Thuốc lá tác hại đến mạch máu

Khói thuốc lá rất nguy hiểm, là yếu tố nguy cơ cao của nhiều bệnh lý ở khắp các cơ quan trong cơ thể cho cả người hút và người hít phải. Trong đó, có những bệnh lý cực kỳ nguy hiểm mà ít người biết đó chính là những bệnh lý mạch máu.

Bệnh nhân P.V.H vừa được các bác sĩ Bệnh viện Đột quỵ Tim mạch Cần Thơ chỉ định và vừa thực hiện đoạn chi phần hoại tử để cứu sống ông.

Bất chấp những nỗ lực cảnh báo và tuyên truyền rộng rãi, theo Tổ chức Y tế thế giới, thuốc lá cướp đi sinh mạng của 8 triệu người mỗi năm trên thế giới, trong đó có 1 triệu người vô tội bởi hút thuốc thụ động.

Đó cũng là thông điệp cảnh báo cho tất cả những ai vẫn chưa từ bỏ thuốc lá. Mọi người hay nghe nhắc đến tác hại của thuốc lá liên quan đến hệ hô hấp, mà chủ yếu là phổi. Còn những tác hại khác của thuốc lá gây tác hại nặng nề cho sức khỏe vẫn chưa được nhiều người biết đến.

Đặc biệt là hệ thống mạch máu. Khói thuốc lá gây ra tình trạng xơ vữa mạch máu, làm tắc nghẽn các mạch máu nuôi cơ thể. Nếu mạch máu nào bị tắc, thì bộ phận liên quan sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Hoại tử chi vì tắt mạch máu nuôi các chi là 1 trong những bệnh mạch máu khá phổ biến hiện nay, mà nguyên nhân là từ tác hại của hút thuốc lá, nhưng nhiều người dân vẫn còn ít biết đến. Bệnh nhân P.V.H (68 tuổi, An Giang) bắt đầu hút thuốc lá từ năm 20 tuổi, mỗi ngày hút trên 10 điếu thuốc.

Ông nói mấy chục năm qua ông không thấy gì bất thường sức khỏe. Cách đây 1 năm ông bị tai biến, cứu chữa kịp thời nhưng yếu liệt 1 chân. Thời gian gần đây ông thấy chân còn lại tê tê, mất cảm giác. Khi đi khám thì bác sĩ cho ông biết ông bị hoại tử chi, nguyên nhân là do hút thuốc lá lâu năm gây ra tắc mạch máu nuôi chi. Ông vừa được các bác sĩ Bệnh viện Đột quỵ Tim mạch Cần Thơ chỉ định và vừa thực hiện đoạn chi phần hoại tử để cứu sống ông.

Theo TS.BS Phạm Minh Ánh- Khoa Mạch máu Bệnh viện Chợ Rẫy- TP Hồ Chí Minh, tất cả hệ thống mạch máu trong cơ thể con người (mạch máu nuôi não; mạch máu nuôi tim; mạch máu nuôi toàn thân; mạch máu các cơ quan trong lồng bụng, lồng ngực; mạch máu các chi;…) đều bị ảnh hưởng bởi khói thuốc lá.

Khi hút thuốc lá thì hệ thống mạch máu sẽ bị xơ vữa một cách nhanh chóng và hệ thống mạch chủ này nếu bị xơ vữa sẽ mất đi sự đàn hồi vững chắc và làm cho nó rất dễ bị tổn thương khi áp lực về máu tăng cao. Không phải bệnh nhân hôm nay hút thì ngày mai bị ảnh hưởng đến mạch máu nên đa phần người hút thuốc lá rất chủ quan vì thấy cơ thể mình khỏe mạnh, bình thường dù vẫn hút thuốc lá.

“Bệnh rất nguy hiểm đối với người hút thuốc lá bởi họ không thấy ngay sự tác hại mà khói thuốc lá sẽ gây tác hại đến mạch máu hàng tháng, hàng năm. Hiện, số lượng người hút thuốc càng nhiều thì lượng bệnh nhân bị các bệnh lý mạch máu càng lớn”- TS.BS Phạm Minh Ánh cho biết.

Chúng ta nên biết, tổn thương mạch máu không thể phục hồi nếu nó bị tổn thương. Và, hầu hết bệnh nhân đến bệnh viện điều trị đều trong tình trạng nặng với các bệnh lý như ảnh hưởng đến mạch máu não; mạch máu tim ảnh hưởng rất nghiêm trọng; hệ thống mạch máu nuôi chi bị tổn thương rất nặng nề như hoại tử chi, hoại tử ngón, hoại tử bàn chân,…Và rất nhiều trường hợp các bác sĩ phải cắt cụt chân hoặc ảnh hưởng đến tính mạng.

Theo TS.BS Trần Chí Cường- Giám đốc Y khoa Bệnh viện Đột quỵ Tim mạch TP Cần Thơ, Chủ tịch Hội Can thiệp Thần kinh TP Hồ Chí Minh, chúng ta càng hút thuốc lá thì tổn thương mạch máu nuôi não càng cộng gộp và không thể phục hồi cho dù chúng ta ngưng hút thuốc lá. Việc ngưng thuốc lá chỉ giúp hạn chế tiếp tổn thương chứ không giúp phổi phục hồi lại bình thường hay mạch máu bị tắt nghẽn trở lại bình thường.

Nếu chúng ta hút thuốc lá càng sớm, nhiều năm thì tổn thương càng nặng. Ngoài người hút thuốc lá trực tiếp thì người hút thuốc lá thụ động cũng bị các bệnh lý mạch máu do bị hít khói thuốc lá.

“Chúng ta hãy cân nhắc giữa sức khỏe con người và thuốc lá; giữa tính mạng con người và thuốc lá thì sẽ quyết tâm bỏ được thuốc lá”- TS.BS Trần Chí Cường nhấn mạnh.

Bài, ảnh: SÔNG TRĂNG