Những quyết sách của Quốc hội tháo gỡ điểm nghẽn đưa đất nước phát triển

Trong các kỳ họp Quốc hội năm 2025, Quốc hội đã thông qua những quyết sách quan trọng. Đặc biệt, việc sửa đổi Hiến pháp mở ra cuộc cải cách thể chế sâu sắc, tăng cường phân cấp, trao quyền cho địa phương, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

Xây dựng nông thôn mới hiện đại, giàu đẹp, bản sắc
Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế -xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2026-2035 được thông qua với mục tiêu tổng quát là xây dựng nông thôn mới hiện đại, giàu đẹp, bản sắc, bền vững, gắn với đô thị hóa và thích ứng biến đổi khí hậu. Chương trình thực hiện trong phạm vi cả nước, ưu tiên xã, thôn đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng an toàn khu, vùng biên giới và hải đảo. Tổng nguồn vốn ngân sách Nhà nước bố trí cho chương trình khoảng 423.000 tỷ đồng.

Giải trình trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) Trần Đức Thắng cho hay, chủ trương tích hợp ba chương trình thành một chương trình thể hiện quyết tâm của Chính phủ, thực hiện mục tiêu của Đảng và Nhà nước làm cho người dân có cuộc sống ấm no, hạnh phúc, đặc biệt là vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Bộ trưởng Bộ NN&MT cho biết, việc tích hợp không làm giảm chính sách, không thu hẹp phạm vi hỗ trợ mà tạo điều kiện tập trung và ưu tiên hơn cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi khu vực lõi nghèo của cả nước.

"Chính phủ cam kết tổ chức thực hiện Chương trình quyết liệt, hiệu quả, nhằm góp phần vào mục tiêu của Đảng và Nhà nước là nâng cao đời sống nhân dân, đặc biệt là vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi", Bộ trưởng Bộ NN&MT khẳng định.

Đại biểu Quốc hội tại phiên họp tại hội trường sáng 11/12/2025 (Ảnh: Quốc hội)

Gỡ những nút thắt trong quá trình phát triển năng lượng

Nghị quyết về cơ chế, chính sách phát triển năng lượng quốc gia giai đoạn 2026-2030 đưa ra khuôn khổ pháp lý cấp bách nhằm giải quyết những vướng mắc lớn trong công tác quy hoạch, triển khai dự án năng lượng và phát triển thị trường điện cạnh tranh.

Đại biểu Nguyễn Thị Lan (đoàn Hà Nội) cho rằng, nghị quyết này hết sức cấp thiết và mang tính nền tảng, đặc biệt trong bối cảnh hiện nay, vì 3 lý do chính: Thứ nhất, hệ thống điện đang là nút thắt đối với nông nghiệp công nghệ cao, chế biến, logistics và nghiên cứu khoa học, nhiều vùng sản xuất lớn thiếu công suất và lưới điện chưa ổn định; Thứ hai, Việt Nam đang thực hiện mạnh mẽ các cam kết net zero và yêu cầu môi trường như cơ chế carbon của EU đòi hỏi nguồn năng lượng sạch, minh bạch và ổn định hơn; Thứ ba, nhiều dự án truyền tải năng lượng, tái tạo điện gió ngoài khơi và khí thiên nhiên hóa lỏng đang chờ cơ chế, nếu không tháo gỡ kịp thời sẽ ảnh hưởng tới thu hút đầu tư và tăng trưởng.

Theo Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên, việc ban hành nghị quyết là phù hợp, thiết thực, nhằm triển khai cụ thể hóa Nghị quyết 70 của Bộ Chính trị về phát triển năng lượng quốc gia trong giai đoạn tới, đồng thời giải quyết được những điểm nghẽn, nút thắt trong quá trình phát triển năng lượng, có ý nghĩa đặc biệt, mang tính chất mở để thực hiện quy hoạch điện VIII cũng như cam kết của Việt Nam đạt trung hòa carbon vào năm 2050. Nghị quyết được xây dựng trên cơ sở thực tiễn của các địa phương, doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế, với mục tiêu cao nhất là bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, đáp ứng yêu cầu tăng trưởng 2 con số trong giai đoạn tới như Quốc hội đã quyết nghị.

