Chuyển mùa, phòng bệnh hô hấp cho trẻ

Hô hấp là bệnh thường gặp hàng đầu đối với trẻ, do hệ hô hấp đang trong thời kỳ hoàn thiện nên trẻ rất dễ mắc bệnh ho, sổ mũi, khò khè,… Bệnh tuy phổ biến và lành tính, song các phụ huynh cần hiểu rõ căn bệnh này và có cách chăm sóc, phòng ngừa bệnh khoa học và hiệu quả để bảo vệ sức khỏe trẻ.

BS Minh Khang lưu ý: Nếu thấy trẻ có biểu hiện bú ít, bỏ ăn, nôn, sốt cao liên tục 2 ngày, lừ đừ thì cần đưa đến cơ sở y tế khám.

Bệnh xảy ra quanh năm đối với trẻ

Tại Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) Triều An Loan Trâm (TP Vĩnh Long), các bác sĩ chuyên khoa Nhi cho biết, những bệnh hô hấp thường gặp khi chuyển mùa thường ở 2 dạng.

Nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính với viêm hô hấp trên như viêm mũi, viêm họng, viêm tai giữa cấp và viêm hô hấp dưới như viêm thanh khí phế quản, viêm tiểu phế quản (ở trẻ dưới 24 tháng), viêm phổi.

Bệnh dị ứng đường hô hấp: hen suyễn, viêm mũi xoang dị ứng. Lúc này, nếu trẻ viêm tiểu phế quản và viêm phổi thì phải nhập viện điều trị.

Viêm phổi là bệnh gây tử vong hàng đầu ở trẻ em. Với hen suyễn, nếu không cắt cơn hay cấp cứu kịp thời cũng sẽ nguy hiểm đến tính mạng vì đường thở bị co thắt dẫn đến tình trạng suy hô hấp.

Tính trung bình, trẻ nhỏ dưới 2 tuổi bị khoảng 6- 12 lần viêm đường hô hấp trên một năm. Nếu ở độ tuổi này đi mẫu giáo, không ít trẻ có thể bị tới 14 lần.

Đây là độ tuổi mà sức đề kháng của trẻ chưa hoàn thiện, chưa dễ dàng thích nghi với diễn biến thất thường của thời tiết.

Trung tuần tháng 12, khoa Nhi tại BVĐK Triều An Loan Trâm có đông trẻ được phụ huynh đến khám bệnh, đa phần trẻ bị viêm hô hấp; trong đó có trẻ bệnh nặng cần phải nhập viện để điều trị.

Bé Nguyễn Tấn Phát (9 tháng tuổi, huyện Cái Bè- Tiền Giang) bị sốt do nhiễm trùng hô hấp nhập viện, ngồi ngoan, mắt tròn xoe nhìn bác sĩ thăm khám bệnh.

BS Lê Minh Khang khám tư vấn cho chị Hồng Nhi- mẹ bé- những biểu hiện bệnh của con: “Bé thở nhanh, khi bé hít vào, phần dưới lồng ngực không phình ra như thường lệ mà lõm; cánh mũi bé phập phồng, đó là tình trạng nặng cần theo dõi điều trị”.

Chị Nhi cho biết: “Con sốt 3 ngày ở nhà, cũng có uống hạ sốt mà cứ sốt hoài, thở khò khò, bứt rứt khóc nên tôi đưa con đi bệnh viện khám. Bác sĩ thăm khám kỹ càng, đếm nhịp thở của bé; rồi xét nghiệm máu nữa. Nằm 3 ngày, con trai bữa nay mặt tươi, bớt “sò” rồi”.

Chị Lâm Bảo Thoa (Phường 9- TP Vĩnh Long) cũng đưa 2 con gái 4 tuổi và 2 tuổi đi khám, kể: “Mình cũng biết là trẻ con hay bị bệnh, nhưng con chị rất nhạy cảm với thời tiết, cứ chuyển mùa là 2 chị em bệnh liên miên”.

