Quyền và nghĩa vụ của người chấp hành xong án phạt tù

Em trai tôi vi phạm pháp luật bị phạt tù 24 tháng. Nay, em chấp hành xong án phạt tù và trở về nhà. Trường hợp này, em tôi có được trở lại cuộc sống bình thường và đi làm xa như trước đây không?

Em trai tôi vi phạm pháp luật bị phạt tù 24 tháng. Nay, em chấp hành xong án phạt tù và trở về nhà. Trường hợp này, em tôi có được trở lại cuộc sống bình thường và đi làm xa như trước đây không?

Trần Văn Trung (Vĩnh Long)

Trả lời: Khoản 1 Điều 4 Nghị định số 80/2011/NĐ-CP (của Chính phủ ban hành ngày 16/9/2011) quy định người chấp hành xong án phạt tù có quyền:

a) Được chính quyền địa phương và cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân tạo điều kiện giúp đỡ để tái hòa nhập cộng đồng;

b) Được đăng ký thường trú, tạm trú theo quy định của pháp luật về cư trú;

c) Được quyền yêu cầu tòa án có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận xóa án tích khi có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật và được đề nghị cấp phiếu lý lịch tư pháp khi có nhu cầu.

Tuy nhiên, khoản 2 của điều luật trên quy định người chấp hành xong án phạt tù có nghĩa vụ:

a) Phải trở về nơi cư trú và xuất trình giấy chứng nhận chấp hành xong án phạt tù hoặc giấy chứng nhận đặc xá với UBND cấp xã hoặc cơ quan, đơn vị công tác cũ theo đúng thời gian quy định;

b) Chịu sự quản lý, giáo dục, giám sát của chính quyền địa phương, đơn vị, tổ chức xã hội và nhân dân nơi cư trú, công tác, học tập trong thời gian chưa được xóa án tích;

c) Định kỳ báo cáo kết quả chấp hành pháp luật và việc thực hiện các cam kết, nghĩa vụ dân sự (nếu có) với chính quyền địa phương hoặc cơ quan, đơn vị nơi cư trú, công tác, học tập;

d) Tích cực lao động, học tập và tham gia các hoạt động phòng ngừa, phát hiện, tố giác tội phạm và những hành vi vi phạm pháp luật khác.

Theo quy định tại điểm b khoản 2 Điều 64 Bộ luật Hình sự, người bị kết án không phải về các tội quy định tại Chương XI (các tội xâm phạm an ninh quốc gia) và Chương XXIV (các tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh) của bộ luật này, nếu từ khi chấp hành xong bản án hoặc từ khi hết thời hiệu thi hành bản án, người đó không phạm tội mới, nếu hình phạt tù (đã thi hành) đến 3 năm, thời hạn được xóa án tích là 3 năm.

Căn cứ quy định trên, cho thấy trường hợp của em anh thuộc điểm b. Vậy, trong thời hạn chưa được xóa án tích, em trai của anh còn chịu sự giám sát, quản lý của chính quyền địa phương. Do đó, có yêu cầu đi làm ăn xa, em anh phải trình báo với chính quyền địa phương để được xem xét.

Luật sư TRẦN VĂN SỸ