KHI BỘ MÁY TINH GỌN, LÒNG DÂN THÊM VỮNG TIN

Kỳ 1: Bước chuyển mình mang hiệu quả tích cực

Cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy, sắp xếp lại đơn vị hành chính, vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, không chỉ là thay đổi về cơ cấu tổ chức mà còn là đổi mới tư duy lãnh đạo, phương thức quản trị lấy phục vụ Nhân dân làm trung tâm.

Qua gần 3 tháng triển khai thực hiện ở tỉnh đã đạt những kết quả bước đầu, nhiều cách làm sáng tạo từ cơ sở. Bên cạnh đó, còn một số vấn đề cần tiếp tục tháo gỡ để nâng cao hiệu quả, phục vụ người dân ngày càng tốt hơn.

Công chức cấp xã được Sở KH-CN tập huấn chuyển đổi số trong quá trình thực hiện sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Tinh gọn để phục vụ tốt hơn

Từ ngày 1/7/2025, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đi vào hoạt động, giúp giảm chồng chéo, rút ngắn thủ tục, nâng cao trách nhiệm công vụ và tiết kiệm ngân sách.

Đây là bước đi tất yếu của phát triển, nhằm xây dựng bộ máy gọn nhẹ, hiệu quả, phục vụ Nhân dân tốt hơn; đồng thời tạo không gian phát triển, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ và năng lực cạnh tranh quốc gia.

Đặt người dân vào vị trí trung tâm phục vụ là tinh thần xuyên suốt của các nghị quyết về sắp xếp tổ chức bộ máy. Nghị quyết số 268/NQ-CP xác định việc vận hành chính quyền địa phương 2 cấp là một “cuộc cách mạng về tổ chức bộ máy”, đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, sự thống nhất về nhận thức và quyết liệt trong hành động.

Quy trình tiếp nhận- giải quyết thủ tục hành chính được chuẩn hóa; ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số giúp giảm thời gian, chi phí đi lại cho người dân.

Từ ngày 1/6-23/8/2025, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật được ban hành, bổ sung kịp thời, tạo hành lang thể chế cần thiết; cơ quan chuyên môn được kiện toàn; bộ máy cấp xã được thu gọn, nâng chất, hướng tới mục tiêu hiệu lực, hiệu quả, minh bạch.

Chỉ trong thời gian ngắn, 34 tỉnh, thành tiếp nhận 6,5 triệu hồ sơ, trên 73% thực hiện trực tuyến; đã trả kết quả 80% hồ sơ, trong đó 72% đúng và trước hạn- những con số biết nói phản ánh quyết tâm chính trị và năng lực tổ chức thực hiện ở các cấp.

Tinh thần đổi mới ấy được nhấn mạnh trong phát biểu của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm: Tổ chức chính quyền 2 cấp ở đô thị lớn không chỉ là sự kiện hành chính mà là bước chuyển mang tính chiến lược, tạo khuôn khổ để hình thành các trung tâm tài chính, sản xuất, logistics, đổi mới sáng tạo tầm khu vực; mỗi cán bộ được giao trọng trách là để phục vụ Nhân dân tốt hơn, gần dân hơn.

Mô hình chính quyền địa phương 2 cấp- một dấu mốc quan trọng trong lịch sử quản trị quốc gia. Cải cách thủ tục hành chính lấy sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp làm thước đo.

Tỷ lệ hồ sơ trực tuyến cao, tiến độ giải quyết đúng và trước hạn ở nhiều địa phương cho thấy sự chuyển biến thực chất từ “hành chính quản lý” sang “hành chính phục vụ”, từ tác phong “xin- cho” sang “phục vụ- trách nhiệm- minh bạch”.

Đây là kết quả của sự thống nhất ý chí, đồng lòng hành động, kiên trì phương châm “nói đi đôi với làm” và kỷ luật thực thi.

Bên cạnh đó, quá trình tinh gọn bộ máy còn đối mặt không ít thách thức: Nguồn nhân lực sau sắp xếp cần được bồi dưỡng để đáp ứng yêu cầu mới; hạ tầng số phải được đầu tư đồng bộ từ tỉnh đến cơ sở; kỷ luật, kỷ cương hành chính cần tiếp tục siết chặt, loại bỏ tâm lý né tránh, đùn đẩy; thói quen làm việc cũ phải được thay bằng văn hóa phục vụ, tác phong chuyên nghiệp, chuẩn mực giao tiếp công vụ.

Tổ chức bộ máy gần dân, sát dân

Đối với tỉnh, đã khẩn trương sắp xếp đơn vị hành chính theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, đảm bảo đúng quy định pháp luật, tiêu chuẩn diện tích, dân số và điều kiện tự nhiên- xã hội; đồng thời coi trọng chiều sâu chất lượng hoạt động sau sắp xếp.