Đưa hộp sữa cho con gái nhỏ uống, chị tiếp lời: “Cũng không bệnh gì nặng, cứ nghẹt mũi, sốt, ho hoài nên chị đưa khám bệnh viện cho yên tâm.

Có khi vô để phun khí dung, theo dõi bệnh của con nếu nhiễm siêu vi chứ không cần dùng thuốc. Chị em thay phiên bệnh, có khi bệnh cùng lúc làm mình “đuối như trái chuối”, cứ viêm mũi họng, sốt siêu vi làm hoài”.

Giữ ấm, rửa tay phòng bệnh hô hấp

Viêm hô hấp là căn bệnh có thể xảy ra quanh năm ở trẻ nhỏ với biểu hiện thông thường nhất là sốt, ho, sổ mũi, đau họng làm cho trẻ bỏ bú, biếng ăn và bệnh thường hay tái đi tái lại. Nguyên nhân đa số bệnh là nhiễm siêu vi.

Tuy các bệnh do nhiễm siêu vi là bệnh nhẹ, không gây nguy hiểm hay ảnh hưởng sức khỏe cho trẻ. Song cũng khiến không ít phụ huynh lo ngại.

Theo bác sĩ Lê Minh Khang, qua thống kê có đến hơn 70% trẻ bị bệnh do nhiễm siêu vi. Còn một số rất ít bệnh do vi khuẩn gây ra có triệu chứng chảy mũi kéo dài, biểu hiện bệnh nặng hơn và kèm nhiều triệu chứng khác như đau người, sốt, đừ. Nếu trẻ bị viêm hô hấp do siêu vi sẽ tự khỏi sau 2 tuần.

Song, nếu trẻ bị viêm hô hấp do vi khuẩn, thì cần dùng kháng sinh điều trị. Do vậy, ba mẹ cần theo dõi sát diễn tiến của bệnh, để phát hiện bội nhiễm vi khuẩn thứ phát (nếu có) và điều trị kịp thời.

Theo bác sĩ Minh Khang, thường trẻ bị viêm hô hấp các bậc phụ huynh lo lắng nhất là sốt, khi nhiệt độ tăng trên 37,5 độ C.

Sốt có thể là hậu quả của nhiễm như vi khuẩn, vi rút, hoặc các bệnh từ miệng, do đó chỉ cần hạ nhiệt độ của bé bằng cách chườm ấm hoặc sử dụng thuốc hạ sốt nếu trẻ sốt trên 38 độ, thông thường nhẹ thì sốt từ 1- 2 ngày bé sẽ khỏi.

Giai đoạn đầu của đợt cảm trẻ sẽ ho khan. Sau 4- 5 ngày, hệ thống niêm mạc trong đường thở, trong cổ họng, phế quản... sẽ tiết ra những chất nhầy đờm để tiêu diệt siêu vi và cường độ ho sẽ tăng rất nhiều.

Do đó, để trẻ bớt ho cần làm chất nhầy loãng bớt ra và giảm kích thích ở vùng hầu họng, tạo phản xạ để trẻ khạc đàm ra thì trẻ sẽ giảm được cơn ho, chỉ cần khuyến khích trẻ uống nhiều nước, sử dụng mật ong nếu trẻ trên 2 tuổi để giảm ho.

Giảm nghẹt mũi nên dùng dụng cụ hút mũi cho trẻ, dùng nước muối sinh lý hoặc dùng chai xịt chứa nước biển sâu để nhỏ mũi.

Mặc dù tỷ lệ trẻ mắc bệnh do vi khuẩn là rất thấp song vẫn có những trường hợp trẻ bị biến chứng nhanh. Do đó, phụ huynh cần theo dõi và đưa con đi khám ngay khi thấy con đừ, thở mệt hay sốt trên 38,5 độ...

Bài, ảnh: SÔNG TRĂNG