Quan tâm sức khỏe sinh sản trẻ vị thành niên

Trẻ vị thành niên (VTN) sinh con ngày càng tăng, thực trạng này không những ảnh hưởng đến sức khỏe, cuộc sống của trẻ mà còn ảnh hưởng đến chất lượng dân số và xã hội. Vì vậy, trong giai đoạn này, phụ huynh hãy đồng hành cùng con để các em phát triển một cách tốt nhất.

Tuổi vị thành niên cần được hướng dẫn các hoạt động văn hóa- văn nghệ, thể dục- thể thao, giáo dục giới tính mang tính tập thể do nhà trường, cộng đồng tổ chức.

Mang thai tuổi VTN- Nhiều nguy cơ tiềm ẩn

Việt Nam là nước có tỷ lệ nạo phá thai cao nhất Đông Nam Á và đứng thứ 5 trên thế giới, trong đó 70% là ở tuổi VTN. Đó là thống kê của Tổng cục Dân số- Kế hoạch hóa gia đình, cho thấy tỷ lệ người phá thai ở tuổi VTN đang ở mức báo động.

Các em gái khi mang thai do xấu hổ nên giấu không cho gia đình và mọi người biết mà thường tìm đến các cơ sở y tế kém chất lượng, dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng có thể gây vô sinh, thậm chí tử vong.

Các chuyên gia y tế của Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc cho rằng mang thai ở độ tuổi VTN không chỉ đơn thuần là vấn đề sức khỏe mà còn làm mất đi tiềm năng ở các em gái, rút ngắn cơ hội học hành, đánh mất sự lựa chọn của các em trong cuộc sống.

Đồng thời, các biến chứng khi mang thai và khi sinh tiếp tục là những nguyên nhân hàng đầu gây ra tử vong mẹ cho các em gái tuổi từ 15-19 ở các nước có thu nhập thấp và thu nhập trung bình.

Các kết quả nghiên cứu cũng cho thấy, độ tuổi quan hệ tình dục lần đầu ở VTV Việt Nam ngày càng sớm. Song, kiến thức của VTN về phòng tránh thai, HIV và các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác vẫn còn rất hạn chế- chỉ có khoảng 20,7% sử dụng biện pháp tránh thai trong lần quan hệ tình dục đầu tiên.

Chị N.T.T. (ở Tam Bình) có con gái mới vào học lớp 11 thì bỏ học, trốn nhà theo bạn trai đến Bình Dương làm thuê. Sau vài tháng “chạy theo tiếng gọi tình yêu” nhưng cơm không lành, canh không ngọt, con gái chị T. chia tay bạn trai và trở về nhà. Chị T. cho biết: “Tôi bất ngờ khi đổ rác thấy có que thử thai hiện lên 2 vạch. Hỏi ra thì cháu tự đi giải quyết rồi”.

Quan tâm sức khỏe sinh sản cho trẻ VTN

Nâng cao kỹ năng ứng xử và trang bị cho thanh thiếu niên các kiến thức về giới và chăm sóc sức khỏe sinh sản là vấn đề đang được tỉnh Vĩnh Long chú trọng.

Bàn về thực trạng trẻ VTN mang thai, theo các chuyên gia về tâm lý và y tế, vấn đề cốt lõi là chú trọng công tác tuyên truyền giáo dục mang tính dự phòng. Giáo dục giới tính giúp các em hiểu biết đầy đủ về sức khỏe và quyết định hành vi của bản thân, tránh những điều đáng tiếc xảy ra.

Vấn đề của cha mẹ hiện nay là không muốn giáo dục giới tính cho con vì xem đó là việc tế nhị, “vẽ đường cho hươu chạy” nhưng thực tế nếu không được hướng dẫn thì “hươu không chạy đúng đường”, hậu quả sẽ càng nặng nề hơn.

Theo TS. bác sĩ Hồ Thị Thu Hằng- Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Vĩnh Long, việc mang thai ở tuổi VTN có thể để lại những hậu quả đáng tiếc cho cả mẹ và con. Tỷ lệ thai nghén nguy cơ cao, mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục... ở lứa tuổi này cao hơn so với những bà mẹ lớn tuổi.

“Thai phụ tuổi VTN đối mặt với rất nhiều tai biến sản khoa, nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe, tính mạng của mẹ và bé trong suốt thai kỳ và trong cuộc “vượt cạn”. Trẻ VTN mang thai, sinh con có tỷ lệ trẻ dị tật cao. Sau sinh, nếu các em không được người thân quan tâm, dễ dẫn đến trầm cảm, rối loạn tâm thần...”- TS. bác sĩ Hồ Thị Thu Hằng cho biết.

Vì vậy, cha mẹ cần cung cấp cho giới trẻ kiến thức về sinh sản và sức khỏe tình dục, bao gồm kiến thức về các chức năng của bộ phận sinh dục, biện pháp phòng tránh thai, phòng tránh các bệnh lây qua đường tình dục, HIV/AIDS để hạn chế tình trạng có thai ngoài ý muốn ở tuổi VTN.

Bà Lê Thị Thu Vân- Trưởng Phòng Dân số và Truyền thông, Chi cục Dân số- Kế hoạch hóa gia đình- cho biết: Nhiều năm qua, Chi cục Dân số- Kế hoạch hóa gia đình triển khai đồng bộ hoạt động tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân trên toàn tỉnh.

Đây là một trong những phương thức khá hiệu quả nhằm cung cấp kiến thức, kỹ năng cần thiết về chăm sóc SKSS tiền hôn nhân đối với VTN và thanh niên.

Với hình thức sinh hoạt phong phú xoay quanh các kiến thức về giới, về chăm sóc SKSS và về các vấn đề xã hội quan tâm, cung cấp cho các bạn trẻ những kiến thức cơ bản về kỹ năng sống, tư vấn những nội dung về tình bạn, tình yêu, hôn nhân, nâng cao hiểu biết về sinh lý tuổi dậy thì, tình dục lành mạnh, an toàn, phòng tránh các bệnh lây truyền qua đường tình dục, có thai ngoài ý muốn, tác hại của việc nạo phá thai và HIV/AIDS…

Đồng thời, góp phần giúp các thành viên CLB tư vấn SKSS tiền hôn nhân trang bị thêm nhiều kiến thức bổ ích về tâm sinh lý tuổi VTN cũng như các kỹ năng sống và giao tiếp trong lứa tuổi học trò.

Bài, ảnh: VĨNH PHÚC- MAI ANH