10 sự kiện khoa học nổi bật năm 2012
Năm 2012 là một năm tràn ngập sự kiện khoa học trên khắp thế giới. Trong số những sự kiện nổi bật được đề xuất, Tạp chí TIME đã bình chọn 10 sự kiện tiêu biểu nhất trong năm 2012 để vinh danh.
1/ Tàu thám hiểm tự hành Curiosity đặt chân lên sao Hỏa
Curiosity là tàu thám hiểm sao Hỏa thứ 4 và hiện đại nhất được NASA đưa lên quỹ đạo.
Tàu thám hiểm sao Hỏa– Curiosity đã hạ cánh thành công xuống bề mặt sao Hỏa vào lúc 6:32 (giờ GMT) ngày 6/8 sau hành trình dài 570 triệu km trong vòng 36 tuần, bắt đầu thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm bằng chứng về sự sống trên hành tinh Đỏ trong vòng 2 năm. Tàu Curiosity đã xuất sắc vượt qua giai đoạn được các nhà khoa học NASA gọi là “7 phút kinh hoàng”. Trong đó, Curiosity bay xuyên qua bầu khí quyển sao Hỏa có mức nhiệt độ lên tới 871 độ C với vận tốc đạt 20.000 km/h.
2/ Tàu vũ trụ thương mại Dragon ghép nối với Trạm ISS
Từ Căn cứ Không quân Cape Canaveral, vào lúc 0 giờ 35 phút (GMT) ngày 8/10, tên lửa đẩy Falcon 9 cao 48m của công ty SpaceX đã được khai hỏa mang theo con tàu vũ trụ Dragon vào không gian. Dragon đã thực hiện kết nối với Trạm ISS vào ngày 10/10.
Hồi tháng 5, nhờ thành công của vụ phóng thử, SpaceX đã nhận được bản hợp đồng trị giá 1,6 tỷ USD từ NASA để thực hiện các sứ mệnh chở hàng hóa lên Trạm ISS– phòng nghiên cứu thí nghiệm trên không gian trị giá 100 tỷ USD với sự đóng góp của 15 quốc gia.
3/ Triều Tiên phóng vệ tinh thất bại
Hôm 13/4, Triều Tiên đã buộc phải thừa nhận thất bại trong vụ phóng vệ tinh Kwangmyongsong-3 vào quỹ đạo bằng tên lửa Unha-3. Theo thông tin từ Bộ Quốc phòng Hàn Quốc, chỉ sai 2 phút rời khởi bệ phóng, tên lửa Unha-3 đã nổ tung và rơi xuống bán đảo Triều Tiên cách Thủ đô Seoul, Hàn Quốc 105 dặm về phía tây.
4/ Siêu bão Sandy– Thay đổi nhận thức về biến đổi khí hậu
Sandy là cơn bão mạnh nhất trong vòng 100 năm qua đổ bộ vào khu vực đất liền nước Mỹ hồi cuối tháng 10. Cơn bão cũng đã kịp cuốn theo 69 người tại vùng biển Caribbean trước khi đổ bộ vào nước Mỹ, cướp đi sinh mạng của hơn 100 người, đồng thời gây ngập lụt nặng nề khắp TP New York, đẩy hơn 8 triệu người vào cảnh sống tối tăm mất điện.
5/ Năm 2012: Năm nóng nhất lịch sử
Năm 2012 là năm đạt kỷ lục nóng nhất trên toàn cầu. Theo dữ liệu thống kê, tháng 7 là tháng nóng nhất tại Mỹ – nguyên nhân dẫn tới tình trạng hạn hán kéo dài, đẩy giá lương thực tăng cao và gây bất ổn an ninh lương thực toàn cầu.
6/ Lần đầu tiên khoan dầu tại Bắc Cực
Tập đoàn Shell đã bắt đầu tiến hành khoan giếng dầu ngoài khơi cách bờ biển phía Bắc Alaska 113km. Tuy nhiên, những nỗ lực này đã buộc phải ngừng lại tới mùa hè năm 2013 do tình trạng băng trôi tại Bắc Cực.
7/ Hạn hán hoành hành khắp nước Mỹ
Hồi giữa tháng 10 vừa qua, nước Mỹ đã phải hứng chịu đợt siêu hạn hán nặng nề nhất trong lịch sử khi có tới 3/4 bang chịu cảnh “trắng đồng”. Theo ước tính, sản lượng ngũ cốc trên mỗi mẫu đã giảm mất 25% và đậu nành là 14%. Khoảng 2.500 hạt trên toàn nước Mỹ đã buộc phải nhận trợ cấp thảm họa do nạn hạn hán– một trong những nguyên nhân đẩy giá bán lẻ lương thực tăng thêm 3– 4% trong năm tới.
8/ Diện tích băng Bắc Cực thấp kỷ lục
Năm 2012 được ghi nhận là năm tan chảy băng kỷ lục tại Bắc Cực. Biển băng Bắc Cực giảm chỉ còn 3,41 triệu km2- mức thấp nhất kể từ khi hệ thống vệ tinh chính thức đi vào hoạt động đo đạc dữ liệu năm 1979 và thấp hơn 50% so với mức trung bình từ năm 1979- 2000.
9/ Mặt trăng – Thủ phạm làm đắm tàu Titanic
Sau gần 100 năm, các nhà khoa học phát hiện Mặt trăng chính là thủ phạm gián tiếp gây ra thảm họa đắm tàu Titanic huyền thoại vào năm 1912. Theo tài liệu nghiên cứu về hiện tượng trăng tròn vào tháng 1/1912 của nhà hải dương học Fergus Wood– 3 tháng trước khi xảy ra thảm họa đắm tàu Titanic, nhóm nghiên cứu của Olson cho rằng chính hiện tượng trên đã khiến thủy triều dâng cao hơn, làm các tảng băng trên vùng biển Greenland phân tách, sau đó trôi dạt hỗn loạn trên biển.
10/ NASA nhận 2 kính thiên văn vũ trụ Hubble mới miễn phí
Kính thiên văn vũ trụ Hubble được xem là một trong những thiết bị khoa học thành công nhất mọi thời đại. Quỹ Khoa học quốc gia Mỹ đã phát hiện 2 kính thiên văn Hubble đời cổ được cất giấu tại kho Rochester, New York. 2 thiết bị này do Cơ quan Do thám quốc gia Mỹ (NRO) xây dựng song do nhiệm vụ thay đổi chuyển hướng chế tạo những thiết bị vệ tinh lớn hơn và có khả năng giám sát tốt hơn mà 2 kính thiên văn Hubble đã bị gác sang một bên.
ĐÔNG PHƯƠNG (Trích lược)