Chỉ cần quét là có thông tin đầy đủ- trải nghiệm thuận tiện, minh bạch, thân thiện.

Tỉnh tập trung kiện toàn, bổ sung 364 cấp ủy cấp xã; giải quyết dứt điểm chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động bị tác động theo Nghị định số 178/2024/NĐ-CP và 67/2025/NĐ-CP; làm tốt công tác chính trị tư tưởng, tạo đồng thuận trong nội bộ và Nhân dân.

Nhờ đó, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ổn định; các lĩnh vực an sinh, người có công, bảo trợ xã hội, việc làm, văn hóa, giáo dục, y tế được chăm lo chu đáo.

Các chỉ số kinh tế- xã hội chuyển biến tích cực: Chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 8 tăng 4,5% so tháng trước; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tháng 8 đạt 18.700 tỷ đồng; du lịch khởi sắc; đời sống đồng bào dân tộc thiểu số, nhất là đồng bào Khmer, cơ bản ổn định.

Điểm sáng dễ nhận thấy nhất của cải cách là sự thay đổi ở những nơi “gần dân nhất”. Tại xã Nhơn Phú, Đảng ủy đã kiện toàn bộ máy theo hướng tinh gọn, rõ chức năng- trách nhiệm; tầng nấc trung gian được rút ngắn, quyết định hành chính nhanh gọn, thống nhất.

Quy trình tiếp nhận- giải quyết thủ tục hành chính được chuẩn hóa; ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số giúp giảm thời gian, chi phí đi lại cho người dân; sự phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị đồng bộ, hạn chế chồng chéo.

Bà Nguyễn Huỳnh Thu- Bí thư Đảng ủy xã, khẳng định: “Nhờ phân định rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, “nhiệm vụ chính trị, phát triển kinh tế- xã hội, bảo đảm quốc phòng- an ninh” được triển khai hiệu quả hơn”.

Theo ông Lê Khắc Cường- Phó Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Nhơn Phú, trong thời gian qua, xã đã tiếp nhận 2.220 hồ sơ thủ tục hành chính; trong đó có hơn 2.000 hồ sơ trực tuyến. Kết quả đã giải quyết hơn 2.200 hồ sơ đúng và trước hạn, đạt tỷ lệ 99,5%; còn 12 hồ sơ đang giải quyết trong hạn, chiếm 0,5%; không có hồ sơ trễ hạn.

“Đặc biệt, kết quả 8 chỉ số phục vụ người dân, doanh nghiệp trong thực hiện thủ tục hành chính và cung cấp dịch vụ công đạt 89,02 điểm, xếp loại Tốt, đứng thứ 3/124 xã, phường”- ông Lê Khắc Cường, phấn khởi nói.

Đang công chứng hồ sơ tại xã Nhơn Phú, anh Nguyễn Huỳnh Tiến Đạt- một công dân trẻ của xã cho biết khi đến Trung tâm Phục vụ hành chính công, ngoài cán bộ hướng dẫn, có mã QR cung cấp quy trình, giấy tờ cần thiết; chỉ cần quét là có thông tin, biểu mẫu đầy đủ- trải nghiệm thuận tiện, minh bạch, thân thiện. Những chi tiết tưởng nhỏ ấy lại chính là “thước đo” niềm tin: Người dân cảm nhận được sự thay đổi bằng trải nghiệm thực tế mỗi lần đến với chính quyền.

Có thể thấy, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp ở tỉnh đã mang lại hiệu quả tích cực, rõ nét. Cán bộ và người dân đều kỳ vọng, tin tưởng đây là bước chuyển mình lịch sử, có ý nghĩa lớn đối với cải cách hành chính của bộ máy tổ chức, gần dân hơn, thuận lợi hơn, tốt hơn.

“Tinh gọn- mạnh- hiệu năng- hiệu lực- hiệu quả” không chỉ là khẩu hiệu mà là quá trình sắp xếp đơn vị hành chính đến kiện toàn cấp ủy, từ chuẩn hóa quy trình đến số hóa dịch vụ công, từ đồng thuận trong nội bộ đến sự hài lòng của người dân- mọi nỗ lực đang hướng về mục tiêu: phục vụ Nhân dân tốt hơn.

Dĩ nhiên, chặng đường phía trước còn nhiều việc phải làm. Bài học từ cơ sở cho thấy cải cách cần đi vào thực chất, đúng việc dân cần. Khi cán bộ gần dân, quy trình minh bạch, công nghệ đơn giản- tiện ích, thì niềm tin được bồi đắp. Đoàn kết, quyết tâm tất cả “cùng một ý chí, một hành động và một niềm tin thắng lợi” để toàn hệ thống chính trị tiếp tục bứt phá.

Bài, ảnh: CAO HUYỀN

(Còn tiếp)