Tái cấu trúc mạng lưới hàng không theo mô hình đa trung tâm

Theo Nghị quyết về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng Cảng Hàng không quốc tế Gia Bình, sân bay quốc tế Gia Bình đặt tại Bắc Ninh có tổng vốn đầu tư khoảng 196.378 tỷ đồng. Sân bay được đầu tư theo các chuẩn mực quốc tế, trở thành cảng hàng không thông minh, xanh, bền vững, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, phục vụ khai thác lưỡng dụng, đảm bảo hoạt động an ninh - quốc phòng và các sự kiện đối ngoại quan trọng.

Đại biểu Nguyễn Thị Lan (đoàn Hà Nội) cho rằng, việc Chính phủ đề xuất xây dựng Cảng Hàng không quốc tế Gia Bình là bước đi chiến lược, có tính đột phá, góp phần tái cấu trúc mạng lưới hàng không vùng Thủ đô theo mô hình "trung tâm kép", tạo cực tăng trưởng mới để thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp, logistics, thương mại điện tử, du lịch, dịch vụ. Ngoài ra, nó còn có ý nghĩa quan trọng trong bảo đảm quốc phòng, an ninh và phục vụ các sự kiện đối ngoại lớn của đất nước.

Chiều 11/12/2025, bế mạc kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV (Ảnh: Quốc hội)

Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (đoàn TP.HCM) cho rằng, việc xây dựng sân bay mới này có ý nghĩa quan trọng góp phần phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, bảo đảm quốc phòng, an ninh. Dự án là cú huých lớn phá vỡ điểm nghẽn về năng lực vận tải hàng không; giảm tải cho các cảng hàng không trong khu vực; tạo động lực mới thu hút đầu tư, thúc đẩy du lịch, thương mại; phát triển các vùng lân cận với các ngành công nghiệp, dịch vụ chất lượng cao…

Trước đó, giải trình trước Quốc hội, Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết, dự án là quyết sách chiến lược, có tính đột phá trong tái cấu trúc mạng lưới hàng không vùng Thủ đô. Sân bay Gia Bình sẽ góp phần chia tải cho Nội Bài, đồng thời tái cấu trúc mạng lưới hàng không theo mô hình đa trung tâm.

Đường bộ cao tốc Vinh - Thanh Thủy kết nối Đông Tây

Nghị quyết về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Vinh - Thanh Thủy nêu rõ, mục tiêu đầu tư dự án nhằm xây dựng tuyến giao thông Đông - Tây hiện đại, đồng bộ, đáp ứng nhu cầu vận tải, tạo động lực và không gian phát triển mới; kết nối Thủ đô Hà Nội với thành phố Vientiane (Lào) và kết nối với tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía đông, đường Hồ Chí Minh; nâng cao năng lực cạnh tranh, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội vùng, liên vùng và quốc tế. Quốc hội quyết nghị tổng mức đầu tư sơ bộ dự án khoảng 23.940,34 tỷ đồng.

Đại biểu Trần Nhật Minh (đoàn Nghệ An) cho rằng, đường bộ cao tốc này có ý nghĩa trên cả 3 phương diện: đối ngoại, bảo đảm quốc phòng, an ninh và thúc đẩy phát triển kinh tế. Về đối ngoại, dự án cao tốc Vinh - Thanh Thủy là tuyến đường bộ cao tốc đầu tiên và là một thành phần quan trọng của tuyến đường cao tốc nối liền thủ đô Viên Chăn của nước bạn Lào với Thủ đô Hà Nội, có ý nghĩa về đối ngoại Nhà nước, đối ngoại nhân dân và đối ngoại quốc phòng, an ninh. Tuyến đường cao tốc này cũng rất quan trọng về quốc phòng, an ninh khu vực biên giới Việt - Lào, giúp tăng cường an ninh biên giới và có ý nghĩa chiến lược đặc biệt về tính lưỡng dụng cao trong thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội vùng biên, củng cố thế trận quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân và biên phòng toàn dân. Đồng thời, tuyến đường này mở ra cơ hội phát triển cho hành lang kết nối Đông Tây trong khu vực Lào, đông bắc Thái Lan, Myanmar, giúp phát huy tiềm năng phát triển kinh tế - xã hội ở khu vực Bắc Trung bộ của Việt Nam.

