Phó Giáo sư, Tiến sĩ Võ Tiến Trung- Ủy viên Trung ương Đảng, Giám đốc Học viện Quốc phòng cho rằng việc sử dụng lực lượng và chỉ huy thế nào cũng là một nghệ thuật tác chiến chiến dịch trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ. Đó là nội dung 4 và 5 mà tác giả đề cập.
>> PHẦN 1
>> PHẦN 2
>> PHẦN 3
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Võ Tiến Trung- Ủy viên Trung ương Đảng, Giám đốc Học viện Quốc phòng cho rằng việc sử dụng lực lượng và chỉ huy thế nào cũng là một nghệ thuật tác chiến chiến dịch trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ. Đó là nội dung 4 và 5 mà tác giả đề cập.
Bốn là, tổ chức, sử dụng lực lượng chiến dịch.
Tổ chức sử dụng lực lượng là khâu then chốt, quyết định trong quá trình phát triển tác chiến chiến dịch. Tổ chức sử dụng lực lượng trong chiến tranh, hay tổ chức sử dụng lực lượng chiến dịch cụ thể, thắng lợi cuối cùng tùy thuộc vào tương quan thế và lực giữa hai bên trên chiến trường. Bởi vì, lực lượng là cơ sở vật chất để triển khai thế trận và thực hành tác chiến chiến dịch.
Thực tiễn trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ cho thấy lực lượng phát triển đến một mức độ nhất định thì mới hình thành được các trận đánh lớn; hình thành được chiến dịch; lực lượng càng phát triển, thế trận càng vững chắc thì quy mô và kết cục thắng lợi chiến dịch càng lớn.
Vì vậy, sau khi cấp chiến lược đã quyết định tổ chức chiến dịch, xác định mục đích, nhiệm vụ, cấp chiến dịch đã xác định ý định tác chiến (trong đó có cách đánh- phương pháp tác chiến) thì việc tổ chức, sử dụng lực lượng là một khâu cơ bản, quyết định để thực hiện thắng lợi mục đích, nhiệm vụ và ý định tác chiến.
Trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, ta luôn quán triệt, vận dụng quan điểm phát huy sức mạnh tổng hợp của chiến tranh nhân dân. Việc tổ chức, sử dụng lực lượng trong chiến dịch luôn gắn liền với quá trình phát triển, trưởng thành của lực lượng vũ trang và lực lượng chính trị, đặc biệt là bộ đội chủ lực cả về tổ chức biên chế, trang bị, trình độ, khả năng tác chiến.
Lịch sử đã chứng minh, từ khởi nguồn là 34 chiến sĩ của Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân, đến khi lực lượng vũ trang phát triển đến quy mô trung đoàn, liên trung đoàn lên quy mô sư đoàn và nhiều sư đoàn; đến cuối cuộc kháng chiến chống Mỹ đã trưởng thành vượt bậc cả về số lượng và chất lượng; đã tổ chức trận quyết chiến chiến lược bằng năm quân đoàn hùng mạnh.
Đó là sức mạnh tích tụ hơn 30 năm của cuộc kháng chiến, đồng loạt tiến công vào dinh lũy của chính quyền tay sai, buộc chúng phải đầu hàng không điều kiện, kết thúc cuộc trường chinh vì độc lập dân tộc, vì tự do hòa bình, thống nhất Tổ quốc.
Như vậy, việc tổ chức sử dụng lực lượng chiến dịch của ta phát triển theo xu hướng từ nhỏ đến lớn; từ đơn giản đến phức tạp và mang tính tổng hợp ngày càng cao và luôn giữ vị trí quyết định trong một trận đánh, một chiến dịch, đã thể hiện tính nghệ thuật cao trong tác chiến chiến dịch.
Số lượng ta ít hơn, vũ khí trang bị ta kém hơn, khả năng cơ động ta hạn chế hơn, nhưng ta biết cách thức tổ chức hợp lý, linh hoạt, tiết kiệm, tận dụng và phát huy được khả năng, tính sáng tạo của mọi lực lượng, mọi thứ vũ khí trang bị, sử dụng đúng thời cơ, tập trung vào những nhiệm vụ, mục tiêu chủ yếu của chiến dịch.
Thế trận chiến dịch đã tận dụng được thế của cấp chiến lược tạo ra, thế trận chiến tranh nhân dân địa phương và thế trận do chính chiến dịch tạo thành.
Vì vậy, chiến dịch không hình thành trận tuyến giữa ta với địch, do đó tổ chức sử dụng lực lượng chiến dịch cũng không hình thành “thê đội” mà tổ chức thành các bộ phận lực lượng theo yêu cầu và nhiệm vụ; mục tiêu tác chiến và cách đánh của từng chiến dịch cụ thể.
Mỗi chiến dịch cụ thể; mỗi loại hình chiến dịch đều có cách đánh riêng. Vì vậy, tổ chức sử dụng lực lượng chiến dịch cũng tùy thuộc vào mục tiêu và cách đánh của từng chiến dịch.
Nhưng nhìn chung, ta luôn chú trọng sử dụng đúng vị trí, chức năng, sở trường của từng lực lượng, từng thứ quân, từng đơn vị; phát huy hết hiệu lực chiến đấu của từng bộ phận, từng loại vũ khí, phối hợp chặt chẽ với nhau, tạo thành sức mạnh tổng hợp lớn nhất, giành thắng lợi trong quá trình tác chiến chiến dịch.
