50 năm quan hệ Việt Nam - New Zealand: Khởi đầu kỷ nguyên hợp tác mới, nâng tầm cao phát triển

Nhân kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và New Zealand (19/6/1975 – 19/6/2025), Đại sứ Việt Nam tại New Zealand Phan Minh Giang đã dành cho phóng viên TTXVN tại châu Đại Dương cuộc trả lời phỏng vấn về sự kiện trọng đại này.

Đại sứ Việt Nam tại New Zealand Phan Minh Giang. Ảnh: TTXVN phát

 Dưới đây là nội dung cuộc phỏng vấn:

Quan hệ Việt Nam - New Zealand tiếp tục phát triển mạnh mẽ, đi vào chiều sâu và thực chất trên mọi lĩnh vực. Minh chứng cụ thể và mới nhất là hai nước đã nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện vào cuối tháng 2 vừa qua, nhân chuyến thăm của Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon đến Việt Nam. Đại sứ có thể điểm lại một số thành tựu nổi bật của mối quan hệ hợp tác trong 50 năm qua và đánh giá triển vọng hợp tác trong tương lai?

Cách đây 50 năm, New Zealand là một trong những quốc gia đầu tiên thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam sau ngày đất nước hoàn toàn thống nhất. Trải qua nửa thế kỷ, quan hệ Việt Nam - New Zealand không ngừng được vun đắp, củng cố và ngày càng phát triển, với những bước tiến dài vượt bậc cùng nhiều thành tựu quan trọng.

Việt Nam và New Zealand đã thiết lập quan hệ Đối tác Toàn diện vào năm 2009, Đối tác Chiến lược vào năm 2020 và chính thức trở thành Đối tác Chiến lược Toàn diện vào tháng 2 vừa qua. Quan hệ hai nước không ngừng được tăng cường và mở rộng thông qua duy trì trao đổi đoàn, tiếp xúc cấp cao và các cấp, cũng như triển khai hiệu quả các cơ chế hợp tác song phương. Việt Nam và New Zealand phối hợp chặt chẽ tại các diễn đàn quốc tế và khu vực mà hai nước cùng là thành viên, cùng đóng góp vào việc xử lý hài hòa những thách thức chung ở khu vực và trên thế giới.

Hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư giữa hai nước ngày càng mở rộng, với kim ngạch thương mại hai chiều tăng đều qua các năm, từ 300 triệu USD năm 2009 lên hơn 1,3 tỷ USD hiện nay. Giáo dục, đào tạo là điểm sáng trong hợp tác giữa hai nước. Hơn 600 cán bộ của Việt Nam được đào tạo tiếng Anh và chuyên môn tại New Zealand từ năm 1992 đến nay, hơn 600 suất học bổng của Chính phủ New Zealand đã được trao đến các học sinh, sinh viên Việt Nam.

Bên cạnh đó, New Zealand duy trì Viện trợ Phát triển Chính thức (ODA) ổn định cho Việt Nam; đã và đang triển khai nhiều dự án viện trợ phát triển có ý nghĩa, trong đó có dự án hỗ trợ Việt Nam nâng cao chất lượng một số loại hoa quả như bơ, thanh long và chanh leo; và dự án an toàn đập, đê điều tại các tỉnh miền Trung Việt Nam; đồng thời đẩy mạnh hợp tác với Việt Nam trên nhiều lĩnh vực cùng quan tâm như nông nghiệp, quốc phòng-an ninh, giao thông vận tải, ứng phó biến đổi khí hậu…

Có thể nói, quan hệ hai nước đang bước vào giai đoạn phát triển mạnh mẽ nhất từ trước tới nay. Việt Nam và New Zealand hiện là những đối tác quan trọng hàng đầu của nhau trong khu vực.
Những thành quả tốt đẹp trên xuất phát từ mức độ tin cậy chính trị cao và lòng tin chiến lược ngày

càng được củng cố giữa hai nước, trong đó có quyết tâm chính trị, tình cảm gắn bó chân thành, nồng ấm của lãnh đạo cấp cao hai nước, cũng như tình hữu nghị, sự hiểu biết ngày càng sâu sắc giữa người dân hai nước. Tuy nhiên, còn nhiều dư địa để mở rộng hợp tác giữa hai nước, trong đó nhiều lợi thế, tiềm năng còn chưa được khai thác tối đa, tận dụng hiệu quả, đòi hỏi cần có nỗ lực lớn hơn, hành động mạnh mẽ hơn của cả hai nước để đưa quan hệ Việt Nam - New Zealand tiến thêm những bước tiến mới trong thời gian tới.

Đại sứ cho biết trọng tâm hợp tác mà Việt Nam và New Zealand sẽ thúc đẩy nhằm đưa quan hệ song phương tiếp tục phát triển trong năm 2025 cũng như những năm tiếp theo?

