Nhập nhèm trái cây ngoại, trái cây nội

Người tiêu dùng đã thận trọng với trái cây Trung Quốc. Trái cây trong siêu thị luôn có xuất xứ rõ ràng hơn. Ảnh: VINH HIỂN

Để bán được trái cây Trung Quốc (TQ), không ít tiểu thương lợi dụng sự thiếu hiểu biết của người tiêu dùng để “rửa” nguồn gốc cho những loại quả nhập không rõ nguồn gốc, xuất xứ thành hàng Sa Pa, Ninh Thuận, Hà Nội, Đà Lạt hay gắn mác hàng ngoại “khung Châu Âu”.

Trái cây TQ gắn mác trái cây Việt Nam

Khi nhiều loại trái cây TQ bị điểm mặt và “liệt vào danh sách đen” thì không ít tiểu thương đã tìm cách để hô biến trái cây “made in China” thành “của ta” khiến tình trạng người tiêu dùng mua nhầm diễn ra ngày một nhiều.

Nhiều người cho biết, khi có thông tin trái cây TQ chứa hóa chất độc hại cho sức khỏe thì đã “né” không ăn. Song dấu hiệu nhận biết các loại trái cây này không rõ ràng, mà phần lớn người tiêu dùng lại tin tưởng vào người bán hàng.

Thật khó khăn để chúng tôi hỏi được người bán hàng về dấu hiệu phân biệt trái cây nội và trái cây ngoại. Ghi nhận, khi ghé đến 5 sạp bán trái cây, tiểu thương lờ đi hoặc né trả lời khi được hỏi cách phân biệt trái cây nội và ngoại.

Và tuyệt nhiên, trên sạp hàng khi hỏi giá trái cây, người bán không hề đề cập đến từ trái cây TQ mà chỉ nói me mé “trái cây nọ”, “trái cây kia”, dù trái cây TQ vẫn được bày bán khá nhiều.

Trong vai khách hàng, hỏi một chủ sạp trái cây để mua nho (trái to, màu nhạt) thì người bán nhanh nhẩu trả lời đó là “nho nhập, giá từ 60.000-70.000 đ/kg, tùy mua chùm trái to hay trái nhỏ”. Lại ghé sạp hàng trái cây khác và cũng hỏi mua chùm nho tương tự thì chủ sạp lại trả lời là “nho Bình Thuận, ngon ngọt lắm, 55.000 đ/kg”.

Trong khi đó, cũng có một số chủ sạp thật thà cho biết, dù biết người tiêu dùng không chuộng các mặt hàng TQ nhưng vẫn bày bán vì các mặt hàng này giá nhập vào rẻ, giữ tươi được rất lâu, trong khi một số loại trái cây Việt Nam chỉ để được một tuần là héo, rất khó bán. Đồng thời một số người thu nhập thấp cũng chọn trái cây TQ- phần lớn để làm quà tặng.

Ghi nhận tại một số chợ nông thôn, trái cây TQ vẫn được bày bán nhiều, nhất là táo, lê, nho... Đa số người bán hàng đều khẳng định các mặt hàng này bán chậm nhưng vẫn bán được do giá rẻ, tươi lâu, không ít người mua ghé hỏi thì tiểu thương trả lời “ăn ít đâu có sao”.

Trong khi người tiêu dùng có xu hướng né trái cây TQ, nhiều người bán lại đánh tráo xuất xứ trái cây TQ thành hàng trong nước hoặc nhập khẩu từ Mỹ, Úc, New Zealand…

Chị Lê Thị Mỹ Nhàn (Phường 9- TP Vĩnh Long) cho biết: “Ớn trái cây TQ nên tôi thường chọn trái cây Việt Nam để mua, song cũng không ít lần tôi bị người bán đánh lừa. Lần trước tôi chọn mua 2 ký nho để làm quà tặng, nhìn rõ ràng là nho TQ mà người bán nói là nho Bình Thuận, hay táo TQ lại nói là táo Mỹ”.

Đừng để trái cây ta mất giá trên sân nhà

Nếu như vài năm về trước, các loại trái cây nhập ngoại như vậy chỉ dám bày trong siêu thị (với giá rất đắt) thì giờ đây, từ chợ quê đến chợ phố, có thể dễ dàng thấy nhiều loại trái cây dán mác phương Tây đàng hoàng, được chủ sạp ra sức chào mời, với cam đoan 100% hàng ngoại nhập khẩu, đảm bảo chất lượng.

Chủ một sạp trái cây chợ Vĩnh Long cho biết, muốn đa dạng các mặt hàng bán hơn nên nhập trái cây ngoại bán, sức mua cũng ngang ngửa trái cây Việt Nam. Trong khi đó, ghi nhận, sạp này vẫn trưng bày bán trái cây TQ lẫn lộn trái cây ngoại đến từ các nước Âu- Mỹ nhưng khi được hỏi là chủ sạp “chối bây bẩy”, tỏ thái độ khó chịu.

Có thể thấy, nghịch lý ở chỗ dù trong nước sản xuất vẫn đủ dùng song Việt Nam lại đang nhập khẩu khá nhiều các loại trái cây nước ngoài như Anh, Mỹ, Úc, New Zealand và nhiều nhất vẫn là nhập khẩu từ TQ.

Tâm lý sính ngoại trái cây của người tiêu dùng đang là thách thức đối với nhà vườn.Ảnh: THẢO NGUYÊN

Không thể phủ nhận việc nhập khẩu này khiến thị trường trái cây phong phú đa dạng, người tiêu dùng có nhiều sự lựa chọn hơn. Song nó cũng dấy lên tình trạng, “thật giả lẫn lộn”, chưa kể người tiêu dùng ngày càng có tâm lý sính trái cây ngoại hơn.

Chủ một sạp bán trái cây chợ Vĩnh Long cho biết, so với trái cây nội, trái cây ngoại bán chậm hơn do giá cao hơn, chủ yếu bán cho những người có thu nhập cao. Giờ người tiêu dùng né hàng TQ nên trái cây Việt Nam cũng chiếm ưu thế hơn đôi chút.

Khi mà người tiêu dùng đã quay lưng với trái cây TQ thì đây chính là cơ hội để trái cây Việt Nam vươn lên. Song, chất lượng mẫu mã không bắt mắt không đồng đều chính là trở ngại lớn của trái cây Việt Nam. Không ít người tiêu dùng đã có xu hướng chuyển sang chuộng trái cây ngoại như xoài Thái Lan, xoài Đài Loan, táo Mỹ, nho Mỹ...

Để trái cây Việt Nam dần nâng giá trị trên thị trường trước hết phải cải thiện từ gốc, từ cây giống, cách trồng, cách chăm sóc và hơn hết là nhận thức của người bán lẫn người mua. Người bán đừng chỉ ham giới thiệu tốt về hàng ngoại, người mua cũng nên bớt chuộng ngoại hơn.

THẢO NGUYÊN