Khôi phục các giống cây bản địa
Thảm thực vật tự nhiên ngày càng nghèo nàn do lạm dụng phân, thuốc bảo vệ thực vật trong nông nghiệp. Đó là cái giá phải trả của một nền nông nghiệp kém bền vững. Cùng với các loài cây bản địa dần mất giống là nhiều loài thủy sản quý cũng đã tuyệt chủng. Dù không thể khôi phục lại một cách hoàn toàn, nhưng nếu xứ mình có kế hoạch định hướng một cách bài bản, khoa học, nghiêm túc thì hy vọng sẽ gây dựng lại phần nào môi trường thiên nhiên đa dạng tài nguyên như ngày xưa.
Đơn cử như ở những đoạn sông và rạch có rào chắn bảo vệ bằng nhiều cách, ngăn không có sự đánh bắt bừa bãi, thì chỉ vài năm sau là rất nhiều loài thủy sản, cá tôm tụ hội về trú ngụ sinh sôi nảy nở rất nhanh chóng. Đặc biệt, những đoạn sông ngăn cấm được tuyệt đối nạn dùng điện đánh bắt thì chắc chắn nguồn thủy sản nhanh chóng trở lại dồi dào.
Đối với các tỉnh đầu nguồn, với vùng diện tích rộng lớn trong gần chục năm nay khôi phục lại việc canh tác lúa mùa, đã cho thấy sự hồi sinh các giống cây bản địa gần trở lại nguyên vẹn như hồi xưa. Cùng với đó, là nguồn lợi mà nông dân thu được ngoài cây lúa là rất lớn. Một hình thức canh tác tự nhiên mà bà con hay nói nôm na một cách dễ hiểu là: “Khỏe cây, khỏe đất, khỏe người”. Hình thức canh tác này hiện nay đang được mở rộng nhanh chóng do nông dân mình nhận thấy cái lợi đơn, lợi kép vô cùng to lớn, mà lại khỏe re, không phải quanh năm lo lắng với sâu bệnh, phân thuốc đổ xuống ắp lẫm ruộng đồng.
Từ những vùng chuyên canh lúa tự nhiên thành công ở các tỉnh đầu nguồn, giờ đây một nhóm khoa học tiếp tục được tài trợ để mở rộng việc khôi phục lúa mùa ngược lên các nước thượng nguồn sông Mekong. Rồi đây, hy vọng trong tương lai cây lúa mùa sẽ dần trở lại ở các nước dọc theo dòng Mekong. Điều này, sẽ tạo nên một vùng sinh thái vô cùng phong phú từ cơ hội hồi sinh các giống loại thực vật, động vật bản địa vốn đang dần mất đi do lối canh tác kém bền vững như hiện nay.
Đây cũng là cơ hội xứ miền Tây mình canh tác trở lại nhiều giống lúa mùa cạn, lúa mùa nổi vô cùng quý hiếm. Cũng là cơ hội hạt gạo Việt Nam mình khẳng định được thương hiệu mạnh và quan trọng là nông dân mình góp phần khôi phục lại một môi trường đồng bằng phong phú các loài cây bản địa trong tương lai không xa.
Hailua@.com