Vị ngọt mứt tết miền quê

Cập nhật, 16:38, Chủ Nhật, 17/01/2021 (GMT+7)

Dọc đôi bờ sông Măng hiền hòa, tết quê luôn là một phần rực rỡ không thể thiếu trong ký ức trẻ con chúng tôi. Ở nơi đây, chợ tết bao giờ cũng là phiên chợ vui nhất trong năm.

Tiếng xe cộ, tàu ghe náo nhiệt, tiếng rao lảnh lót “khăn mười ngàn ba cái mua về xài tết bà con ơi”, “dưa hấu ngọt như đường đây”, “ai bông vạn thọ chưng tết hông”… vẫy gọi tết về. Những đứa trẻ theo chân mẹ, theo chân bà ra chợ, mở to đôi mắt lúng liếng ngó đông ngó tây, lưu luyến nhìn mãi bộ quần áo mới nhưng vẫn cứ lắc đầu nguầy nguậy khi nghe hỏi “chịu bộ đồ mới đó không con”.

Người đi chợ tết không chỉ để sắm sửa chuẩn bị cho năm mới mà còn để được sống trong cái không khí hối hả của phiên chợ cuối năm. Chắc vì vậy mà người ta mới thường ví von là “vui như đi chợ tết dưới quê”.

Cũng chẳng biết từ bao giờ, ngày tết ở quê, việc làm mứt đã trở thành phong tục đẹp đẽ; mang đến một không khí nôn nao báo hiệu những ngày đầu xuân đang đến để lũ trẻ con chúng tôi khao khát mong chờ. Trong không khí náo nhiệt xua đi cái giá lạnh của gió sông đang cận kề bước vào năm mới, người người nhà nhà lại quây quần cùng nhau, riu riu lửa hồng, tự tay nấu đường, sên mứt.

Phảng phất trong mùi cay của gừng thơm nồng trong gió, vị ngọt thơm của mứt dừa, vị chua ngọt của mứt chùm ruột, mọi người chia sẻ với nhau cách thức làm các loại mứt tết sao cho vừa ngon vừa đẹp mắt mà không cần dùng đến bất cứ loại hóa chất nào; rồi mời nhau những vị ngọt mà chính bản thân gửi gắm vào đó thay cho lời chúc tốt lành nhất.

Những câu chuyện về các món mứt tết ngoại tôi kể luôn làm đám con nít quây quanh tròn mắt mong đợi. Ngoại thích nhất là làm mứt chuối ngào gừng. Bên chảo mứt vừa sên nức mùi hương, ngoại nói rằng mứt chuối ngào gừng đại diện cho một cuộc sống đầm ấm, hạnh phúc trong năm mới.

Phải chăng, sau cảm giác cay nồng của gừng là hương vị chuối ngọt lịm như nhắc nhở con cháu trong nhà đã qua rồi những nỗi niềm năm cũ để cùng chào đón mùa xuân mới hạnh phúc đang về.

Rồi như một kỷ niệm nhỏ nhớ về ngoại, tết năm nào nhà tôi cũng chuẩn bị dĩa mứt chuối ngào gừng cúng bàn thờ tổ tiên. Để ý mới thấy hình như cái vị vừa ngọt vừa cay đó đã góp phần làm nên cái tết bình yên nhà tôi thì phải. Hương vị bình yên mà tôi nghĩ rằng, dù sang trọng bao nhiêu cũng không thể mua được.

Chớm mai ngày tết, ngồi nhấp ngụm trà nóng, nhâm nhi miếng mứt chuối ngào gừng dẻo thơm, ngắm cành mai vàng khoe sắc thắm, đó mới đúng là phong vị tết quê. Mỗi món mứt tết quê luôn đi liền với một câu chuyện, một nét văn hóa mộc mạc mà chan chứa ân tình. Để khi cầm miếng mứt trên tay, ta cảm nhận được cả tâm hồn mình trong đó, để được say hương vị mứt tết cổ truyền Việt Nam.

U.M.T.