Một đồng vốn bốn đồng lời
Hội nghị 30 năm thu hút đầu tư nước ngoài vào Việt Nam vừa được tổ chức cuối tuần này. Giá trị thu được là rất lớn.
Với hàng chục ngàn doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), tổng nguồn vốn đầu tư lên tới vài trăm tỷ USD. Nhưng không chỉ có vốn, mà như đánh giá của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, các nhà đầu tư nước ngoài còn “mang công nghệ vào nước ta”. Bộ trưởng Bộ Kế hoạch- Đầu tư Nguyễn Chí Dũng thì khẳng định: Khu vực đầu tư nước ngoài trở thành một bộ phận cấu thành quan trọng của nền kinh tế Việt Nam.
Bởi tỷ trọng thu ngân sách nhà nước từ khu vực FDI đã tăng rất nhanh. Nếu giai đoạn 1994- 2000 chỉ thu 1,8 tỷ USD thì đến 2011- 2015 đã tăng lên 23,7 tỷ USD, chiếm gần 14% tổng thu ngân sách. Riêng năm 2017, đã đóng góp hơn 8 tỷ USD, chiếm trên 17% tổng thu ngân sách.
Nhìn trở lại khu vực đầu tư trong nước, nhất là khu vực sản xuất nông nghiệp (đầu tư cho nông nghiệp), có thể thấy, hiệu quả kinh tế còn khá thấp. Nếu ngành công nghiệp trong nước và địa phương vẫn còn loay hoay với việc “sản xuất sạch hơn” hoặc xây dựng thương hiệu thì ngành nông nghiệp vẫn lúng túng với bài toán “cây gì, con gì” mà thiếu hẳn một chuỗi liên kết từ đầu vào tới chế biến, thị trường… Cũng vì vậy, hiệu suất đầu tư cho nông nghiệp cũng như việc tăng giá trị canh tác chỉ đi từng bước chậm rì rì...
Làm sao cho hiệu quả và hiệu quả cao- có lẽ là bài học mà các doanh nghiệp FDI đã mang đến cho chúng ta, bên cạnh đồng vốn cần thiết.
Thực tế, có không ít doanh nghiệp FDI đã gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng hoặc có hành vi chuyển giá, trốn thuế. Thậm chí, còn có trường hợp bên nước ngoài trong các liên doanh đã tạo áp lực buộc doanh nghiệp trong nước phải nhượng lại phần vốn góp, để chuyển thành doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài. Coi như doanh nghiệp nội địa chẳng những trắng tay mà còn tặng cho “bên B” nguyên một thị trường rộng lớn cùng thương hiệu lâu năm đã dày công xây dựng của mình.
Song, nếu nhìn một cách tích cực, đấy cũng chính là những bài học sát sườn, ngay trước mắt để doanh nghiệp ta học và hiểu, từ đó có sự điều chỉnh, đối sách cũng như chiến lược phù hợp khi giong thuyền ra biển lớn hội nhập, sao cho mỗi khi đầu tư sản xuất, kinh doanh đều đạt hiệu quả cao. “Một đồng vốn bốn đồng lời”- là không chỉ lời về kinh tế mà còn lời về kinh nghiệm, công nghệ và nhân lực.
PHƯƠNG NAM