Đột phá sử dụng giống lúa chất lượng

Sử dụng giống lúa chất lượng cao là yếu tố quan trọng giúp nâng cao chất lượng hạt gạo. Điều này nhiều chuyên gia khẳng định và hiện được Sở Nông nghiệp và PTNT Vĩnh Long khuyến cáo canh tác trên cánh đồng mẫu lớn (CĐML), bước đầu đạt kết quả khả quan.

Ông Nguyễn Văn Trọng (Ấp 9, xã Mỹ Lộc- Tam Bình) cho biết: Đây là năm thứ 3 liên tiếp sử dụng giống lúa cấp xác nhận để gieo sạ. Ông Trọng có 8 công ruộng. Trước đây, khi tới vụ cứ thấy ruộng lúa lân cận nào tốt, ông cũng như nhiều nông dân khác thường đổi về hoặc lấy “lúa thịt” ngay ruộng nhà làm giống. Nhưng mấy vụ lúa gần đây khi tham gia CĐML, kỹ thuật canh tác đã khác trước, sử dụng giống cấp xác nhận gieo sạ nên đã hạn chế đáng kể sâu bệnh, năng suất cũng tăng hơn từ 1- 2 tấn/ha so với sử dụng giống lúa thông thường.

Lúa xác nhận thay “lúa thịt” làm giống đang được nhiều nông dân thực hiện.

Cũng theo ông Trọng, đây là mùa vụ thứ 4 nông dân ở xã Mỹ Lộc tham gia CĐML với diện tích đến nay là 600ha. Đến nay, có 100% nông dân sử dụng giống cấp xác nhận.

Để góp phần nâng cao năng suất và chất lượng hạt lúa, ngay từ những vụ sản xuất đầu tiên theo CĐML, cán bộ nông nghiệp cùng với nông dân kiểm tra đồng ruộng, tuyên truyền, vận động sử dụng giống lúa có chất lượng.

Ông Lê Văn Chiến- Phó Phòng Nông nghiệp và PTNT Tam Bình nói: “Nhờ mô hình CĐML có hiệu quả nên việc vận động nông dân sử dụng giống chất lượng khá dễ dàng. Bên cạnh mở rộng CĐML kết hợp sử dụng giống theo thị trường, hướng tới chúng tôi sẽ tiếp tục vận động nông dân ngoài mô hình sử dụng giống xác nhận, nâng cao hiệu quả sản xuất”.

Tại huyện Vũng Liêm, bà Nguyễn Thị Kim Ba- Trưởng Phòng Nông nghiệp và PTNT cho biết: Diện tích thực hiện CĐML của huyện vụ Hè Thu trên 600ha với 968 hộ dân tham gia. Mô hình CĐML thực hiện bắt buộc nông dân tham gia phải gieo sạ giống cấp xác nhận, với 3 loại chủ yếu là OM 4218, OM 5451 và OM 4900. Lượng giống sạ bình quân là 130 kg/ha. Nông dân áp dụng sạ hàng, sạ thưa khoảng 80% diện tích. Huyện hỗ trợ 30% kinh phí mua giống, dụng cụ sạ hàng. Để sản xuất đáp ứng nhu cầu thị trường, tại CĐML xã Tân An Luông, Công ty CP Bảo vệ thực vật An Giang còn cung cấp giống lúa OM 4218 để nông dân sản xuất nhằm đảm bảo sản lượng lúa đáp ứng các đơn hàng xuất khẩu.

Sử dụng giống xác nhận kết hợp sạ hàng là những quy trình khi tham gia CĐML.

Theo Sở Nông nghiệp và PTNT, ngay từ năm thứ 2 xây dựng CĐML đã thực hiện định mức hỗ trợ cho các cơ sở nhân giống lúa xác nhận là 2,5 triệu đồng/ha, bao gồm chi phí mua giống lúa cấp nguyên chủng, khử lẫn, sàng lọc.

Đến nay dự án đã cung ứng giống lúa cấp xác nhận cho diện tích CĐML được hơn 1.500ha với lượng giống cung ứng là 183.876kg cho 2.253/2.519 hộ tham gia, đạt 89,4%. Trong đó các CLB đã cung ứng được hơn 53.000kg lúa giống.

Mỗi năm tỉnh Vĩnh Long gieo sạ 3 vụ lúa với hơn 170.000ha, trong đó nhu cầu sử dụng giống lúa chất lượng cao chiếm khoảng 75%.

Để ổn định từ 90- 95% diện tích sử dụng giống lúa chất lượng cao, ngành nông nghiệp đang thực hiện một số giải pháp lựa chọn giống lúa chất lượng cao như: tổ chức đánh giá giống lúa định kỳ; tổ chức khảo nghiệm, xác định nhanh các giống lúa mới có đặc tính nông học phù hợp; tăng cường công tác chọn lọc, phát triển các giống lúa kháng sâu bệnh và tổ chức hệ thống sản xuất giống lúa các cấp, phục tráng và làm thuần các giống lúa chủ lực kết hợp với biện pháp canh tác tổng hợp để phát huy tốt tiềm năng và kéo dài thời gian tồn tại của giống lúa trong sản xuất.

Bên cạnh, nhờ đẩy mạnh thực hiện xã hội hóa công tác giống đã từng bước làm thay đổi tập quán sử dụng giống của bà con, góp phần nâng cao tỷ lệ sử dụng giống cấp xác nhận từ 81% trong vụ Đông Xuân 2011- 2012 lên 92,4% trong vụ Đông Xuân 2012- 2013. Việc này đã góp phần vào mục tiêu nâng cao giá trị, sản lượng lúa hàng năm. Đây là kết quả đáng ghi nhận.

6 huyện có CĐML sử dụng giống xác nhận cao, đạt gần 95% là Bình Minh, Long Hồ, Mang Thít, Trà Ôn, Vũng Liêm và Tam Bình. Chủng loại giống được nông dân chọn sử dụng nhiều là OM 5451, OM 4900, OM 6976,…

Bài, ảnh: NGUYỄN HOÀNG