KHI BỘ MÁY TINH GỌN, LÒNG DÂN THÊM VỮNG TIN

Kỳ 2: Kiến tạo nền hành chính phục vụ

Kỳ 1: Bước chuyển mình mang hiệu quả tích cực

Sau khi mô hình chính quyền địa phương 2 cấp vận hành đồng loạt, Trung ương tiếp tục “siết chặt kỷ luật, mở đường thi hành” bằng những chỉ đạo cụ thể, trực diện các “nút thắt” ở cơ sở.

Kết luận số 186-KL/TW (29/8/2025) và Công điện số 111 của Thủ tướng (17/7/2025) không chỉ nêu định hướng mà còn giao việc đến cùng, đặt trách nhiệm người đứng đầu, yêu cầu liên thông phần mềm, số hóa hồ sơ, đầu tư thiết bị công nghệ thông tin (CNTT) cho cấp xã, chuẩn hóa quy trình “một cửa”.

Từ tầm nhìn chiến lược, bức tranh ở cơ sở hiện lên rõ nét qua những con số, việc làm, kiến nghị cụ thể- nơi “hành chính quản lý” đang chuyển thành “hành chính phục vụ”, lấy sự hài lòng của người dân làm thước đo.

Cán bộ công chức cấp xã được thường xuyên bồi dưỡng, tập huấn đáp ứng nhu cầu nhiệm vụ mới.

Khối lượng công việc tăng

Sau hợp nhất 3 xã (Trung Nghĩa, Trung Thành Đông, Trung Ngãi), bộ máy hành chính xã Trung Ngãi được sắp xếp gọn, phân công rõ việc, giảm đầu mối trung gian; Trung tâm Phục vụ hành chính công xã vận hành, hồ sơ được tiếp nhận- xử lý tập trung tại một đầu mối, rút ngắn thủ tục, giảm thời gian đi lại cho người dân; tiến độ giải quyết thủ tục hành chính cơ bản đúng quy định.

Anh Nguyễn Tuấn Kiệt, người dân đến làm thủ tục tại xã Trung Ngãi, chia sẻ: “Tôi thấy hồ sơ được giải quyết nhanh, nhân viên hướng dẫn tận tình, chu đáo, giúp người dân yên tâm và tiết kiệm được thời gian”.

Quan trọng hơn, “hành chính phục vụ” ở Trung Ngãi được đo bằng số liệu. Đến 8/9/2025, trung tâm quản lý 403 thủ tục hành chính; từ 1/7-8/9/2025 tiếp nhận 344 hồ sơ (77 trực tiếp, 267 trực tuyến), giải quyết 327 hồ sơ đúng và trước hạn, chỉ 2 hồ sơ trễ do lỗi đồng bộ hệ thống, không có hồ sơ tồn.

Cùng lúc, xã thẳng thắn chỉ rõ “điểm nghẽn”: Thiếu nhân sự kiểm soát thủ tục; cơ sở vật chất chật, thiết bị xuống cấp; phần mềm chưa đồng bộ; tỷ lệ người dân dùng dịch vụ công trực tuyến còn thấp.

Bí thư Đảng ủy xã Trung Ngãi Trần Trung Dũng cho biết, thủ tục gom về một đầu mối, minh bạch tăng lên, người dân nộp- tra cứu- nhận kết quả thuận tiện; xã tiếp thu góp ý của người dân về thủ tục chưa trực tuyến, hỗ trợ người cao tuổi, người ít kỹ năng số- vừa kiến nghị cập nhật phần mềm, vừa duy trì đầu mối hỗ trợ tại trung tâm phục vụ hành chính công.

Tuy nhiên, xã mới bố trí 33/37 biên chế, thiếu 4 vị trí; cơ sở vật chất, phần mềm hộ tịch chưa đủ chức năng; hồ sơ đất đai chưa liên thông với thuế. “Chúng tôi đã báo cáo, đề xuất cấp trên và đang tập trung nguồn lực để khắc phục, nhằm nâng cao chất lượng phục vụ Nhân dân trong thời gian tới”, ông Dũng cho biết.

Ông Trần Trung Dũng cho rằng, để mô hình chính quyền địa phương 2 cấp phát huy hiệu quả, điều quan trọng trước hết là “sớm hướng dẫn chi tiết về vị trí việc làm, tiêu chuẩn chức danh, phân cấp quản lý cho chính quyền 2 cấp để xã hoàn tất công tác tuyển dụng, bố trí nhân sự và tổ chức thực hiện nhiệm vụ”.

Ông cũng kiến nghị Trung ương, tỉnh tiếp tục hỗ trợ kỹ thuật, đẩy nhanh kết nối và hiệu chỉnh phần mềm hộ tịch điện tử, liên thông hồ sơ đất đai với hệ thống thuế; tổ chức các lớp đào tạo ngắn hạn về kiểm tra- giám sát, quản lý đất đai, quy hoạch, chuyển đổi số… để nâng cao trình độ cho cán bộ sau sắp xếp.

Xã Quới An sau sáp nhập còn thiếu 6 biên chế so với quy định trong khi khối lượng công việc tăng mạnh; một số nhiệm vụ xử lý chưa kịp thời do quản lý, điều hành có lúc chưa thật sự quyết liệt, phối hợp giữa các ngành chưa chặt, triển khai ở cơ sở chưa đồng bộ; cơ sở vật chất chưa được nâng cấp, ảnh hưởng hiệu quả hoạt động.

