Cảnh báo về thiết bị "siêu tiết kiệm điện"

Gần đây, dư luận xôn xao về sự xuất hiện của hàng loạt “thiết bị tiết kiệm điện” có khả năng giảm tới 45% hóa đơn tiền điện hàng tháng cho hộ sử dụng điện được quảng cáo trên các trang mạng xã hội.

“Thiết bị tiết kiệm điện” được rao bán trên các trang mạng.

Chỉ cần lên Google gõ từ khóa “thiết bị tiết kiệm điện năng” sẽ cho hàng trăm sự lựa chọn với hàng loạt các thiết bị tiết kiệm điện đa dạng từ chủng loại, mẫu mã đến giá cả. Trong đó, loại thiết bị tiết kiệm điện năng có tên “Electricity Saving Box” là sản phẩm xuất hiện nhiều nhất, dễ tìm mua nhất.

Theo quảng cáo trên các trang mạng xã hội, nếu sử dụng thiết bị tiết kiệm điện năng, người dùng có thể giảm được từ 30- 50% tiền điện hàng tháng. Giá của thiết bị này được rao bán từ khoảng vài trăm ngàn đồng đến 1 triệu đồng tùy loại.

Điều đặc biệt là phần lớn các thiết bị tiết kiệm điện năng đều được bán qua đường online (giao/ship), như một cách để tránh rủi ro mà các chủ hàng thực hiện. Các trang rao bán xưng tên rất kêu, hình ảnh ấn tượng, nhưng địa chỉ chung chung, không có số điện thoại liên lạc cũng như pháp nhân…

Tôi thử vào trang đăng ký mua sản phẩm Electricity Saving Box, trên trang không giới thiệu tên công ty. Sản phẩm được chào bán giá 550.000đ (giá cũ 920.000đ). Sau khi đăng ký thông tin, 5 phút sau một người nữ gọi điện xưng là nhân viên tư vấn khách hàng. Cô cho biết, mua 1 sản phẩm với giá 550.000đ, mua 2 sản phẩm giá 900.000đ và mua nhiều hơn sẽ được giảm giá tiếp.

Theo lời tư vấn của nhân viên này: Thiết bị này tích hợp mạch điện tử và tụ bù, dựa trên nguyên lý nâng cao hệ số công suất cosphi giữa hiệu điện thế và cường độ dòng điện để bù công suất phản kháng, giảm tổn hao công suất, điện áp, nhờ vậy tiết kiệm được điện năng. Làm ổn định dòng điện, tránh shock, giảm hiện tượng quá nhiệt, giúp an toàn và kéo dài tuổi thọ cho các thiết bị điện và giảm điện lượng tiêu thụ từ 30- 50%.

Cô này tư vấn thêm, sản phẩm này chỉ cần gắn vào bất kỳ ổ cắm nào cũng được ở sau đồng hồ điện, sau khi dòng điện đi qua các thiết bị sẽ quay trở lại công tơ để tính lượng điện tiêu thụ. Nếu cắm thiết bị này vào ổ cắm ở đầu nguồn điện trong gia đình sẽ có hiệu quả cao nhất...

Khi được hỏi về nguồn gốc của sản phẩm, nhân viên này chỉ nói chung chung rằng sản phẩm sản xuất theo công nghệ của nước ngoài, chủ yếu là Đức. Khi hỏi về sản phẩm có được kiểm chứng bởi đơn vị chức năng nào? Cô chỉ nói là đã được kiểm chứng đàng hoàng, nhưng không có đơn vị cụ thể.

Về vấn đề này, ngành điện lực cho biết, sản phẩm “tiết kiệm điện” rất đơn giản và không có gì đặc biệt. Sản phẩm được đựng trong một hộp nhựa bình thường, bên trong thiết bị chỉ gồm cầu chì, vài con điện trở và hai bóng đèn led.

Quá trình thí nghiệm trên nhiều sản phẩm đã được quảng cáo cho thấy, thiết bị “tiết kiệm điện” khi sử dụng có thể làm giảm độ lớn giá trị dòng điện qua tải, nhưng không thể làm giảm lượng điện năng tiêu thụ của tải. 

Việc này dẫn đến công suất tiêu thụ luôn luôn tăng (tức là thiết bị tiết kiệm điện này không làm thay đổi sản lượng điện tiêu thụ đo đếm được trên công tơ). Như vậy có thể hiểu, thiết bị tiết kiệm điện thực chất chỉ là một cách “quảng cáo” tâng bốc của nhà sản xuất đưa ra để bán sản phẩm nhanh hơn.

Trước đây, các chuyên gia kỹ thuật đã từng cảnh báo về những loại “thiết bị siêu tiết kiệm điện” được quảng cáo trên mạng có khả năng giảm từ 30-40% lượng điện tiêu thụ với thao tác đơn giản là cắm vào bất kỳ ổ điện nào trong nhà. Kiểm chứng thực tế cho thấy hoàn toàn không thể giảm điện năng tiêu thụ như quảng cáo. Đây chỉ là chiêu trò đánh trúng vào tâm lý muốn tiết kiệm chi tiêu của người tiêu dùng.

Nếu có loại thiết bị có tác dụng can thiệp trực tiếp vào hoạt động công tơ làm cho công tơ điện chạy chậm lại, thì cũng có nghĩa là người sử dụng thiết bị này đang thực hiện hành vi vi phạm sử dụng điện, sẽ bị truy thu tiền điện, thậm chí có thể bị xử lý hình sự theo quy định của pháp luật.

Vì vậy, người tiêu dùng hiện tại nên cảnh giác với các sản phẩm tiết kiệm điện nhập khẩu trôi nổi ngoài thị trường vì phần lớn đây chỉ là thiết bị bù công suất phản kháng, giảm tổn thất trên hệ thống điện, chứ hoàn toàn không có chức năng tiết kiệm điện như quảng cáo.

Với nhu cầu sử dụng điện ngày càng cao, người tiêu dùng cần nâng cao ý thức sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả: Tắt các thiết bị điện và rút dây cắm khỏi ổ cắm khi không sử dụng. Không nên trông chờ vào cái gọi là “thiết bị tiết kiệm điện” để tránh “tiền mất, tật mang”.

Bài, ảnh: NGUYÊN HẠNH