Nghệ thuật quân sự rất coi trọng vấn đề sử dụng lực lượng tập trung. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy không thể có một công thức cố định nào về tập trung lực lượng đến mức nào cho một trận đánh, một loại hình chiến dịch.
Các chiến dịch của ta trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, các tư lệnh và cơ quan tham mưu đã vận dụng rất linh hoạt, sáng tạo, phù hợp với tình hình thực tế về địch, về ta, địa hình, cách đánh trong từng chiến dịch cụ thể.
Từ đó, có thể tập trung lực lượng tạo ưu thế sức mạnh cần thiết vào địa điểm mục tiêu và thời cơ có lợi nhất, hình thành những quả đấm mạnh, đánh trúng mục tiêu chủ yếu, đối tượng tác chiến chủ yếu của chiến dịch. Đây là một nguyên tắc của nghệ thuật quân sự nói chung, nghệ thuật tác chiến chiến dịch nói riêng.
Trong điều kiện so sánh lực lượng ta thường không hơn địch về quân số, vũ khí, trang bị kỹ thuật, tiếp tế và cơ động; việc vận dụng sáng tạo nguyên tắc này mang lại hiệu quả tác chiến là một nghệ thuật trong quá trình tổ chức, thực hành tác chiến chiến dịch.
Năm là, tổ chức chỉ huy tác chiến chiến dịch.
Tổ chức chỉ huy là một trong những vấn đề không thể thiếu trong nội dung nghệ thuật tác chiến chiến dịch. Tổ chức chỉ huy tác chiến chiến dịch của ta đã từng bước phát triển; ngày càng hoàn thiện theo bước phát triển và trưởng thành của lực lượng vũ trang.
Những chiến dịch quy mô lớn, mang ý nghĩa chiến lược hoặc những chiến dịch quyết chiến chiến lược thường do cấp chiến lược tổ chức chỉ huy. Những chiến dịch quy mô nhỏ, quy mô vừa thường do cấp chiến trường, quân khu tổ chức. Dù cấp nào tổ chức, chỉ huy điều hành cũng phải tuân thủ nguyên tắc lãnh đạo của Đảng trong các chiến dịch; thành lập đảng ủy chiến dịch, đi đôi với tổ chức bộ tư lệnh chiến dịch và các cơ quan chỉ huy, chỉ đạo chiến dịch.
Nhưng ở cấp nào tổ chức thì bộ tư lệnh chiến dịch thường mang tính tổng hợp rất cao để chỉ huy điều hành toàn diện. Do đó, trong bộ tư lệnh chiến dịch luôn có cả chính trị, quân sự, quân, binh chủng và lãnh đạo địa phương trên địa bàn chiến dịch.
Những vấn đề chọn hướng, khu vực, mục tiêu tác chiến, tạo lập thế trận, tổ chức sử dụng lực lượng, cách đánh, điều hành mở màn chiến dịch, phát triển, kết thúc chiến dịch, chỉ đạo chiến thuật, tổ chức chuẩn bị, thiết bị chiến trường; xây dựng các công trình, trận địa, tổ chức chuẩn bị lực lượng là những nội dung để hoàn thành thắng lợi mục đích chiến dịch.
Những công tác này phần lớn thuộc về công tác chỉ huy- tham mưu, phản ánh mối quan hệ mật thiết; là cầu nối, trung tâm tổ chức thực hiện giữa các nội dung trong nghệ thuật tác chiến chiến dịch. Để thực hiện những vấn đề này, nghệ thuật tổ chức điều hành tác chiến chiến dịch đã phải nắm chắc và đánh giá sát đúng tình hình địch, tình hình ta trong quá trình tổ chức, chuẩn bị, thực hành tác chiến; tham mưu đề xuất cho tư lệnh, chỉ đạo, giúp cấp dưới thực hiện quyết tâm của tư lệnh đã được đảng ủy chiến dịch thông qua, hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Nghệ thuật tác chiến chiến dịch là một bộ phận của nghệ thuật quân sự Việt Nam, trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, đã hình thành và phát triển từng bước ngày càng hoàn chỉnh, góp phần xứng đáng vào thắng lợi của cuộc chiến đấu chống xâm lược.
Quán triệt sâu sắc đường lối, tư tưởng quân sự của Đảng, kế thừa tinh hoa truyền thống đánh giặc của dân tộc; học tập và vận dụng có chọn lọc những kinh nghiệm quân sự tiên tiến của các nước xã hội chủ nghĩa anh em, của thế giới vào điều kiện cụ thể của Việt Nam; nghệ thuật tác chiến chiến dịch của ta đã phát triển đúng đắn sáng tạo, thể hiện đầy đủ tính cách mạng và tính khoa học, tính dân tộc, tính hiện đại; vừa phản ánh những quy luật chung của chiến tranh và đấu tranh vũ trang cách mạng; vừa mang những sắc thái độc đáo Việt Nam, góp phần hình thành một trường phái quân sự Việt Nam và học thuyết quân sự Việt Nam.
Những giá trị thuộc về nghệ thuật tác chiến chiến dịch trong nghệ thuật quân sự Việt
Thông tin bạn đọc
Đóng Lưu thông tin