đều ủng hộ tích cực.

Để thực hiện CĐS hiệu quả hơn, thầy Hải kiến nghị các cấp cần hỗ trợ kinh phí trang bị thêm máy tính, nâng cấp hạ tầng internet và mua bản quyền phần mềm, đồng thời bổ sung đội ngũ giáo viên- hiện trường còn thiếu 10 người so với định mức.

Đối với giáo viên Phan Tấn Bình- Tổ trưởng chuyên môn của trường, thì sự khác biệt rõ rệt giữa trước và sau khi ứng dụng công nghệ số. “Nếu trước đây học sinh chủ yếu nghe giảng, ghi chép, thì nay các em có thể học mọi lúc, mọi nơi, tương tác liên tục. Giáo viên không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn thiết kế hoạt động học tập, hỗ trợ cá nhân hóa lộ trình học”, thầy nói.

Bài giảng giờ đây được tích hợp video, mô phỏng 3D, thực tế ảo và cả công cụ AI để tạo tư liệu nhanh, hấp dẫn. Việc kiểm tra đánh giá cũng chuyển từ định kỳ sang liên tục, bám sát tiến trình học trên nền tảng số. Song, theo thầy Bình, “hạ tầng mạng hạn chế, học liệu số còn ít và rời rạc, chi phí phần mềm bản quyền cao. Một số giáo viên vẫn e ngại thay đổi vì chưa bắt kịp công nghệ”.

Thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, cùng tinh thần Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục- đào tạo, các cơ sở giáo dục trong tỉnh đang nỗ lực đổi mới căn bản, toàn diện, hướng đến nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và hình thành công dân số trong thời kỳ mới.

Bài, ảnh: CAO HUYỀN