Năm 2025 kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, là thời điểm ý nghĩa không chỉ để Việt Nam và New Zealand cùng nhìn lại chặng đường nửa thế kỷ hợp tác đã qua mà còn cùng nhau đề ra tầm nhìn, định hướng phát triển quan hệ trong 50 năm tới và xa hơn nữa.

Thời điểm kỷ niệm năm 2025 càng có ý nghĩa hơn khi chứng kiến Việt Nam và New Zealand nhất trí nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện. Đây là sự kiện lịch sử, thể hiện niềm tin vững chắc của cả Việt Nam và New Zealand vào tương lai của mối quan hệ song phương, cũng như quyết tâm và mong muốn đưa quan hệ vươn tới tầm cao phát triển mới trong kỷ nguyên hợp tác mới, đáp ứng nguyện vọng của nhân dân hai nước và đóng góp cho hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở mỗi nước, trong khu vực và trên thế giới.

Để triển khai, Việt Nam và New Zealand hiện đang khẩn trương phối hợp xây dựng chương trình hành động nhằm cụ thể hóa các nội hàm của khuôn khổ quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện giữa hai nước với các biện pháp, dự án hợp tác thực chất, góp phần khai thác và phát huy tiềm năng, thế mạnh của hai bên.

Chia sẻ tầm nhìn chung và lợi ích chiến lược đối với hòa bình, hợp tác và phát triển, Việt Nam và New Zealand cần tiếp tục làm sâu sắc hơn quan hệ chính trị, thúc đẩy hợp tác quốc phòng-an ninh thực chất hơn, tăng cường trao đổi đoàn và tiếp xúc cấp cao và các cấp trên các kênh, nâng cao hơn nữa hiệu quả các cơ chế hợp tác song phương. Trong bối cảnh quốc tế và khu vực đang biến chuyển sâu sắc, hai nước cần tăng cường phối hợp, ủng hộ lẫn nhau mạnh mẽ hơn tại các diễn đàn đa phương như các cơ chế liên quan do Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) chủ trì, Liên hợp quốc và các diễn đàn khác.

Là hai nền kinh tế có tính bổ sung cao, đồng thời là thành viên của nhiều hiệp định thương mại tự do quan trọng trong khu vực, Việt Nam và New Zealand cần gắn kết kinh tế chặt chẽ hơn, hợp tác thương mại - đầu tư hiệu quả hơn, phối hợp nỗ lực bứt phá nhằm đạt mục tiêu kim ngạch song phương 3 tỷ USD vào năm 2026. Đồng thời, giáo dục, đào tạo cần tiếp tục là một trụ cột quan trọng của mối quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt Nam - New Zealand, với nhiều chương trình hợp tác, liên kết đào tạo đa dạng và học bổng hấp dẫn, đáp ứng yêu cầu xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao trong bối cảnh phát triển mới.

Bên cạnh đó, việc mở các đường bay thẳng kết nối hai nước sẽ góp phần tạo thuận lợi, thúc đẩy hợp tác kinh tế, đầu tư, giao lưu nhân dân, văn hóa, giáo dục, du lịch, kết nối Việt Nam và New Zealand ngày càng gần gũi, chặt chẽ hơn.

Cùng với nỗ lực củng cố các lĩnh vực hợp tác truyền thống, hai nước đang mở rộng hợp tác sang các lĩnh vực mới, giàu tiềm năng như ứng dụng khoa học công nghệ, cung cấp giải pháp trong bảo vệ môi trường, giảm phát thải, chuyển đổi xanh, nông nghiệp công nghệ cao, phát triển năng lượng tái tạo, ứng phó biến đổi khí hậu, phù hợp với tiềm năng, thế mạnh cũng như đáp ứng nhu cầu của mỗi nước.
Với nền tảng vững chắc được vun đắp trong nửa thế kỷ qua và quyết tâm từ cả hai phía, quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt Nam - New Zealand sẽ tiếp tục phát triển toàn diện hơn, sâu rộng hơn, mang lại lợi ích thiết thực hơn cho nhân dân hai nước, đóng góp tích cực cho hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển thịnh vượng, bền vững tại khu vực.

Về phần mình, Đại sứ quán Việt Nam tại New Zealand sẽ tích cực phối hợp đóng góp xây dựng và triển khai hiệu quả chương trình hành động triển khai Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt Nam - New Zealand thời gian tới, hỗ trợ thúc đẩy trao đổi đoàn và tiếp xúc cấp cao và các cấp trên các kênh, nâng cao hiệu quả các cơ chế hợp tác song phương, kết nối các cơ quan trung ương, bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp với các đối tác New Zealand, góp phần làm sâu sắc hơn hợp tác trên các lĩnh vực hiện có, bao gồm tích cực phối hợp triển khai các hoạt động xúc tiến thương mại, đầu tư hiệu quả, tìm kiếm cơ hội, mở rộng hợp tác sang các lĩnh vực mới, đáp ứng nhu cầu phát triển đất nước.

