WHO sẽ quản lý giám sát việc chỉnh sửa bộ gen người

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ngày 29/8 công bố một kế hoạch toàn cầu mới nhằm theo dõi các công trình nghiên cứu về chỉnh sửa bộ gen người, với hy vọng sẽ phát triển các tiêu chuẩn toàn cầu về quản trị và giám sát công nghệ tiên tiến này.

Một ủy ban tư vấn chuyên gia của WHO gồm 18 thành viên đã phê duyệt giai đoạn đầu tiên của cơ quan đăng ký toàn cầu mới về chỉnh sửa bộ gen người này. Theo đó, ủy ban sẽ sử dụng Nền tảng đăng ký thử nghiệm lâm sàng quốc tế (ICTRP), một cơ quan của WHO. WHO cũng công bố chương trình tư vấn trực tuyến về quản trị chỉnh sửa bộ gen người.

Tại lễ công bố, Tổng Giám đốc WHO, Tiến sĩ Tedros Adhanom Ghebreyesus cho biết, một số nhà khoa học đã tuyên bố muốn chỉnh sửa bộ gen của phôi thai. “Điều này cho thấy công việc của chúng tôi quan trọng như thế nào và khẩn cấp như thế nào”.

Tiến sĩ Tedros nhấn mạnh, “Các công nghệ chỉnh sửa bộ gen mới hứa hẹn rất nhiều hy vọng cho những người mắc các căn bệnh mà chúng ta từng nghĩ là không thể chữa khỏi. Nhưng việc sử dụng các công nghệ này cũng đặt ra những thách thức chưa từng có - về mặt đạo đức, xã hội, quy chế và kỹ thuật”.

Ông nhấn mạnh rằng các quốc gia không nên cho phép bất kỳ công việc nào liên quan đến việc chỉnh sửa bộ gen tế bào mầm của người trong các ứng dụng lâm sàng của con người cho đến khi ý nghĩa kỹ thuật và đạo đức đã được xem xét đúng đắn.

Trên thế giới hiện có khoảng 30 nước có luật trực tiếp hoặc gián tiếp cấm tất cả hoạt động lâm sàng sửa gen tế bào mầm.

Giai đoạn ban đầu của việc đăng ký bao gồm các thử nghiệm lâm sàng chỉnh sửa gen trên tế bào gốc trưởng thành (somatic) và chỉnh sửa gen trên tế bào mầm (germline). Sự thay đổi tế bào gốc trưởng thành xảy ra trong một tế bào cơ thể và không thể di truyền trong khi chỉnh sửa tế bào mầm có thể được truyền sang con cái.

Theo đó, ủy ban sẽ tham gia với một loạt các bên liên quan về cách thức hoạt động để bảo đảm rằng việc đăng ký phù hợp với mục đích và minh bạch.

Ủy ban WHO đã kêu gọi tất cả các sáng kiến nghiên cứu và phát triển có liên quan đăng ký các thử nghiệm của họ. Ủy ban sẽ thực hiện tư vấn trực tuyến và tham gia trực tiếp để tăng cường phát triển khuôn khổ quản trị toàn cầu về chỉnh sửa bộ gen của con người.

Vào tháng 12 năm ngoái, WHO đã thành lập một ủy ban chuyên gia đa ngành toàn cầu, chịu trách nhiệm kiểm tra các thách thức khoa học, đạo đức, xã hội và pháp lý liên quan đến chỉnh sửa bộ gen của con người.

Theo N.T/Nhân dân