Tản mạn cọng rau nhút

Hạnh phúc khi được ăn cọng rau, con cá giống y như cọng rau, con cá quê nhà.

Những phụ nữ ngồi than thở chuyện lo bữa cơm cho gia đình. Họ ám ảnh bởi những loại thực phẩm có hại cho sức khỏe được bán lẫn trong các loại thực phẩm sạch mà mắt thường không thể nhìn thấy được.

Họ cố tìm những rổ cá, sịa rau của các cụ, các cô ngồi khiêm tốn ở một chỗ nào đó trong chợ. Và những phụ nữ chỉ nhau những chỗ bán rau vườn, cá sông.

Những cọng rau hơi cằn tí, dù có vài con sâu cũng chẳng sao hay con cá không béo tròn mà làm họ an tâm. Họ nghĩ không thuốc nên rau mới có sâu, cá thon là cá đồng, cá sông. Đó là những cọng rau sạch được hái ở liếp, ở vườn nhà của những người có gì bán đó, bắt mớ cá gì bán mớ cá ấy chớ không chuyên nuôi, chuyên trồng.

Nhớ một thời đã qua, ở vùng sông nước nói đến rau cỏ thì thiếu gì. Những loại rau rất quen thuộc trong mâm cơm của người dân vùng sông nước như rau má, rau muống, rau nhút, rau cải trời,…

Muốn ăn chỉ việc ra vườn, ra đê, lội xuống ao hái lên rồi rửa sạch ăn sống hay chế biến món này món kia ăn. Mùa gió chướng về làm tôi nhớ những năm ấy, thấp thoáng những bông hoa so đũa trắng đưa mình lay nhẹ theo gió, những bông hoa tim tím đậu rồng và những trái đậu rồng thả mình nằm lúc lỉu,…

Bà tôi bảo, ngày trước mấy loại rau này đâu có bán ở chợ, vì vườn ai cũng có. Ai mua đâu mà bán. Chúng mọc lên đầy ăn không hết. Vậy mà giờ chợ bán đầy những loại rau ấy. Rau tự nhiên mọc giờ hiếm lắm!

Ai cũng bảo mình chuyên canh rau sạch. Rau sạch tức là những cọng rau không chứa các yếu tố có thể gây ra tác động có hại đến sức khỏe, do được tưới tắm, bón vun, chăm sóc theo đúng chuẩn quy định. Nhìn cọng rau là thấy thèm liền. Vợ chồng anh trai bỏ lúa trồng rau nhút, mỗi ngày thu lời có thể vài trăm đến gần cả triệu đồng từ loại rau ấy. Nhưng rất cực vì phải lội bì bõm hái từng đọt rau nhút.

Cẩn thận không để giập phao. Có người thấy cực quá, họ hỏi anh chị sao không sắm chiếc xuồng con mà bơi hái đỡ khỏi phải dầm mình dưới nước. Anh cười bảo, “bơi xuồng giập phao, hư đọt hết còn gì”. Rau này phải cưng chiều mới được, phải trồng bèo trên mặt nước để che chở cho cái phao không bị giập, rách mỗi lúc trời giận đổ mưa.

Cây rau nhút gắn mình nơi ao nước, thân nổi lên nhờ những phao xốp màu trắng tinh với những nụ hoa có hình dáng giống hoa mắc cỡ nhưng hoa nhút có màu vàng. Rau nhút làm món gì ăn cũng thấy ngon. Những buổi chiều tà thì những chiếc lá kép lông chim nhẹ nhàng khép lại. Những người ở xóm tin tưởng vào vợ chồng anh nên họ hay mua rau của vợ chồng anh ăn. Vừa an tâm và vừa rẻ hơn ở chợ vì chưa qua tay ai khác.

Nói tới rau nhút làm tôi thèm và nhớ những bữa cơm quê với cọng rau nhút. Rau nhút vừa được hái dưới ao lên, lặt sạch bỏ phao, phần cọng và lá già, rửa thật sạch.

Cằm cọng rau nhút sống, quấn tròn đôi đũa kẹp vào, chấm vô chảo cá kho khô rồi đưa vào miệng nhai rau ráu. Hay những bữa bà nội đón những người làm nghề chạy đáy dưới sông mua cá hú, thế là một bữa ăn ngon “cành hông” với món cá hú nấu canh chua rau nhút. Thịt cá vừa mềm, vừa béo và ăn với cọng rau vừa giòn vừa ngọt ngọt ngon ơi là ngon.

Rau nhút nấu canh chua với cá hú thì không thể nào tả được. Nhất là thời tiết lành lạnh như mấy ngày này mà có tô canh chua rau nhút nấu cá hú thì hì hụp húp xua tan cái lành lạnh từ khi nào không hay. Rau tự nhiên ngày một hiếm khan, thật tiếc! Nhưng bù lại đã có những bàn tay gieo trồng những loại rau một thời tự nhiên để bán ngoài chợ!

Nói đến rau nhút ngoài chợ, nhiều người thắc mắc, “sao cọng rau ở chợ mua về ăn không ngon, nó to hơn cọng rau được trồng mới vừa hái lên và có độ xốp hơn?” Họ nghi ngại những cọng rau được nhúng tắm qua một loại nước gì đó có hại cho sức khỏe. Sức khỏe là vàng mà, họ lo ngại là điều rất cần thiết, để bảo vệ sức khỏe của họ và những người trong gia đình.

Chỉ biết mong người trồng giữ đúng lời hứa là chuyên canh rau sạch, mong người bán giữ nguyên tươi loại rau chuyên canh rau sạch bán lại, đừng nhúng tắm để những cọng rau ấy tới bữa ăn của mỗi gia đình thật sự là những cọng rau ăn vào còn nguyên chất dinh dưỡng mà bản thân nó vốn có.

Bài, ảnh: MAI KHA