Qua 17 năm triển khai với 9 lần tổ chức, Hội thi Sáng tạo kỹ thuật (STKT) Trần Đại Nghĩa tỉnh Vĩnh Long đã khơi dậy tính sáng tạo, tinh thần tự học, đam mê nghiên cứu khoa học, hăng say lao động... Nhiều sáng kiến, giải pháp đem lại hiệu quả cao khi ứng dụng vào thực tiễn.
 |
| Hội thi sáng tạo kỹ thuật tạo sân chơi khuyến khích các bạn trẻ sáng tạo và chất lượng, số lượng các sản phẩm, giải pháp tăng dần qua từng năm. |
Qua 17 năm triển khai với 9 lần tổ chức, Hội thi Sáng tạo kỹ thuật (STKT) Trần Đại Nghĩa tỉnh Vĩnh Long đã khơi dậy tính sáng tạo, tinh thần tự học, đam mê nghiên cứu khoa học, hăng say lao động... Nhiều sáng kiến, giải pháp đem lại hiệu quả cao khi ứng dụng vào thực tiễn.
Sân chơi thỏa sức sáng tạo
Hội thi STKT tỉnh Vĩnh Long lần thứ nhất được tổ chức vào năm 2007, đến nay hội thi đã tổ chức 9 kỳ, với tổng số giải pháp tham gia là 482, trong đó đã có 244 giải pháp được trao giải.
Qua những lần tổ chức, Hội thi STKT Trần Đại Nghĩa của tỉnh Vĩnh Long thực sự trở thành phong trào lao động sáng tạo trong mọi tầng lớp Nhân dân, được các cấp, các ngành, các tổ chức và cá nhân quan tâm thực hiện, nhất là lực lượng cán bộ, công chức, viên chức đã tích cực hưởng ứng.
Từ kết quả hội thi đã khơi dậy ý thức sáng tạo, phong trào thi đua yêu nước trong đội ngũ trí thức và các tầng lớp Nhân dân, thu hút được nhiều đối tượng tham gia, không chỉ là những người làm công tác khoa học, cán bộ, công chức, viên chức mà có sự tham gia khá đông đảo của những người lao động thuộc các thành phần kinh tế, kể cả công nhân, nông dân.
Qua 17 năm, một số giải pháp đã được phổ biến, ứng dụng rộng rãi và mang lại hiệu quả, như “Hệ thống khai thác tuyển, rửa, lọc cát sông” của tác giả Nguyễn Văn Buôi (huyện Long Hồ) đạt giải nhất năm 2007, đã ứng dụng thay thế phương tiện khai thác là xáng guồng, xáng cạp và thu được cát khô sạch, đồng thời phân loại tuyển chọn được kích cỡ hạt cát.
Giải pháp này được Bộ KH-CN cấp bằng sáng chế. Hay “Bộ tiết kiệm nhiên liệu cho động cơ xe máy” của tác giả Đặng Hoàng Sơn (TP Vĩnh Long) giúp tiết kiệm nhiên liệu cho động cơ xe máy và máy phát điện từ 15-25%, được Bộ KH-CN cấp chứng nhận giải pháp hữu ích và bằng sáng chế, được doanh nghiệp thương mại hóa và phổ biến ứng dụng cả trong và ngoài nước.
Năm 2021, tác giả Đặng Hoàng Sơn được Hiệp hội Những người lao động sáng tạo Đông Nam Á trao tặng giải thưởng huy chương vàng quốc tế về sáng chế của người lao động sáng tạo.
Cùng với đó, “Hệ thống tưới tiêu tự động” của nhóm tác giả Trường ĐH Sư phạm kỹ thuật Vĩnh Long đạt giải nhất năm 2019 và được chọn in trong Sách vàng Sáng tạo Việt Nam năm 2020. Giải pháp kết hợp ứng dụng nhiều công nghệ cả về công nghệ thông tin, điện tử, cơ khí tự động hóa… có chức năng riêng biệt điều khiển hệ thống tưới, màng che sinh học, chiếu sáng, điều khiển tự động bằng âm thanh… Hệ thống được cấp bằng sáng tạo về giải pháp hữu ích…
 |
| Hội thi sáng tạo kỹ thuật tạo sân chơi khuyến khích các bạn trẻ sáng tạo và chất lượng, số lượng các sản phẩm, giải pháp tăng dần qua từng năm. |
NGND.TS Đặng Huỳnh Mai- nguyên Thứ trưởng Bộ GD-ĐT, Phó Chủ tịch Liên hiệp Các hội khoa học và kỹ thuật Vĩnh Long, chia sẻ: “Qua 9 kỳ tổ chức, năm nay số lượng các giải pháp tăng.
