Nền tảng cho cách mạng công nghiệp 4.0 Việt Nam

Cách mạng công nghiệp 4.0 (CMCN 4.0) đặt ra nhiều thách thức, đòi hỏi Chính phủ và doanh nghiệp Việt Nam cần phải có những đổi mới mạnh mẽ.

Robot Sophia tương tác với các câu hỏi từ các đại biểu tại diễn đàn.

Tại Diễn đàn Cấp cao và Triển lãm quốc tế về công nghiệp 4.0 diễn ra tại Hà Nội hồi tuần rồi (12-13/7) với chủ đề “Tầm nhìn và chiến lược phát triển đột phá trong bối cảnh cuộc CMCN 4.0”, Bộ trưởng Bộ Khoa học- Công nghệ (KH-CN) Chu Ngọc Anh nhấn mạnh những đổi mới đó là xây dựng một hành lang pháp lý chặt chẽ cho nền kinh tế số, các mô hình sản xuất và dịch vụ thông minh;

thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp về quản trị công quốc gia và phát triển các mô hình sản xuất, dịch vụ thông minh; phát triển cơ sở hạ tầng kết nối số; đào tạo, bổ sung nguồn nhân lực chất lượng cao; cải cách hành chính; nâng cao năng lực cạnh tranh…

Diễn đàn lần này có mục đích phục vụ cho việc xây dựng các chủ trương, chính sách của Việt Nam tham gia chủ động, có hiệu quả CMCN 4.0, tuyên truyền cho cộng đồng xã hội về CMCN 4.0, tạo cơ hội tìm hiểu, xúc tiến đầu tư trong lĩnh vực công nghệ, nhất là
công nghệ 4.0.

Triển lãm quốc tế về công nghiệp 4.0 với gần 50 gian hàng, quy tụ sự tham gia của các tập đoàn công nghệ hàng đầu với những giải pháp công nghệ hiện đại như hệ thống sản xuất tích hợp CIM, nhà máy thông minh, công nghệ nano, năng lượng tái tạo, công nghệ robot, nhà thông minh, công nghệ blockchain, xác định nguy cơ bảo mật, công nghệ xác thực…

Một trong những điểm nhấn của sự kiện là sự xuất hiện ấn tượng của Sophia- người máy đầu tiên được cấp quyền công dân trên thế giới.

Phát biểu khai mạc và đề dẫn tại diễn đàn, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Văn Bình nhấn mạnh: Việc khai thác đúng đắn và kịp thời những cơ hội của CMCN 4.0 là thách thức chung của các quốc gia, nhưng đối với một nước đang phát triển như Việt Nam, thách thức đó càng lớn.

CMCN mới một mặt mở ra cho chúng ta nhiều cơ hội trong việc nâng cao trình độ công nghệ, năng lực sản xuất và cạnh tranh trong chuỗi giá trị toàn cầu; tạo ra sự thay đổi lớn về mô hình kinh doanh bền vững hơn và cơ hội cho các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; mang lại tiềm năng cho các nước đang phát triển có thể rút ngắn quá trình công nghiệp hóa bằng cách đi tắt, đón đầu, phát triển nhảy vọt lên công nghệ cao hơn.

Tuy nhiên, nếu không có cách tiếp cận đúng và bắt kịp nhịp độ phát triển của thế giới và khu vực, Việt Nam sẽ đối mặt với nguy cơ tụt hậu ngày càng xa về công nghệ, tình trạng dư thừa lao động kỹ năng thấp và sự bất bình đẳng trong xã hội.

Bên cạnh đó, sự liên kết và gắn kết trong thời đại CMCN 4.0 dẫn tới vấn đề biên giới mềm, quyền lực mềm, vấn đề an ninh không gian mạng và an ninh phi truyền thống, tội phạm công nghệ cao xuyên quốc gia, từ đó đòi hỏi cần có sự ứng phó chủ động và kiểm soát tốt để bảo đảm chủ quyền và an ninh cho người dân và đất nước.

Còn Bộ trưởng Bộ KH-CN Chu Ngọc Anh khẳng định, CMCN 4.0 là xu thế tất yếu và diễn ra ngày càng mạnh mẽ. Chính vì vậy, nhiều quốc gia đã lựa chọn được cách tiếp cận của mình như:

Đức (Industrie 4.0), Mỹ (Liên minh Internet công nghiệp), Nhật Bản (Xã hội 5.0), Hàn Quốc (iKorea 4.0), Trung Quốc (Made in China 2025), Thái Lan (Thailand 4.0), Singapore là quốc gia thông minh hay Australia là chiến lược hình thành các khu thử nghiệm công nghệ 4.0.

Và dù từ cách tiếp cận nào thì các quốc gia đều phải dựa vào nền tảng là sự phát triển của KH-CN và đổi mới sáng tạo.

Đối với Việt Nam, CMCN 4.0 cũng đang mang lại cơ hội cho nền kinh tế số, sản xuất và dịch vụ thông minh, các loại hình nông nghiệp thông minh, du lịch thông minh, dịch vụ tài chính- ngân hàng, logistic thông minh... giúp tăng năng suất lao động, tiết kiệm chi phí quản lý, chi phí sản xuất, mang lại lợi ích to lớn cho Nhà nước, doanh nghiệp và người
tiêu dùng.

Tuy nhiên, CMCN 4.0 cũng đặt ra nhiều thách thức đòi hỏi Chính phủ và doanh nghiệp Việt Nam cần phải có những đổi mới mạnh mẽ như ông Nguyễn Văn Bình đã đánh giá.

Nhìn lại thời gian qua, Việt Nam cũng đã có những bước phát triển mạnh mẽ về KH-CN và đổi mới sáng tạo nhằm đặt nền tảng cho việc ứng dụng thành công các công nghệ của CMCN4.0

ĐÔNG PHƯƠNG (theo ĐVO)