Nghẹt thở vì khói, bụi từ lò nung trấu xuất khẩu

Đường dây nóng của Báo Vĩnh Long và Vinhlong online đã nhận được nhiều cú điện thoại hết sức bức xúc của bà con ấp Mỹ Điền và ấp Cái Cạn 2 (xã Mỹ Phước- Mang Thít). Gần 5 tháng nay, kể từ khi lò nung trấu sản xuất than trấu xuất khẩu này đi vào hoạt động, họ phải sống trong môi trường khói bụi ngột ngạt, ô nhiễm nghiêm trọng.

Đến 6 giờ 30 sáng hôm sau, tuy chỉ còn 2 lò hoạt động nhưng khói trắng từ lò nung trấu thải ra bay là đà trên mặt đất.

“Đi không được, ở không xong”

Lần theo địa chỉ của người dân phản ánh, tối 2/10/2018, chúng tôi có mặt tại ấp Mỹ Điền. Đúng như phản ánh của bà con, không cần hỏi thăm, chỉ vừa qua khu vực Tổ 15 của ấp Mỹ Điền là mùi hôi nồng nặc, rất khó chịu.

Tuy đã hơn 20 giờ nhưng khi biết chúng tôi là nhà báo, bà con kéo đến mỗi lúc một đông và cũng không ngần ngại bày tỏ những bức xúc bấy lâu nay.

Anh Võ Thanh Phong (ấp Mỹ Điền) cho biết vì không chịu nổi cảnh khói bay thẳng vào nhà và khi khói bay tới gần là không thở được, không ngủ được nên 2 tháng nay đành phải đi ngủ nhờ nhà người thân ở xã Nhơn Phú (Mang Thít) đến sáng mới quay về. “Đúng là đi không được, ở cũng không xong!”- anh lắc đầu than thở.

Ông Huỳnh Văn Bé Ba (ấp Mỹ Điền) bức xúc không kém: “Bà con ở đây quen với khói bụi từ lò gạch truyền thống rồi. Tuy nhiên, khói từ lò nung trấu này khói bay ra không bốc lên mà là đà trên mặt đất có mùi gây khó chịu, khó thở, hít vào thì mũi miệng khô khốc”.

Bà Mai Thị Em (ấp Mỹ Điền) cạnh bên tiếp lời: “Từ khi có lò nung trấu này, khói ban đêm mù mịt, ba đứa cháu của tui cứ chảy nước mắt, nước mũi, khóc la um sùm thấy mà tội nghiệp”.

Bà Ngô Thị Đỏ (Tổ 17, ấp Cái Cạn) cũng không quên câu chuyện “dở khóc, dở cười” do khói bụi từ lò nung trấu gây nên: “Mùng 5/5 vừa qua, con cháu về sum tụ gia đình, tui làm vài mâm để đãi con cháu nhưng mới lên bàn quơ vài đũa thì khói lò nung trấu bay đến. Mấy cháu nhỏ khóc, đứa khóc vì cay mắt, đứa bảo khó thở.

Thế là tụi nó kéo nhau đi hết, để lại mấy bàn thức ăn còn nguyên. Không chỉ tui mà bà con ở đây ai cũng mong cơ quan chức năng làm thế nào để sớm giải quyết dứt điểm tình trạng này ”.

Đáng nói là trường hợp con chú Nguyễn Văn Em (Tổ 10, ấp Mỹ Điền) bị ngạt thở phải đi bệnh viện cấp cứu.

Chú nhớ lại: “Nhà của tui hở trước hở sau nên khói vào nhiều lắm. Thời điểm cuối tháng 7, thằng con trai tui tốt nghiệp đại học mới về được hơn 1 tuần, tối cháu than ngủ không được do khói quá phải trùm mềm. Đến 20 giờ 30 phút thì cháu ngất và lên cơn co giật, tụi tui phải chở đi bệnh viện điều trị gần tuần lễ mà trước giờ cháu chưa có tiền sử bệnh này”.

Minh chứng lời mình nói, bà con ở đây còn tình nguyện “bảo vệ” để chúng tôi vào lò nung trấu quay hình. Đến lò nung trấu, chúng tôi được các anh “bảo vệ” này dẫn thẳng vào chỗ miệng lò đang hoạt động trong sự quan sát của các công nhân nơi đây.

Chúng tôi thấy dưới chân lò có rất nhiều trấu, chính giữa đống trấu có 4 ống khói cao phun khói nghi ngút, bên cạnh đó có bồn 750 lít đựng nước mà theo các anh “bảo vệ” nghi là “hóa chất phun lên trấu nên khói ra mới khó chịu như vậy”, cạnh đó là khá nhiều than trấu thành phẩm.

Cuộc đột nhập chớp nhoáng, chúng tôi nhanh chóng rời khỏi khu vực lò trong tiếng chó sủa và nhiều ánh mắt nghi ngại nhìn theo.