Chào mừng kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao hai nước, Đại sứ quán Việt Nam tại New Zealand đã lên kế hoạch phối hợp với các cơ quan trong nước và sở tại cùng cộng đồng người Việt tại New Zealand triển khai tổ chức các hoạt động kỷ niệm có ý nghĩa tại nước sở tại trong suốt năm 2025, trong đó có Lễ kỷ niệm 50 năm quan hệ cùng nhiều sự kiện văn hóa, giao lưu nhân dân, kết nối cộng đồng, sinh viên, xúc tiến thương mại - đầu tư…, góp phần thắt chặt hơn nữa quan hệ hữu nghị, hợp tác, tăng cường hơn nữa sự gắn kết, hiểu biết lẫn nhau giữa nhân dân hai nước.

Đại sứ đánh giá như thế nào về vai trò của cộng đồng người Việt trong việc thúc đẩy quan hệ hữu nghị, hiểu biết giữa nhân dân hai nước nói riêng cũng như quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt Nam - New Zealand nói chung?

Cộng đồng người Việt tại New Zealand hiện có hơn 14.000 người. Đại bộ phận kiều bào đều có cuộc sống ổn định, trong đó nhiều người Việt thành công trong các lĩnh vực kinh doanh, nghiên cứu khoa học, làm việc trong cơ quan chính phủ, doanh nghiệp của New Zealand, đặc biệt có người trở thành nghị sĩ của New Zealand.

Trong cộng đồng đã thành lập các hội đoàn, chủ yếu tại các thành phố lớn của New Zealand, hoạt động trong khuôn khổ pháp luật sở tại và nhận được sự hỗ trợ của chính quyền địa phương, phát huy vai trò hạt nhân, lực lượng nòng cốt trong việc quy tụ, xây dựng cộng đồng ngày càng phát triển ổn định và vững mạnh.

Trong những năm qua, cộng đồng người Việt tại New Zealand luôn là cầu nối quan trọng, không thể thiếu, đóng góp tích cực thúc đẩy quan hệ hai nước, gắn kết cộng đồng và các thế hệ người Việt tại New Zealand, vun đắp tình cảm hữu nghị, hợp tác và hiểu biết lẫn nhau giữa người dân New Zealand và Việt Nam.

Bà con kiều bào Việt Nam tại New Zealand, trong đó có nhiều trí thức, chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp Việt kiều, ngày càng hướng về quê hương, đất nước, thể hiện tinh thần gắn kết cũng như mong muốn vun đắp cho sự phát triển mạnh mẽ của quan hệ hai nước. Nhiều hội đoàn người Việt thường xuyên tổ chức các hoạt động văn hóa, ẩm thực, góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc, gắn kết cộng đồng, hướng về đất nước, quê hương.

Xác định công tác người Việt Nam tại New Zealand là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất, Đại sứ quán Việt Nam tại New Zealand sẽ tiếp tục nỗ lực thực hiện tốt nhất vai trò tuyến đầu trong triển khai các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đối với kiều bào, đồng thời tiếp tục thường xuyên trao đổi, đề nghị chính quyền sở tại tạo thuận lợi cho cộng đồng người Việt ổn định cuộc sống, hội nhập tốt vào xã hội sở tại.

Bản thân tôi và các cán bộ, nhân viên Đại sứ quán luôn tâm niệm, coi bà con kiều bào như người thân trong gia đình, sẽ dành nhiều thời gian hơn, trực tiếp gặp gỡ, thường xuyên tiếp xúc, đi đến các địa phương, lắng nghe những ý kiến, tâm tư, nguyện vọng của bà con, tích cực, kịp thời triển khai công tác bảo hộ công dân, hỗ trợ cộng đồng, nỗ lực thực sự trở thành điểm tựa cho bà con trong khó khăn, hoạn nạn.

Bên cạnh đó, Đại sứ quán tiếp tục hỗ trợ công tác phát triển hội đoàn, phát huy truyền thống đoàn kết, tương thân, tương ái, duy trì và phát triển bản sắc văn hóa dân tộc, dạy và học tiếng Việt, khơi dậy niềm tự hào dân tộc, hướng về cội nguồn. Đồng thời, Đại sứ quán tiếp tục vận động kiều bào hưởng ứng, đồng hành và ủng hộ các phong trào quyên góp, từ thiện trong nước, cũng như phát huy vai trò trong việc huy động nguồn lực của kiều bào đóng góp cho sự phát triển đất nước.

Xin trân trọng cảm ơn Đại sứ!

Theo Thanh Tú (TTXVN)