Phát hiện mới về vi rút corona, mở cơ hội cho vắc xin duy nhất

Giới khoa học tin rằng vi rút corona không đột biến đáng kể trên quần thể người, mở ra cơ hội thành công lâu dài cho một loại vắc xin duy nhất.

Giới khoa học tin rằng vi rút corona không đột biến đáng kể trên quần thể người, mở ra cơ hội thành công lâu dài cho một loại vắc xin duy nhất.

Theo thông tin trên trang khoahoc.tv ngày 26/3/2020: Các nhà khoa học đang nghiên cứu về mã gien, sự ổn định tương đối của vi rút corona chủng mới (SARS-CoV-2) làm giảm mức độ nguy hiểm khi lây lan và tạo hy vọng cho công tác sản xuất vắc xin.

Một tế bào chết rụng bị nhiễm nặng SARS-CoV-2 (màu sáng). Hình ảnh đã xử lý màu cho thấy hàng trăm vi rút bám dày đặc trên bề mặt tế bào người, được lấy từ một bệnh nhân COVID-19 ở Mỹ, khi tế bào rơi vào tình trạng chết rụng.Ảnh: NIAID/ IFL Science

Thông thường, mọi loại vi rút đều tiến hóa rồi biến đổi khi chúng được nhân rộng và lây lan trong một quần thể lớn.

Tuy nhiên, SARS-CoV-2 lại có chức năng “hiệu đính” để làm giảm sai sót trong chu kỳ sao chép. Theo các nhà nghiên cứu, các vi rút sau khi sao chép không thay đổi nhiều và cũng không nguy hiểm hơn vi rút nguyên mẫu.

The Washington Post dẫn thông tin từ nhà di truyền học Peter Thielen của ĐH Johns Hopkins cho biết các nhà khoa học đang nghiên cứu hơn 1.000 mẫu vi rút khác nhau. Theo ông, dựa trên mẫu vi rút lây lan ở Vũ Hán (Trung Quốc), họ chỉ tìm ra 4-10 đột biến di truyền ở mẫu vi rút tấn công người Mỹ.

“Đây là số đột biến tương đối thấp so với một chủng vi rút lây lan trên quần thể người đông đúc như vậy”- ông P.Thielen nhận định. “Ở giai đoạn này, tỷ lệ đột biến sẽ quyết định sự thành bại của một loại vắc xin điều trị duy nhất”.

Trái với bệnh cúm cần nhiều loại vắc xin khác nhau mỗi năm, ông P.Thielen mong rằng vi rút corona có thể được phòng chống lâu dài với một liều vắc xin duy nhất.

Nhiều loại vắc xin chống dịch COVID-19 đang trong quá trình nghiên cứu và phát triển. Tuy nhiên, giới chuyên gia ước tính vắc xin cần ít nhất một năm đến một năm rưỡi để hoàn toàn sẵn sàng.

Chuyên gia Stanley Perlman (ĐH Iowa) và Benjamin Neuman (ĐH Texas A&M), những nhà vi rút học thuộc ủy ban quốc tế đặt tên gọi cho vi rút corona, cũng xác nhận chủng vi rút này đang khá ổn định và không có đột biến đáng kể nào.

“Nhưng nếu dịch kéo dài thêm một năm nữa, vi rút khi ấy có thể thay đổi nhiều hơn”. Ông Neuman đối chiếu vi rút corona với bệnh cúm, vốn có nhiều đột biến khó lường. 

“Bộ gien của vi rút cúm được chia thành nhiều đoạn với những mã hóa riêng biệt. Khi 2 loại vi rút cúm cùng nằm trong một tế bào, chúng có thể hoán đổi các đoạn mã với nhau và tạo ra biến thể mới ngay lập tức”.

Các chuyên gia cho hay chỉ một đột biến nhỏ ở vi rút chủng mới cũng có thể gây tác động to lớn tới đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, vẫn chưa có thay đổi đáng kể nào cho tới nay.

Ví dụ, tỷ lệ tử vong cao tại Italy là do các yếu tố ngoại cảnh, như dân số già hóa, bệnh viện quá tải, thiếu máy thở, thiếu nhân lực, chứ không phải do đột biến của vi rút. “Theo chúng tôi quan sát, tính sát thương cao của dịch bệnh không có mối liên hệ nào với đột biến của vi rút mà phần lớn là do các yếu tố tình huống khác”- ông P.Thielen kết luận.

ĐÔNG PHƯƠNG (Theo khoahoc.tv/Zing)