Di sản để thờ cúng không được chia thừa kế

Ba mẹ tôi có tất cả 5 người con. Khi chúng tôi lập gia đình, ba mẹ đều có cho mỗi đứa 1 thửa đất cất nhà ở riêng, chỉ duy nhất em út ở chung nhà với ba mẹ. Sau khi ba mẹ tôi qua đời, em út công bố rằng ba mẹ có để lại di chúc. 

(VLO) Ba mẹ tôi có tất cả 5 người con. Khi chúng tôi lập gia đình, ba mẹ đều có cho mỗi đứa 1 thửa đất cất nhà ở riêng, chỉ duy nhất em út ở chung nhà với ba mẹ. Sau khi ba mẹ tôi qua đời, em út công bố rằng ba mẹ có để lại di chúc. Trong di chúc, ngoài cho em út căn nhà và 3 công ruộng cặp quốc lộ hiện em đang ở và sử dụng, ba mẹ còn cho em út 5 công vườn ghi rằng để em thu hoa lợi dùng vào việc thờ cúng ông, bà và ba mẹ!

Em út của tôi được ba mẹ cho học hành đến nơi đến chốn, có việc làm tốt nên khá giả hơn các anh chị, giờ lại được hưởng thừa kế quá nhiều. Hơn nữa, trong số anh em, có 2 đứa nhà nghèo. Thấy vậy, chúng tôi đề nghị em út chia cho mỗi anh chị và cả em út mỗi người 1 công vườn, thậm chí nếu không thì chia cho 2 anh chị nghèo cũng được nhưng em ấy không đồng ý, nói là không thể làm trái di nguyện của ba mẹ. Tôi nghĩ việc thờ cúng ông bà là trách nhiệm chung của tất cả con cháu, việc để 5 công vườn lại cho út để thờ cúng, tôi thấy không công bằng. Vậy, chúng tôi có quyền yêu cầu chia đều tài sản của ba mẹ để lại cho 5 anh em không?

Tr.V. (TP Vĩnh Long)

Trả lời: Anh V. thân mến! Theo Điều 624 Bộ luật Dân sự (BLDS): Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Khoản 3, Điều 626 BLDS quy định: Người lập di chúc có quyền dành một phần tài sản trong khối di sản để thờ cúng.

Còn theo khoản 1, Điều 645 BLDS: Trường hợp người lập di chúc để lại một phần di sản dùng vào việc thờ cúng thì phần di sản đó không được chia thừa kế và được giao cho người đã được chỉ định trong di chúc quản lý để thực hiện việc thờ cúng; nếu người được chỉ định không thực hiện đúng di chúc hoặc không theo thỏa thuận của những người thừa kế thì những người thừa kế có quyền giao phần di sản dùng vào việc thờ cúng cho người khác quản lý để thờ cúng.

Theo khoản 1, Điều 630, BLDS, di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:

a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép.

b) Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.

Như vậy, việc chia đều di sản cho tất cả những người thừa kế (cùng hàng) được thực hiện khi người để lại di sản không có di chúc, khi đó di sản sẽ được chia theo pháp luật.

Trường hợp này, ba mẹ anh qua đời có di chúc để những phần di sản nói trên cho em út của anh, trong đó chỉ định rõ phần di sản dùng để thờ cúng. Nếu di chúc đó hợp pháp sẽ có hiệu lực thực hiện. Những anh em còn lại trong gia đình không thể yêu cầu chia đều di sản dành để thờ cúng cho mỗi người.

HT tư vấn