Anh nông dân mê sáng chế

Chỉ học tới lớp 5 và chưa qua lớp đào tạo nào về cơ khí nhưng anh Lê Thanh Sơn (Mười Hai)– một nông dân ở ấp Hòa Thạnh 2 (Thạnh Quới- Long Hồ) đã tận dụng nhiều “phế phẩm”… để sáng chế, cải tiến nông cụ, giúp việc làm nông dễ dàng, thuận lợi hơn.

Máy xúc lúa tự chế giúp giảm một nửa chi phí nhân công.

Từ thùng suốt tiện dụng đến nay anh Sơn đã có nhiều cải tiến khác như máy xúc lúa, lò sấy… Nhớ lại những năm đầu mới lập gia đình ra riêng, anh xởi lởi: “Thấy thùng suốt lúa làm bằng sắt cồng kềnh, chạy đồng quá khó. Sau nhiều đêm suy nghĩ, tui nảy ra ý sửa dàn máy cho gọn lại và thay bằng thùng cây để có thể khiêng gỡ ra khi cần thiết”. “Không ngờ máy chạy tốt, đi đồng nào cũng khỏe re. Thấy tui làm có lý, mấy hộ xung quanh đặt tui làm 4 cái”- anh Sơn khoe. Nhờ vậy, anh có thêm động lực cải tiến, sáng chế các loại máy móc khác. Ruộng nhà lồi lõm, trong khi máy xới chỉ chạy được trên ruộng bằng. Ý định cải tiến máy xới có phần trước tương tự như máy ủi lại ra đời. Nghĩ là làm, lần này, anh bỏ thời gian lui tới mấy garage để tìm mua phụ tùng “dạt” của xe tải, xe ben về làm “cho đỡ tốn”. Vậy là chiếc máy xới với phần đầu là… máy ủi ra đời. “Cải tiến này, tui kiếm được bộn tiền nhờ xới mướn và nhận được 3 đơn đặt hàng từ các hộ khác”.

Không chỉ vậy, khoảng năm 2008 anh còn tự chế lò sấy lúa. Anh cho biết: đầu tiên tui mua 1 máy sấy chạy lũ 1,2 triệu đồng nhưng sấy không đạt (lúa không khô) nên khi được dự “chương trình giảm thất thoát sau thu hoạch” do Trung tâm Khuyến nông tỉnh tổ chức và được đi tham quan lò sấy lúa ở xã Lộc Hòa (Long Hồ), lò sấy chạy lũ ở Chợ Gạo (Tiền Giang), về nhà, tui quyết định tự làm lò để sấy khô cho lúa, nhất là vào mùa mưa bão. Lúc đầu, lò sấy tự chế của tui chỉ sấy được 1 tấn, về sau tui nâng cấp từ từ lên được 3 tấn. Nếu như lò sấy lớn sử dụng lò vỉ ngang, anh lại chế có độ nghiêng lài và tự chế cánh quạt lớn (để thổi hơi nóng vào) nên chỉ tốn tiền mua 1 moteur điện là lò có thể vận hành. “Trung bình khoảng 7 giờ, có thể sấy được 1 mẻ (3 tấn), tốn không quá 20kw điện và khoảng 1/3m3 củi. Để tiết kiệm, thỉnh thoảng anh hay xách máy cưa tới những chỗ vừa đốn cây để xin phần gốc về làm củi đốt lò. Sấy lúa xong anh lại cất vỉ lên trên nóc và tận dụng “lò sấy” làm nhà kho cho máy xới.

Máy xới đất này giúp anh Sơn kiếm thêm tiền nhờ 2 công dụng “sửa” và xới đất.

Sau các công đoạn có thể cơ giới hóa trên đồng, khi lúa về sân vẫn cần nhiều nhân công phơi, xúc lúa và khuân vác… Năm 2011, anh lại kết hợp với anh Đỗ Văn Mười Bốn- thợ hàn ở ấp Hòa Thạnh 1 (Thạnh Quới) sáng chế máy xúc lúa. Theo anh Sơn, tiện ở chỗ máy có thể chạy lui và quay đầu dễ dàng (máy bán ngoài thị trường muốn quay đầu phải nhấc tay), chỉ cần 3 nhân công trong 1 giờ với nửa lít xăng là có thể xúc được 7,5 tấn lúa. Trong khi nếu xúc bằng tay thì cũng trong 1 giờ nhưng cần thuê đến 7 nhân công. Chi phí cho sáng chế này khoảng 10 triệu đồng nhờ tận dụng các máy xăng cũ, sắt vụn...

Theo ông Phạm Hoàng Cung- Chủ tịch Hội Nông dân xã Thạnh Quới: Thạnh Quới gần KCN Hòa Phú nên đa số người dân trong độ tuổi lao động đều đi làm công nghiệp, nên tới mùa thường thiếu nhân công. Những sáng kiến của anh Sơn đã giúp giảm sức lao động, chi phí và hạn chế thất thoát sau thu hoạch. Hiện Huyện Hội đang làm đề nghị Tỉnh Hội xem xét công nhận danh hiệu “Nông dân sản xuất giỏi” cấp tỉnh cho anh Sơn.

Ngoài nghiên cứu cải tiến máy móc, anh Sơn cũng tham gia xây cầu, cất nhà, làm hàng rào- cửa sắt… Ông Phạm Hoàng Cung cho biết, từ trước tới nay, anh Sơn lãnh thi công khoảng 3 cầu, trong đó có cầu bắc ngang sông liên ấp. Anh Sơn thì cười: “Chắc tại lúc nhỏ gia đình khó khăn, ai mướn gì làm nấy, riết rồi quen”. Nói về những dự định sắp tới, anh vui vẻ: Tui tính làm máy xịt thuốc chạy trên bờ ruộng đặng xịt thuốc cho khỏe nhưng ruộng ở đây không nằm cặp lộ, bờ ranh thì nhỏ xíu nên chắc… còn lâu lắm. Một số người thì kêu tui đi đăng ký sở hữu trí tuệ gì đó nhưng tui không quen thủ tục, giấy tờ. Với lại, tui thấy những thứ mình làm chỉ là những sáng kiến nhỏ và còn thô sơ lắm. Anh cũng thiệt thà: “Tui mê chế tạo cái này cái nọ cho tiện dụng nhưng có khi cũng làm “trật vuột” lắm, sửa tới sửa lui mấy lần. Thành công thì vui nên xong thứ này lại muốn làm thứ khác”.

Bài, ảnh: TUYẾT XUÂN