Thuốc điều trị COVID-19 "made in Việt Nam": Chuẩn bị thử nghiệm trên người

Qua đánh giá ban đầu, Vipdervir được chứng minh an toàn và có tác dụng ức chế sự phát triển của SARS-CoV-2. Loại thuốc này đang được Việt Nam tiếp tục nghiên cứu, thử nghiệm lâm sàng để có thể đánh giá hiệu quả điều trị COVID-19 trước khi sử dụng đại trà.

 

Qua đánh giá ban đầu, Vipdervir được chứng minh an toàn và có tác dụng ức chế sự phát triển của SARS-CoV-2. Loại thuốc này đang được Việt Nam tiếp tục nghiên cứu, thử nghiệm lâm sàng để có thể đánh giá hiệu quả điều trị COVID-19 trước khi sử dụng đại trà.

Loại thuốc điều trị COVID-19 do Việt Nam nghiên cứu.

Hôm 10/8/2021, Viện Hàn lâm Khoa học- Công nghệ Việt Nam đã phối hợp với Bộ Y tế tổ chức buổi họp báo công bố kết quả nghiên cứu thuốc điều trị COVID-19.

Trước đó, ngày 7/8, Hội đồng Đạo đức (Bộ Y tế) đã thống nhất phê duyệt đề cương nghiên cứu lâm sàng thuốc từ dược liệu Việt Nam Vipdervir trên bệnh nhân COVID-19 đang điều trị tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.

Thử nghiệm tiền lâm sàng thành công

Nhóm nghiên cứu đã sàng lọc các hoạt chất chính và xác định tạo được tổ hợp trong những thảo dược có ái lực liên kết mạnh với đích phân tử liên quan quá trình xâm nhập và tăng sinh của SARS-CoV-2 nhằm bào chế loại thuốc này.

Thuốc Vipdervir được bào chế trên cơ sở có tương tác cộng hưởng của các hoạt chất theo cơ chế: thuốc ngăn cản sự bám dính của vi rút với tế bào chủ, làm mất khả năng xâm nhập của vi rút trong tế bào chủ; thuốc ức chế khả năng nhân lên của vi rút trong tế bào (đồng nghĩa với việc các hạt vi rút đã xâm nhập vào bên trong tế bào chủ cũng sẽ mất khả năng tăng sinh); thuốc kích hoạt tế bào miễn dịch để chúng nhận biết, phong tỏa và loại trừ các hạt vi rút.

Qua thử nghiệm trên vật nuôi thỏ, nhóm nghiên cứu đã chứng minh thuốc Vipdervir an toàn và có tác dụng ức chế sự phát triển của vi rút H5N1 và SARS-CoV-2. Thuốc cũng có tác dụng tăng cường miễn dịch khi thử nghiệm trên động vật.

Qua thử nghiệm trên thỏ cho thấy, thuốc Vipdervir an toàn, tăng cường miễn dịch, có tác dụng ức chế sự phát triển của vi rút H5N1 và SARS-CoV-2. Thỏ tăng cân, khỏe mạnh, không thấy bất thường ở tổ chức nội tạng.

Kết quả đánh giá cũng cho thấy thuốc Vipdervir có khả năng ức chế được sự phát triển của SARS-CoV-2 ở nồng độ vi rút cho kết quả xét nghiệm dương tính (F0).

Về khả năng tăng cường miễn dịch, thuốc Vipdervir được sử dụng với liều lượng và thời gian nhất định cũng cho thấy xu hướng kích thích miễn dịch ở các mức độ khác nhau.

Như vậy, thuốc Vipdervir chứa các hoạt chất tác dụng theo cơ chế: Phong tỏa Spike-S của SARS-CoV-2 và thụ thể ACE2 trên tế bào chủ để ngăn chặn sự tiếp xúc và xâm nhập của vi rút vào tế bào; Ức chế các enzyme liên quan quá trình nhân lên của SARS-CoV-2; Kích hoạt các tế bào của hệ miễn dịch ở người bệnh.

Các cơ chế này sẽ cộng hưởng tác động, qua đó giúp phòng và hỗ trợ điều trị COVID-19.

Kỳ vọng đưa vào sử dụng vào cuối năm 2021

PGS.TS. Lê Quang Huấn- Chủ nhiệm đề tài- khẳng định: “Kết quả nghiên cứu tiền lâm sàng đã chứng minh tính an toàn và khả năng ức chế phát triển SARS-CoV-2 cũng như tăng cường miễn dịch. Đây là cơ sở khoa học quan trọng để chúng tôi đề nghị tiếp tục nghiên cứu hiệu quả điều trị COVID-19 trên người bệnh ở giai đoạn lâm sàng”.

Theo quy định, thuốc Vipdervir cần tiếp tục nghiên cứu, thử nghiệm lâm sàng để có thể đánh giá hiệu quả điều trị COVID-19 trước khi sử dụng đại trà. PGS.TS. Lê Quang Huấn cũng bày tỏ mong muốn làm thế nào để rút ngắn thời gian thử nghiệm lâm sàng, qua đó giúp thuốc sớm được đưa vào sử dụng trong điều kiện đặc biệt của đại dịch hiện nay.

Hiện thuốc cũng được nhóm nghiên cứu xây dựng quy trình tạo viên nén trên cơ sở các thảo dược Việt Nam (đáp ứng tiêu chuẩn Dược điển), đảm bảo khả năng sản xuất kịp thời phục vụ phòng chống dịch.

Ông Nguyễn Ngô Quang- Phó cục trưởng Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo (Bộ Y tế)- cho biết: “Bộ Y tế hy vọng từ nay đến cuối năm (khoảng tháng 12) sẽ hoàn thành nghiên cứu lâm sàng và có thể cấp phép lưu hành cho sản phẩm này. Quá trình thử nghiệm trên người dự kiến sẽ được thực hiện trong khoảng 2-3 tháng, sau đó đánh giá giữa kỳ tổng hợp kết quả thử nghiệm”.

Đại điện Bộ Y tế đánh giá cao sản phẩm thuốc Vipdervir khi đây là minh chứng cho việc ưu tiên mọi nguồn lực phát triển khoa học công nghệ, phục vụ công tác phòng chống dịch COVID-19.

Về giai đoạn thử nghiệm lâm sàng sắp tới, PGS.TS. Lê Quang Huấn cho biết sẽ có khoảng hơn 200 bệnh nhân COVID-19 đang điều trị tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương tham gia tình nguyện và được lựa chọn. Mục tiêu của giai đoạn này sẽ là khẳng định tính an toàn, hiệu quả trong việc giảm tải lượng vi rút vừa lựa chọn liều lượng tối ưu.

ĐÔNG PHƯƠNG (tổng hợp)