Thịt trâu kho rệu

Trong bài viết "Cuộc tổng tiến công và nổi dậy ở huyện Tam Bình Xuân 1968", tác giả Nguyễn Tuấn Kiệt có viết: "Ngoài chiến đấu, Tam Bình còn bảo đảm tốt hậu cần và phục vụ chiến đấu. Huyện đã đưa hàng ngàn dân công có cả ghe máy phục vụ tiếp lương, tải đạn, chuyển thương binh. 

[links(left)]

Trong bài viết “Cuộc tổng tiến công và nổi dậy ở huyện Tam Bình Xuân 1968”, tác giả Nguyễn Tuấn Kiệt có viết: “Ngoài chiến đấu, Tam Bình còn bảo đảm tốt hậu cần và phục vụ chiến đấu. Huyện đã đưa hàng ngàn dân công có cả ghe máy phục vụ tiếp lương, tải đạn, chuyển thương binh.

Thịt trâu kho rệu

Mỗi ngày huyện cung cấp thêm 5.000 đòn bánh tét, từ 3 đến 7 con trâu bò, 400 lít xăng…” (sách “Vĩnh Long tổng tiến công và nỗi dậy mùa xuân Mậu Thân 1968”- NXB Quân đội nhân dân). Chi tiết “mỗi ngày huyện cung cấp thêm từ 3 đến 7 con trâu bò” gợi cho tôi nhớ lại nhiều kỷ niệm thời chiến tranh chống Mỹ đó là món thịt trâu kho rệu. Món này ăn với chuối chát, khế chua, ngò gai, rau om, rau thơm… rất tuyệt.

Món thịt trâu kho rệu chế biến không khó, tuy nhiên, nếu ai ăn món này vào dịp lễ tết thì có thể nói rằng “ăn sang”. Vì hiện nay loại thịt heo đùi nạc để kho rệu giá khoảng 80.000- 90.000 đ/kg, trong khi đó thịt trâu đùi nạc dùng để kho rệu giá phải gấp 3 lần thịt heo đùi nạc, tức là khoảng 240.000 đến 270.000 đ/kg. Như vậy, nếu mua 2kg thịt trâu kho rệu giá cũng khoảng 500.000đ.

Trước 30/4/1975, gia đình tôi ở xã Hòa Hiệp (Tam Bình). Đây là vùng giải phóng nên vào những lúc bộ đội mở chiến dịch tấn công vào đồn bót giặc và chuẩn bị chiến dịch Tổng tấn công 30/4/1975, dân vui mừng hay có lệ “hiến trâu”. Hiến trâu là việc làm hào hiệp của nông dân vùng giải phóng. Họ phấn khởi cho bộ đội 1 con trâu để khao quân trước khi ra trận hay đánh thắng quân thù trở về hoặc hiến trâu để bộ đội ăn tết. Trâu được các mẹ chiến sĩ, các chị em chế biến món ăn để đãi bộ đội… Lúc đó tôi mới hơn 10 tuổi, ở nhà của cô Ba tôi. Cô Ba là mẹ chiến sĩ nên nhà bà cũng là nơi chế biến các món trâu. Trong các món ăn đó có món trâu kho rệu là tôi thích nhất. Vì vậy, hàng năm khi xuân về tết đến, nhớ về kỷ niệm cũ, tôi hay đi tìm mua thịt trâu về cho vợ chế biến món trâu kho rệu.

Món trâu kho rệu chế biến không khó nhưng phải biết bí quyết thì kho mới ngon tuyệt. Nồi kho rệu này nhiều hay ít tùy vào nhu cầu của người thực hiện. Nồi kho rệu nếu muốn ngon phải có khoảng 50% là thịt đùi nạc, 40% là thịt sườn và 10% là nạm. Nếu chỉ kho nạc thì nồi thịt không béo. Nồi kho trong gia đình thường cần khoảng 2kg thịt trâu là đủ. Thịt xắt ra ướp bột ngọt, đường, 3 trái ớt sừng trâu chín đỏ và tỏi giã nhỏ. Ướp thịt xong khoảng 2 giờ là bắt đầu kho. Phải kho bằng nước dừa, nấu nước dừa cho sôi mới cho thịt vào và kho đến khi mềm thịt vừa ăn thì nêm ước mắm biển, bột nêm và kho thêm khoảng 30 phút cho thịt thấm mặn. Thịt trâu kho bị teo và lâu mềm, vì vậy nếu kho bếp than hồng, than đước phải mất 3- 4 giờ, nếu kho bằng bếp gas phải kho cho sôi khoảng 30 phút xong tắt lửa và để nguội, sau đó bắt lửa kho lại thì thịt mới mềm được. Mỗi lần ăn trong mấy ngày tết thì hâm lại cho sôi.

Thịt trâu kho rệu ngày xưa các mẹ các chị đãi bộ đội xưa chỉ ăn với chuối chát, khế và ngò om, ngò gai… Ngày nay, ngoài các loại rau trên còn có rau thơm, tía tô, húng nhủi… làm cho món ăn thêm ngon và nhiều hương vị hơn. Món thịt trâu kho rệu hiện nay chưa phổ biến do nhiều người chưa biết cách ăn, tuy nhiên ai đã có ăn thì ghiền, vì thịt trâu kho rệu bằng nước dừa ăn ngon mà không ngán, thịt trâu tính hàn, sớ thịt to dài và có vị ngọt. Đây là món ngon, bổ và người ăn ít bị mỡ máu hơn món thịt heo kho rệu.

Bài, ảnh: VĂN KIM KHANH