Theo Chủ tịch UBND xã Quới An- Nguyễn Văn Móm Em, đây là những “điểm cứng” cần hỗ trợ mục tiêu, nguồn lực và thời hạn khắc phục cụ thể, tránh dàn trải.

Trong khi đó, xã Nhơn Phú, sau sáp nhập, đội ngũ cơ bản đáp ứng yêu cầu, nhưng địa bàn rộng với 23 ấp, dân số đông, khối lượng việc tăng, áp lực với cán bộ rất lớn.

Bí thư Đảng ủy xã- Nguyễn Huỳnh Thu, nêu rõ: “Để phục vụ người dân tốt hơn, chúng tôi rất cần sự hỗ trợ từ cấp trên trong đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, kỹ năng quản lý và kỹ năng số; đồng thời, đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại cho Trung tâm Phục vụ hành chính công của xã”.

Bà Huỳnh Thu đề nghị: “Bổ sung cán bộ quản lý chuyên ngành còn thiếu- nhất là giáo dục- đào tạo- công việc rất nặng nề; nhanh chóng hoàn thiện khung pháp lý phù hợp đặc thù từng ngành, địa phương; nâng cấp hạ tầng CNTT, sớm khắc phục bất cập chuyển đổi số; có cơ chế đãi ngộ hợp lý để giữ chân cán bộ trẻ, cán bộ giỏi gắn bó cơ sở”.

Tháo gỡ “điểm nghẽn”

Đằng sau quyết tâm tinh gọn bộ máy là những thách thức. Đó không chỉ đơn thuần là cắt giảm đầu mối, mà còn là đổi mới cách vận hành, sắp xếp lại nguồn lực, và quan trọng hơn là tạo lập cơ chế minh bạch, thuận tiện để người dân và doanh nghiệp cảm nhận rõ sự thay đổi.

Đảng ủy xã Trung Ngãi họp bổ sung, kiện toàn ban chấp hành.

Ghi nhận nỗ lực vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; đồng thời phân công rõ, yêu cầu các cơ quan Trung ương- đặc biệt Đảng ủy Chính phủ- phối hợp chặt chẽ với địa phương để tháo gỡ vướng mắc, Ban Bí thư đã ban hành Kết luận số 186-KL/TW, ngày 29/8/2025.

Trọng tâm là tích hợp- liên thông phần mềm, bố trí nguồn lực số hóa hồ sơ, đầu tư thiết bị CNTT thiết yếu cho cấp xã; triển khai tổ công tác xuống cơ sở, xây dựng hướng dẫn trực tuyến chi tiết, bồi dưỡng kỹ năng cho cán bộ; thống nhất khung giá đất sau sáp nhập để phục vụ giải phóng mặt bằng, phát triển kinh tế- xã hội.

Kết luận cũng yêu cầu người đứng đầu các ban, bộ, ngành trực tiếp tham mưu, xử lý vướng mắc pháp luật, báo cáo sơ kết phân cấp, phân quyền sau 2 tháng để kịp thời điều chỉnh; hoàn thành điều chỉnh biên chế, chuyển đổi công năng trụ sở dôi dư, ưu tiên đầu tư thiết bị CNTT cho cấp xã; ban hành quy định tinh giản văn bản, hội họp, chuẩn hóa hoạt động cơ sở trong tháng 9/2025. Sợi chỉ đỏ xuyên suốt là kiến tạo nền quản trị công hiện đại, kỷ cương, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ.

Trước đó, ngày 17/7/2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính ký Công điện số 111 chỉ rõ 4 nhóm nút thắt cần gỡ ngay: Hạ tầng kỹ thuật yếu; dữ liệu chưa đồng bộ; nhân lực- quy trình chưa thống nhất; “cò giấy tờ” gây phiền hà.

Thủ tướng nhấn mạnh: “Phải đặt lợi ích của người dân lên hàng đầu. Cán bộ nào gây phiền hà, nhũng nhiễu thì xử lý nghiêm. Cơ quan nào để gián đoạn dịch vụ công thì người đứng đầu phải chịu trách nhiệm trước Chính phủ”.

Công điện giao việc chi tiết: bảo đảm VNeID vận hành 24/7; khắc phục lỗi hệ thống dịch vụ công trước 20/7/2025; chuẩn hóa điểm tiếp nhận- trả kết quả thủ tục hành chính cấp xã để người dân “đến đâu cũng được phục vụ thuận tiện”. Tinh thần là quyết liệt, không để mô hình mới chững lại bởi vấn đề cũ.

Nhằm nắm tình hình triển khai thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế- xã hội sau thời gian vận hành bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp, UBND tỉnh đã tổ chức nhiều đoàn làm việc tại các xã trong tỉnh.

Tại xã Quới An, bà Nguyễn Thị Quyên Thanh- Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cho biết, việc triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp tại các xã trên địa bàn tỉnh, cũng như tình hình chung của cả nước, bên cạnh những thuận lợi, tiềm năng và cơ hội, cũng đặt ra áp lực rất lớn.

Thực tế cho thấy khối lượng công việc hiện nay của chính quyền xã rất nhiều. Hầu hết các xã đều phản ánh rằng khối lượng công việc lớn hơn nhiều so với số lượng cán bộ, công chức hiện có. Trước đây, phần lớn nhiệm vụ thuộc thẩm quyền UBND huyện, nhưng nay đã chuyển giao về xã, với trên 1.000 đầu việc.

Bài, ảnh: CAO HUYỀN

(Còn tiếp)