Quả thật, ngay thời điểm chúng tôi “đột nhập” vào, có 5 lò nung trấu của Công ty Mai Hoàng Long nằm ở ấp Cái Cạn 2 đang hoạt động. Khói của lò nung trấu này bay mù mịt, khác hẳn so với lò nung gạch truyền thống bằng trấu là khói không bay lên bầu trời mà cứ là đà xung quanh, không chỉ gây cay mắt mà khi hít phải khói này sẽ làm cho mũi cảm thấy khô khốc, rất khó chịu.

Khoảng 22 giờ là thời gian lò hoạt động hết công suất, khói thải ra mịt mù, bay đi xa khoảng hơn 2km với mùi khó chịu nhất và khi khói bay đến đâu người dân ở nơi đó chỉ biết… than trời.

Dân mong có không khí trong lành để thở

Theo số liệu của UBND xã Mỹ Phước, trên địa bàn xã có trên 50 lò gạch đang hoạt động thì chỉ có 5 lò của ông Trương Văn Tống là cho thuê để nung trấu thành than trấu xuất khẩu sang nhiều nước.

Theo người dân tại đây cho biết, lò nung trấu đầu tiên của Công ty Mai Hoàng Long là thuê từ cơ sở sản xuất gạch ngói Thanh Bình 2 (ấp Cái Cạn 2) vào cuối năm 2016.

Hoạt động được hơn 1 năm thì người dân phản ứng không đồng ý cho hoạt động, nên lò nung trấu dời về Tổ 15, ấp Mỹ Điền và Tổ 17, ấp Cái Cạn 2 được hơn 5 tháng. Và khi xảy ra vụ con trai của chú Nguyễn Văn Em (Tổ 10, ấp Mỹ Điền) ngất xỉu, người dân phản đối không cho lò nung trấu hoạt động nên công ty đã đóng cửa lò nung trấu tại đây.

Thời điểm này, Công ty Mai Hoàng Long có 5 miệng lò nung trấu ở Tổ 17, ấp Cái Cạn 2 còn hoạt động. Được biết, 5 miệng lò này của ông Trương Văn Tống được Công ty Mai Hoàng Long thuê với giá 300.000 đ/lò/mẻ thường hoạt động vào thời gian từ 17 giờ tối đến 6 giờ sáng ngày hôm sau.

Than trấu thành phẩm được đóng gói chuẩn bị xuất khẩu sang nước ngoài.

Trước những bức xúc trên, người dân nơi đây đã làm đơn tập thể kiến nghị gởi đến UBND xã Mỹ Phước vào ngày 6/8/2018 với mong muốn xử lý dứt điểm vụ việc trên; song người dân nơi đây cho biết chưa nhận được phản hồi gì của chính quyền địa phương, chỉ có cán bộ môi trường xã xuống và nói là “đúng là hôi và khó chịu thật”.

Liên hệ chính quyền địa phương, chúng tôi được ông Hồ Phước Dư- Chủ tịch UBND xã Mỹ Phước- cho biết: “Vừa qua, tôi cũng đã nắm được thông tin của các hộ dân phản ánh về ô nhiễm môi trường tại Công ty Mai Hoàng Long thuê chỗ của ông Trương Văn Tống. Xã đến xác minh kiểm tra, đúng là môi trường ở đấy khói bụi nhiều.

Xã đã tổ chức đình chỉ sản xuất hộ đó và vận động chuyển đổi phương pháp làm sao bảo đảm tối đa về môi trường. Vừa qua, địa phương có kết hợp với Phòng Tài nguyên- Môi trường huyện Mang Thít đến hộ gia đình hướng dẫn cải tiến hệ thống phun sương kết hợp với nước vôi, đây là mô hình đang thử nghiệm.

Hướng tới, nếu mô hình thử nghiệm thành công giảm ô nhiễm môi trường, không ảnh hưởng sức khỏe người dân thì ngành chuyên môn sẽ cấp giấy phép. Ngược lại, địa phương sẽ kiến nghị đề xuất ngành chuyên môn giải quyết theo đúng quy định làm sao không ảnh hưởng môi trường và sức khỏe người dân xung quanh”.

Theo lời của ông Hồ Phước Dư, mô hình phun sương kết hợp nước vôi đang thử nghiệm không biết có thành công không nhưng hiện giờ hàng trăm hộ dân ở 2 ấp Cái Cạn 2 và Mỹ Điền đã và đang hàng đêm phải chịu cảnh hít thở thứ không khí ô nhiễm vì khói và bụi.

Thiết nghĩ, cơ quan chức năng phải mạnh tay vào cuộc đem lại môi trường sống trong lành cho người dân nơi đây.

Bài, ảnh: PHÚ GIA- TRẦN NGỌC