Có còn nước son, bống trứng?

Tôi nhớ anh Đoàn Hải Nhân (Phù Sa)- Tổng Biên tập Báo Vĩnh Long- nay đã về hưu. Anh có tướng mạo chỉn chu như một thầy giáo và rất để ý chuyện mùa nào, thức ấy. Có lần tôi nghe anh nhắc "lũ về rồi sao chưa thấy phóng viên nào viết tin về cá linh non vậy ta!"

 

Cá bống trứng kho tiêu.

Tôi nhớ anh Đoàn Hải Nhân (Phù Sa)- Tổng Biên tập Báo Vĩnh Long- nay đã về hưu. Anh có tướng mạo chỉn chu như một thầy giáo và rất để ý chuyện mùa nào, thức ấy. Có lần tôi nghe anh nhắc “lũ về rồi sao chưa thấy phóng viên nào viết tin về cá linh non vậy ta!”

Năm nay, con nước đầu tháng 8 âl dâng cao, nước tràn qua bờ bao và tràn qua cả mấy đoạn QL53.

Nhìn con sông cạnh nhà nước màu nâu đỏ ngầu đục phù sa, tôi chợt nhận ra: mùa nước son đã về, mùa cá bống trứng đây mà! Theo những người làm nghề đăng đáy cá trên sông, cá bống trứng mỗi năm chỉ về có một lần vào khoảng tháng 7 đến tháng 8 âm lịch rồi hết, muốn ăn cá bống trứng phải đợi mùa nước nổi năm sau.

Sáng nay đi chợ thấy mớ cá bống trứng, con lớn cỡ ngón tay út, con nhỏ cỡ đầu đũa. Cá vẫn sống, con mạnh thì búng nhảy, con yếu thì nằm sắp lớp trong thau. Cá bống trứng có màu nâu đen chẳng đẹp tí nào nhưng được ở chỗ có cái bụng căng tròn mang cặp trứng vàng ươm thấy mà ham. Hỏi giá, tới 250.000 đ/kg.

Lựa mớ cá dĩ nhiên con nào cũng có trứng, tôi nhờ người bán bỏ vào chiếc túi lưới để chà sạch vảy, rồi mang về nhà hớt mang, đuôi, móc ruột, rửa sạch sẽ cho vào ơ đất, sau khi nêm nếm đường, bột ngọt, nước mắm ngon, bắt lửa liu riu để kho, khi cá gần chín cho vào chút mỡ heo, rắc lên chút hành lá, tiêu xay, ớt hiểm cho thêm hấp dẫn.

Thế là đã có một ơ cá bống trứng kho tiêu đúng điệu trong những ngày mưa, lũ. Cá bống trứng kho tiêu ăn với cơm nóng, nếu được ăn với cháo trắng càng ngon.

Lũ về cộng với những cơn mưa, bão làm nước sông dâng cao mang theo phù sa vào những ruộng vườn và cũng mang theo con cá bống trứng căng tròn trong mùa nước son mà mỗi năm chỉ có một vụ.

Có người chợt hỏi ăn được mùa này, liệu có còn được thưởng thức sản vật mùa nước son của những năm sau khi mà lũ ngày càng thưa vắng và mùa nước son cùng con cá bống trứng liệu đến hẹn có quay về? Rồi chợt nhớ bài hát “Chín dòng sông hò hẹn” của cố nhạc sĩ Trúc Phương với những ca từ về mùa nước nổi, về dòng sông Cửu Long cùng nỗi nhớ khôn nguôi về ơ cá kho quê mẹ: “…

Qua bờ bãi mùa điên điển trổ/Bông vàng mơ nhớ quá nồi kho/Quê nuôi khôn mớm từng hạt cơm/Nếu có khi giận hờn/Thì quê vẫn là tình quê…”

Với tôi mùa nước son sẽ vẫn mãi còn. Nước son như màu hồng của hạnh phúc dù biết rằng hạnh phúc vốn mong manh!

Bài, ảnh: TRẦN THẮNG