Đại biểu Quốc hội biểu quyết thông qua nhiều luật chiều ngày 10/12/2025 (Ảnh: Quốc hội)

Đối với tỉnh Nghệ An, tuyến đường cao tốc Vinh - Thanh Thủy chủ yếu đi qua các xã thuộc miền tây xứ Nghệ, nơi còn rất nhiều khó khăn, thu nhập bình quân đầu người đang thấp hơn rất nhiều so với mức bình quân của cả nước. Vì vậy, việc hình thành tuyến đường này sẽ tạo một nền tảng hạ tầng quan trọng để thúc đẩy hình thành và phát triển Khu kinh tế cửa khẩu Thanh Thủy, tạo tiền đề cho sự phát triển trong khu vực lân cận, giúp người dân có điều kiện kết nối giao thương hàng hóa, phát triển du lịch, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân.

Sửa đổi Hiến pháp khởi đầu cho cuộc cách mạng sâu sắc về thể chế
Trước đó tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đã thông qua nhiều quyết sách mang tính lịch sử. Cụ thể Quốc hội đã thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Hiến pháp 2013 với 470/470 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành. Cùng với đó, Quốc hội thông qua Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) và Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành 34 nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã. Những bước đi này đảm bảo cơ sở pháp lý đồng bộ để cả nước thực hiện thống nhất mô hình chính quyền địa phương hai cấp, chính thức đi vào hoạt động từ ngày 1/7/2025.

Trước khi nghị quyết sửa đổi bổ sung một số điều của Hiến pháp được thông qua, trình bày trước Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định khẳng định: "Nghị quyết sửa đổi bổ sung một số điều của Hiến pháp nước CHXHCN Việt Nam được Quốc hội thông là dấu ấn lịch sử có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, khởi đầu cho cuộc cách mạng sâu sắc về thể chế, thể hiện tư duy đổi mới, cách mạng trong tổ chức hệ thống chính trị và quản trị quốc gia; là cơ sở hiến định cho việc thực hiện thắng lợi chủ trương của Đảng và Nhà nước, sự đồng tình ủng hộ của nhân dân về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, tạo nền tảng để kiến tạo một nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, người dân hạnh phúc, yên vui".

Cũng tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội xem xét, thông qua Nghị quyết về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Quy Nhơn - Pleiku; Nghị quyết về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường vành đai 4 TP.HCM; Nghị quyết về điều chỉnh chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu (giai đoạn 1).

Tại kỳ họp bất thường lần thứ 9, Quốc hội đã xem xét, thông qua Nghị quyết về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng; Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển mạng lưới đường sắt đô thị tại thành phố Hà Nội, TP.HCM, Nghị quyết về các cơ chế, chính sách đặc biệt đầu tư xây dựng nhà dự án điện hạt nhân Ninh Thuận…

Có thể khẳng định, những quyết sách quan trọng được Quốc hội thông qua năm 2025 không chỉ giải quyết những vấn đề cấp bách trước mắt mà còn định hình tầm nhìn phát triển dài hạn cho đất nước. Với tư duy đổi mới, cách làm đột phá và hành lang pháp lý ngày càng hoàn thiện, các chương trình, dự án trọng điểm sẽ tạo động lực lan tỏa mạnh mẽ, góp phần nâng cao đời sống nhân dân, củng cố quốc phòng - an ninh, thúc đẩy tăng trưởng nhanh và bền vững, đưa Việt Nam bước vào giai đoạn phát triển mới vững chắc và toàn diện.

Theo Minh Thư/VOV.VN