Giữ “nếp nhà” trong giao tiếp

Một lần vợ chồng tôi đến chơi tại gia đình một người bạn thân, đang lúc chúng tôi ngồi nói chuyện ở nhà trước thì người con trai lớn của anh chủ nhà trở về nhà cùng với một cô gái (sau này chúng tôi biết đó là bạn gái của con anh chủ nhà). Trong khi người con trai chào hỏi ba mẹ và chúng tôi thì cô gái cũng cúi đầu chào và lẹ làng lên tiếng “Xin chào mọi người!” Chào hỏi

Một lần vợ chồng tôi đến chơi tại gia đình một người bạn thân, đang lúc chúng tôi ngồi nói chuyện ở nhà trước thì người con trai lớn của anh chủ nhà trở về nhà cùng với một cô gái (sau này chúng tôi biết đó là bạn gái của con anh chủ nhà). Trong khi người con trai chào hỏi ba mẹ và chúng tôi thì cô gái cũng cúi đầu chào và lẹ làng lên tiếng “Xin chào mọi người!” Chào hỏi xong, các cháu rút xuống nhà sau.

Chuyện chẳng có gì nếu như cô gái chỉ cười và cúi đầu chào, nhưng câu chào của cô đã khiến chủ nhà tỏ ra ái ngại. Anh giả lả: “Chúng nó nhiễm phim Hàn Quốc quá!” Đúng là câu chào này tôi thường nghe trong các phim Hàn Quốc ở nhiều trường hợp khác nhau, nhưng có lẽ cũng có một số trường hợp không thích hợp do lỗi của người phiên dịch lúc lồng tiếng khi cho một nhân vật trẻ nói câu trên với những người lớn tuổi hơn hoặc người có vai vế trong xã hội. Tôi chủ quan nghĩ thế bởi phần lớn các phim đề cập các vấn đề của xã hội Hàn Quốc thì các đạo diễn thường rất nghiêm túc chú ý các nét văn hóa trong giao tiếp dù là người trong gia đình. Họ hãnh diện giới thiệu “nếp nhà” rất đặc sắc của xã hội Hàn Quốc, câu nói không thích hợp như của cô gái khiến ông bạn chúng tôi áy náy quả là họ chỉ dùng cho bạn bè trang lứa chào nhau thôi.

Nước ta đang mở cửa nên các bạn trẻ có rộng đường tiếp cận nhiều nền văn hóa khác nhau của các nước, có cái được thể hiện trong các giao tiếp xã hội hàng ngày, có cái thấy trong phim ảnh, sách báo, trên truyền hình… Ở đó có nhiều cái hay ta có thể học tập và tùy trường hợp mà áp dụng, nhưng cũng có những việc không thích hợp chúng ta phải biết gạn lọc bỏ đi… Trong giao tiếp của xã hội Việt Nam, ông cha ta cũng có những “nếp nhà” rất đẹp mà chúng ta cần giữ gìn và nâng cao, ví dụ như bổ sung cái bắt tay của người Âu (nhưng bắt tay trong mỗi trường hợp, mỗi đối tượng sao cho đúng phép lịch sự cần được quan tâm) hay như biết cách giản lược cái hay của họ như buổi sáng gặp nhau họ chào “Good morning” người của ta học tập lại nói “Chào buổi sáng” như trong một số phim Việt Nam, dù đúng nghĩa nhưng nghe sao kỳ kỳ, Việt Nam ta có câu chào trong mọi trường hợp nghe cũng hay là “Xin chào” cùng với thái độ nghiêm trang hay thân mật sao không thay thế? Tôi nghĩ chỉ riêng việc giao tiếp hàng ngày giữa chúng ta đã là một vấn đề rất rộng lớn không thể đề cập hết ở đây, vì vậy mỗi chúng ta cần chuẩn bị những việc cần làm trong từng trường hợp để chủ động trong giao tiếp mà không bị mang tiếng là người bất nhã.

NGUYỄN TƯỜNG MINH (TP Vĩnh Long)