Đừng hành xử theo bản năng!

Hiện nay, trong cuộc sống sinh hoạt, xã hội có rất nhiều người thản nhiên xả rác không đúng chỗ, khạc nhổ, hút thuốc lá nơi công cộng, tiểu tiện bừa bãi, văng tục, chửi thề, sẵn sàng lớn tiếng và nhảy xổ vào nhau chỉ vì một va quẹt nhỏ khi tham gia giao thông hoặc một vấn đề nào đó không đồng ý.

Các nhà nghiên cứu cho rằng, những người ấy là những người hành xử theo bản năng. Bản năng đó là khả năng vốn có do bẩm sinh chứ không phải do kinh nghiệm, học hỏi, luyện tập.

Bản năng được hiểu là phần “con” trong con người. Hành xử theo bản năng là làm theo tự nhiên vốn có mà không suy nghĩ, chọn lọc, cân nhắc như: đói- ăn; khát- uống; cần tiểu tiện thì tự nhiên giải quyết bừa bãi; giải quyết mâu thuẫn, bất hòa bằng tay chân, dao búa,…

Con người là động vật duy nhất biết suy nghĩ. Chính vì thế, ngoài bản năng, con người còn có bản ngã. Đó là những kiến thức văn hóa, những kinh nghiệm, có suy nghĩ chọn lọc trong quá trình giao tiếp, ứng xử với đồng loại mà thường biểu hiện ở những đức tính: tự trọng, cao thượng, nhân ái, vị tha,…

Thiết nghĩ, những điều trên, người bình thường đều thực hiện được. Để tránh hành xử theo bản năng, điều quan trọng là biết suy nghĩ, cân nhắc những việc làm của mình, biết ứng xử theo nếp sống văn minh, tôn trọng những quy định của cộng đồng, biết kiềm chế khi nóng giận,… Nói chung, cần thể hiện mình là người biết tự trọng, tử tế, có đạo đức.

Thanh Hồng