Điều khiến chúng tôi xúc động nhất là các em học sinh THPT tham gia nhiệt tình và khả năng tư duy của các em phát triển rất nhiều. Từ những thiết bị gần gũi cuộc sống như cây lau nhà, cây dò đường hỗ trợ người khuyết tật… cho đến thiết bị sử dụng điện mặt trời…
Những bài học nhân kỷ niệm 110 năm Ngày sinh GS.VS Trần Đại Nghĩa- người có rất nhiều sự sáng tạo, say mê khoa học kỹ thuật, sẽ là động lực rất lớn cho thanh thiếu niên của tỉnh nhà học tập theo.
Thấy những tấm gương tận lực, tận tâm vì đất nước thì ít nhiều sẽ tác động vào đội ngũ trí thức của tỉnh nhà, cũng như học sinh, sinh viên, giảng viên các trường để chất lượng các cuộc thi càng cao hơn vào những năm tới”.
Khuyến khích nghiên cứu, ứng dụng vào cuộc sống
Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh- Nguyễn Thị Quyên Thanh, sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói: “Sáng kiến không phải cái gì kỳ lạ hay chung chung, trừu tượng. Nó chỉ là kết quả của sự nghiên cứu, suy nghĩ trong những hoàn cảnh, những điều kiện bình thường, rất phổ thông, rất thiết thực”.
Trong lãnh đạo, chỉ đạo, Người sớm có chủ trương kết hợp nghiên cứu khoa học chuyên nghiệp với phong trào sáng kiến, cải tiến kỹ thuật của quần chúng. Quán triệt lời dạy của Người, từ khi đất nước còn chiến tranh cho đến khi giành được độc lập, xây dựng và phát triển như hiện nay, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm và tạo mọi điều kiện để khuyến khích nghiên cứu, sáng tạo, cải tiến kỹ thuật, phục vụ thực tiễn cuộc sống.
Ông Nguyễn Văn Giới- Phó Giám đốc Sở KH-CN, cho biết, đa số các giải pháp dự thi được hình thành từ thực tế học tập, nghiên cứu, lao động, sản xuất nên mang tính thực tiễn, có tính sáng tạo, có hiệu quả kinh tế xã hội cao, đã và đang được áp dụng vào sản xuất đời sống.
Em Nguyễn Gia Phú (học sinh lớp 9/6 Trường THCS Lê Quý Đôn, TP Vĩnh Long) cùng nhóm bạn đã nghiên cứu, sáng tạo giải pháp “Thiết bị định hướng di chuyển cho người khiếm thị và người già”.
Em Nguyễn Gia Phú chia sẻ: “Cuộc thi đã giúp cho chúng em có thêm nhiều kiến thức trong nghiên cứu, đồng thời tạo nên sự gắn kết, hăng say trong học tập cũng như sáng tạo. Từ những ngày đầu mày mò tạo nên thiết bị, đến ngày mang thành phẩm đi khắp nơi cho người khiếm thị sử dụng thử, chúng em đã học hỏi được rất nhiều và càng yêu thích việc sáng tạo hơn nữa”.
Theo bà Nguyễn Thị Quyên Thanh, để nâng cao hơn nữa chất lượng Hội thi STKT cấp tỉnh, trong thời gian tới, các cấp ủy Đảng, chính quyền cần quan tâm nhiều hơn hoạt động khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và các hội thi, cuộc thi sáng tạo, đặc biệt là Hội thi STKT Trần Đại Nghĩa.
Thông qua các hoạt động sản xuất, kinh doanh tại địa phương, các cấp, ngành phát hiện những ý tưởng STKT có khả năng đem lại hiệu quả cao; tập trung hướng dẫn, hỗ trợ các tổ chức, cá nhân chuyển các ý tưởng thành giải pháp, sáng kiến kỹ thuật để tham gia hội thi, hướng đến ứng dụng vào thực tế, đem lại hiệu quả phát triển kinh tế- xã hội, bảo vệ môi trường.
 |
| Phó Chủ tịch UBND tỉnh- Nguyễn Thị Quyên Thanh trao giải cho các thí sinh đạt giải Hội thi Sáng tạo kỹ thuật Trần Đại Nghĩa. |
Phó Chủ tịch UBND tỉnh lưu ý, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư sẽ biến đổi cách sống, cách làm việc và giao tiếp của toàn nhân loại theo hướng hoàn toàn mới, trong đó con người không chỉ giao tiếp với nhau mà còn tương tác với các thiết bị khoa học công nghệ, kỹ thuật cao.
Điều đó đặt ra yêu cầu, thế hệ trẻ phải được trang bị kiến thức khoa học và kỹ năng cần thiết để sẵn sàng trước những thay đổi này. Do đó, lãnh đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể cần quan tâm khơi gợi ý tưởng sáng tạo, đam mê nghiên cứu khoa học trong lực lượng sinh viên và đoàn viên, đồng thời tạo điều kiện cho các bạn trẻ đến với hội thi.
Bài, ảnh: PHƯƠNG THƯ
